مانماهان سینگ؛ معمار آزادسازی اقتصاد هند

به گزارش اکوایران، مانماهان سینگ، معتمد خانواده گاندی که اقتصاد هند را از کنترل‌های الهام گرفته شده از شوروی آزاد کرد در 92 سالگی درگذشت.

براساس گزارشی از بلومبرگ، رسانه‌های محلی پیشتر گزارش دادند که آقای سینگ روز پنج شنبه در وضعیت وخیمی در بیمارستانی در دهلی بستری است. نارندرا مودی، نخست وزیر هند در پستی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که او یکی از ممتازترین رهبران هند بود و کشور در سوگ ازدست دادن اوست.

آقای سینگ، که دانشگاه‌های آکسفورد و کمبریج اقتصاد خوانده بود تنها هندی بود که به عنوان رئیس بانک مرکزی، وزیر دارایی و نخست وزیر خدمت کرده است. او از سال 1991 تا 1996 سهمیه شرکت‌های دولتی را لغو کرد، سیستم پیچیده مجوزها را از میان برداشت و درهای اقتصاد هند را به روی شرکت‌های خارجی باز کرد؛ اصلاحاتی که سبب شد اقتصادی که طی بیش از دو دهه هفت برابر رشد کرده بود به سومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شود.

او که اغلب سربند آبی رنگ و لباس سفید می‌پوشید به دلیل سبک زندگی ساده‌اش در کشوری که گرفتار رسوایی‌های سیاسی بود مورد احترام بود. آقای سینگ برای «حزب کنگره ملی هند» به رهبری سونیا گاندی، بزرگ‌ترین دموکراسی جهان را اداره کرد.

او که در روستایی به نام «گاه» در بخشی از استان پنجاب هند به دنیا آمده بود، 10 سال اول زندگی‌اش را در شرایطی گذراند که پزشک، مدرسه، برق و آب آشامیدنی تمیز وجود نداشت و مجبور بود برای مدرسه رفتن مسافت زیادی را طی کند. او که زیر نور یک چراغ نفتی مطالعه کرده بود می‌خواست همه کودکان هند از نور آموزش بهره‌مند شوند.

آقای سینگ مدرک لیسانس و فوق لیسانس اقتصاد خود را از دانشگاه پنجاب دریافت کرد و سپس مدرک افتخاری اقتصاد را در کالج سنت جان دانشگاه کمبریج به پایان رساند. او پس از آن مدرک دکترای خود را از کالج نوفیلد دانشگاه آکسفورد دریافت کرد.

در زمان جدایی پاکستان از هند، خانواده سینگ به امریتسار نقل مکان کردند که اکنون در ایالت پنجاب هند قرار دارد و محل معبد طلایی، مقدس‌ترین زیارتگاه سیک‌ها است که حدود 2 درصد جمعیت هند را تشکیل می‌دهند.

او پس از پیوستن به وزارت دارایی و سپس تصدی سمت ریاست بانک مرکزی هند، در سال 1991 در دولت ناراسیمها رائو به عنوان وزیر دارایی کشور منصوب شد. او که به دلیل افزایش قیمت نفت و کاهش ذخایر ارز خارجی هند مجبور به اقدام شده بود رفع موانع سرمایه گذاری را آغاز کرد. آقای سینگ تعرفه‌های واردات را کاهش داد و به شرکت‌های خارجی اجازه داد تا کارخانجات خود را در هند راه‌اندازی کنند و لزوم دریافت مجوزهای دولتی برای کارخانجات جدید را حذف کرد. او در مصاحبه‌ای با PBS گفت: ما در میانه یک بحران بی‌سابقه بودیم و زمان آن فرارسیده بود که بزرگ فکر کنیم. او پیشتر نیز در یک سخنرانی در پارلمان عبارتی را از ویکتور هوگو وام گرفت تا به قانونگذاران بگوید: «هیچ قدرتی روی زمین نمی‌تواند ایده‌ای که زمان آن فرارسیده است را متوقف کند».

نخست وزیری او اما به‌طور غیرمنتظره‌ای آغاز شد. سونیا گاندی متولد ایتالیا و بیوه راجیو گاندی، نخست وزیر پیشین که ترور شده بود، حزب کنگره را در 2004 به پیروزی رساند. اما به دلیل نگرانی از اینکه ریشه‌های خارجی‌اش اعتراضات ملی گرایان هندو را برانگیزد از اداره دولت صرفه‌نظر کرد و سینگ را برای این سمت انتخاب کرد. او در فاصله سال‌های 2004 تا 2010 که اقتصاد هند میانگین رشد 8.3 درصدی را تجربه کرد ریاست آن را به عهده داشت، هند را از رکود جهانی عبور داد و روابط نزدیک‌تری با ایالات متحده برقرار کرد. سونیا گاندی به عنوان رئیس حزب کنگره ملی باقی ماند و ائتلاف چند حزبی را مدیریت کرد که مجله ایندیا تودی در می 2010 آن را یک «تفکیک قوای نادر» نامید.

آقای سینگ در سال 2009 از عمل جراحی بازگشت تا حزب کنگره را به بزرگ‌ترین پیروزی انتخاباتی خود در بیست سال گذشته برساند. با اینحال، او سرمایه‌گذاران را با اقداماتی اندک برای گسترش سیاست‌های بازار خود در دهه ۱۹۹۰ ناامید کرد و اتهامات فساد علیه یکی از اعضای کابینه‌اش باعث اعتراضات خیابانی در سال ۲۰۱۱ شد، که در نهایت زمینه را برای تصاحب کنترل پارلمان توسط حزب بهاراتیا جاناتا به رهبری نارندرا مودی فراهم کرد.

او در دسامبر 2011 در مصاحبه‌ای با بلومبرگ گفت که به میراث اعتقادی ندارد، بستگی دارد که چه کسی و چه زمانی آن را بنویسد: در سال 1991 که آزادسازی اقتصاد را شروع کردم مخالفان گفتند که وزیر دارایی باید استیضاح شود.

آقای سینگ پیش از انتخابات سال 2014 از اقدامات خود دفاع کرد و گفت بر سریع‌ترین رشد اقتصادی نظارت داشته است که 138 میلیون نفر را از فقر رها کرد. او در مصاحبه‌ای در سال 2011 گفت که ممکن است پیچ‌وخم‌هایی در راه ایجاد شده باشد ولی مسیر همان است او تعیین کرد: « آزادسازی اقتصاد تنها راه برای کاهش فقر مزمن است که میلیون‌ها نفر هنوز در آن زندگی می‌کنند».