نسبت اشتغال در کشور در بهار سال جاری 27 درصد برآورد شده، به بیان ساده در نخستین فصل امسال تنها حدود 37 درصد از کسانی که در سن اشتغال (15 سال و بیشتر) هستند شاغل بوده‌اند. این در حالیست که در سال 98 این شاخص 39.4 درصد بوده است، بنابراین علی رغم بهبود نسبی نرخ بیکاری در چند سال اخیر، وضعیت بازار کار و اشتغال در کشور بهبود نیافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در بهار 99 این شاخص برای مردان در پائین ترین حد خود قرار داشته، که علت آن را می ‌وان شوک ناشی از اپیدمی کرونا به اقتصاد ایران در آن برهه زمانی دانست.

سهم 30 درصدی زنان از جمعیت بیکار کشور

 به طور کلی بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص های اشتغال در چند فصل گذشته نسبت به سال های قبل پایین تر بوده، این شدت برای زنان بیشتر بوده است. همچنین نسبت اشتغال مردان در حال حاضر در کشور حدود 63 درصد، در حالی که این نسبت برای زنان بین 10 تا11 درصد در نوسان است. در این گزارش به بررسی نسبت اشتغال مردان و زنان و کل کشور از زمستان 98 تا بهار 1401 پرداخته شده است.

کاهش نسبت اشتغال در اقتصاد ایران

از تقسیم جمعیت شاغل نسبت به تمام کسانی که در سن کار (15 سال و بیشار) حضور دارند، نسبت اشتغال به دست می آید، به بیان ساده تر این شاخص بیان می کند چه درصدی از کسانی که در کشور توانایی کار کردن دارند، دارای شغل هستند. کل جمعیت 15 ساله و بیشتر در بهار سال جاری 63 میلیون و 518 هزار نفر برآورد شده که از این تعداد 23 میلیون و 577 هزار نفر شاغل هستند، بنابراین نسبت اشتغال در اقتصاد ایران بر اساس آخرین آمار منتشر شده، 37.1 درصد است.

در سال 98 نسبت اشتغال در کشور 39.4 درصد بوده، به عبارت دیگر در سال 98 نزدیک به 40 درصد جمعیت ایران که در سن اشتغال حضور داشتند، دارای شغل بوده اند، این رقم بالاترین نسبت اشتغال در اقتصاد ایران در چند سال گذشته محسوب می‌شود. تقریبا این نسبت از سال 98 روندی نزولی به خود گرفت و در زمستان 98 به 37.8 درصد رسید.

البته در فصول مختلف این شاخص در ایران نوسان دارد به عنوان مثال در فصول بهار و تابستان به علت رواج برخی از مشاغل به خصوص در مناطق روستایی کشور این شاخص افزایش پیدا می کند، اما به طور کلی می توان گفت روند این نسبت در کشور رو به کاهش بوده است. تا جایی که این نسبت در زمستان سال گذشته 36.6 درصد رسید، این رقم پایین ترین نسبت اشتغال در اقتصاد ایران در چندین فصل گذشته به حساب می آید. البته به همان دلایلی که در سطور بالا گفته شد این رقم در بهار امسال کمی بهبود یافت.

photo_2022-08-23_15-16-57

نوسان نسبت اشتغال در مردان

کل جمعیت مرد حاضر در سن کار در بهار سال جاری 31 میلیون و 735 هزار نفر برآورد شده، بررسی ها نشان می دهد 62.7 درصد از این تعداد شاغل هستند. به بیان ساده تر در بهار امسال حدود یک سوم جمعیت مرد کشور دارای شغل هستند. به مانند شاخص کل برای مردان نیز بالاترین نسبت اشتغال در سال 98 رقم خورده و در این سال این نسبت نزدیک به 65 درصد بوده است. اما از انتهای سال 98 این نسبت رو به کاهش نهاد و به 63 درصد رسید.

پایین ترین رقم این شاخص در چند فصل اخیر در بهار سال 99 باز می گردد که نسبت اشتغال به 61.8 درصد بوده است، به نظر می‌رسد این رخداد به علت شوک ناشی از کرونا به اقتصاد ایران بوده که در آن بازه زمانی بسیاری از مشاغل به دلیل محدودیت ها کاهش یافتند.

نسبت اشتغال در مردان در فصل گذشته نوسانات تقریبا زیادی داشته است، اما زمانی که هر فصل با فصل مشابه سال گذشته خود مقایسه می شود، می توان دریافت که این نسبت در چند فصل اخیر کاهش یافته است. به عنوان مثال نسبت اشتغال مردان در بهار سال 1400 حدود 63.9 درصد به ثبت رسیده، در حالی که همانطور که در سطور بالاتر گفته شد این رقم در بهار امسال 62.7 درصد ببراورد شده است.

روند نزولی نسبت اشتغال زنان

کل جمعیت زنان در سن کار در کشور در بهار سال جاری 31 میلیون و 783 هزار نفر برآورد شده که از این جمعیت تنها حدود 3 میلیون و 681 هزار نفر دارای شغل هستند، بر این اساس نسبت اشتغال در بانوان کشور در نخستین فصل امسال 11.6 درصد بوده است. بر خلاف دو شاخص دیگر، بالاترین عدد این نسبت برای زنان در سال 97 با 14.2 درصد رقم خورده، البته در سال 98 هم این رقم بالا و در حدود 14 درصد بوده است.

روندی نزولی این شاخص از سال 99 آغاز شد و در این سال به شکل قابل توجهی کاهش یافت و وارد کانال 11 درصد شد، این روند تا جایی ادامه یافت که این رقم در زمستان سال 99 به تنها 11.1 درصد رسید. تقریبا می توان گفت در فصول بعدی نیز به جز بهار 1400 این نسبت برای زنان تغییر خاصی نکرد، و در محدوده 11 درصد باقی ماند.

پایین ترین نسبت اشتغال زنان در اقتصاد ایران در چندین فصل گذشته با 10.9 درصد به زمستان سال گذشته تعلق دارد، به بیان ساده تر در زمستان سال 1400 تنها حدود یک دهم زنان کشور دارای شغل بوده اند. با وجود اینکه این رقم بر اساس روند های گذشته در بهار کمی بهبود یافت اما هنوز نسبت به فصول گذشته تر بسیار پایین است.

photo_2022-08-23_15-16-51