به گزارش اکوایران، تازه‌ترین داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که تورم تولیدکننده فصلی در تابستان 1402 نسبت به فصل بهار کاهش یافته است. در مقابل، نرخ نقطه به نقطه و سالانه این شاخص نسبت به اولین فصل سال با افزایش مواجه شده است. افزایش نرخ تورم نشان‌دهنده بالارفتن سرعت افزایش قیمت‌های تولیدی است. همچنین، کاهش این نرخ به این معناست که از سرعت افزایش قیمت‌ها کاسته شده است. بر این اساس می‌توان گفت که در تابستان 1402، میانگین قیمتی که توسط تولیدکنندگان داخل کشور در ازای تولیدشان دریافت شده، بیش‌تر از تابستان 1401 است.

چرا تورم تولیدکننده، توررم «پیش‌نگر» است؟

تورم تولیدکننده نشان‌دهنده افزایش مستمر قیمت‌ کالاها در مبدأ تولید و پشت درب کارخانه است. این شاخص به 3 حالت فصلی، نقطه به نقطه و سالانه ارائه می‌شود. تورم تولیدکننده فصلی، نشان می‌دهد که قیمت تولید چند درصد نسبت به فصل قبل تغییر کرده است. نرخ نقطه به نقطه این شاخص نیز تغییرات قیمت را در هر فصل نسبت به همان فصل در سال قبل می‌سنجد.

تواتر سالانه تورم تولیدکننده محاسبه پیچیده‌تری دارد. این نرخ حاصل تقسیم «میانگین تغییرات قیمت تولید در یک سال منتهی به فصل مورد نظر» بر «میانگین تغییرات این قیمت در یک سال منتهی به فصل مورد نظر در سال قبل» است.

افزایش تورم تولیدکننده به معنای هشداری برای افزایش تورم مصرف کننده است. به عبارت دیگر، از آن جایی که افزایش تورم تولیدکننده به معنای بالا رفتن قیمت کالاها و خدمات در مبدا تولید است، کالاها و خدمات با قیمت بیشتری نسبت به سال قبل به فروشندگان بازاری و واسطه ها فروخته می شود که می تواند باعث بالا رفتن قیمت بازاری کالاها و خدمات شود. به همین سبب، به تورم تولیدکننده،‌ «تورم پیشران» نیز می گویند.

photo_2023-12-02_12-31-14

کاهش تورم تولید فصلی در تابستان 1402

جدیدترین گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که تورم تولیدکننده فصلی از 12.4 درصد در فصل بهار به 9.3 درصد در فصل تابستان کاهش یافته است. کاهش تورم تولیدکننده به معنای ارزان‌ترشدن قیمت تولید کالا و خدمات نیست، بلکه نشان می‌دهد قیمت این اقلام در این فصل نسبت به فصل قبل کمتر افزایش یافته و اصطلاحا از سرعت رشد قیمت‌ها کاسته شده است.

از میان بخش‌های تولیدی در کشور، بخش خدمات بالاترین و بخش کشاورزی پایین‌ترین تورم فصلی را طی تابستان 1402 ثبت کرده‌اند.

افزایش تورم نقطه به نقطه و سالانه در مبدأ تولید

بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که میانگین قیمت پرداختی به تولیدکنندگان به ازای تولیداتی که در داخل کشور داشتند طی تابستان سال جاری 45.3 درصد نسبت به تابستان سال قبل افزایش یافته است. این رقم همان تورم نقطه به نقطه تولیدکنندگان است. نرخ 45.3 درصدی در حالی برای تابستان ثبت شده که تورم نقطه به نقطه تولید در بهار 42.4 درصد بوده است. بنابراین تورم تولیدکننده نقطه‌ای در تابستان نسبت به بهار افزایش یافته است.

از میان بخش‌های تولیدی، بالاترین تورم نقطه‌ای برای «تولید، انتقال و توزیع برق» بوده در حالی که کمترین سطح این شاخص در گروه «کشاورزی» دیده شده است.

همچنین، نرخ سالانه این شاخص روند مشابهی در پیش گرفته و نسبت به بهار افزایش یافته است. به بیان دقیق‌تر، تورم تولید سالانه در بهار 42.9 درصد بوده و در تابستان به 43.2 درصد رسیده است.