سبقت خودرو در افت تولید/ ریزش تولید و فروش در صنعت و معدن

 به گزارش اکو ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی تازه‌ترین آمار مربوط به شاخص تولید و فروش بخش صنعت و معدن را منتشر کرده است. در این گزارش عملکرد شرکت‌های بورسی فعال در این بخش‌ در آبان 1402 بررسی شده است. صنعت از بخش‌های اصلی اقتصاد ایران است که نوسانات فعالیت‌های آن بر بخش‌های دیگر اقتصاد اثرگذار است. به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در آبان امسال شاخص تولید بخش صنعت 6.7 درصد و شاخص تولید بخش معدن 4.4 درصد نسبت به ماه قبل کاهش یافته است. این در حالی است که شاخص فروش رشته‌فعالیت‌های این بخش‌ها رشد اندکی داشته است.

 مطابق ارقام این گزارش در بین سه رشته فعالیت منتخب شیمیایی به جز دارو، فلزات پایه و خودرو و قطعات، شاخص تولید و فروش فعالیت‌های شیمیایی بیشترین افت ماهانه را ثبت کرده است.

افت ماهانه تولید، رشد ماهانه فروش

 برای بررسی عملکرد بخش‌های مختلف اقتصاد دو متغیر اندازه‌گیری می‌شوند، میزان تولید و میزان فروش. شاخصی که میزان تولید را در یک دوره اندازه‌گیری می‌کند شاخص تولید نام دارد. از سوی دیگر بررسی میزان فروش در بخش‌های مختلف نیز اهمیت دارد که برای اندازه‌گیری آن از شاخص دیگری به نام شاخص فروش استفاده می‌شود. این دو شاخص با استفاده از اطلاعات ثبت‌شده شرکت‌های بورسی به دست می‌آیند. تغییرات ماهانه این شاخص‌ها می‌تواند تحولات کوتاه‌مدت را در یک بخش نشان دهد. باید توجه داشت که هر دو شاخص نسبت به قیمت‌ها تعدیل می‌شوند تا صرفا تغییرات حقیقی را نشان دهند. 

 مطابق محاسبات مرکز پژوهش‌های مجلس شاخص تولید صنعت و معدن نسبت به ماه قبل افت کرده است. در این میان سه رشته فعالیت مهم شیمیایی، فلزات پایه و خودرو و قطعات نیز که این مرکز آن‌ها را به عنوان گروه‌های منتخب صنعت و معدن بررسی کرده است، هر سه با رشد منفی ماهانه در شاخص تولید مواجه شده اند. به این معنا که در این مقطع زمانی تولید در این سه بخش افت قابل ملاحظه ای داشته است.

بررسی های آماری نشان میدهد در این مدت بیشترین کاهش ماهانه شاخص تولید مربوط به گروه شیمیایی برابر با 23.1 درصد بوده است. همچنین شاخص تولید فلزات پایه نیز 5.5 درصد و شاخص تولید گروه خودرو و قطعات نیز 5.3 درصد کاهش یافته است. این در حالی است که با وجود افت ماهانه تولید در سه بخش مهم، وضعیت فروش روایتی متفاوت داشته است. در میان سه رشته فعالیت مهم تنها شاخص فروش گروه خودرو و قطعات 24.2 درصد افزایش یافته، در حالی که شاخص فروش گروه شیمیایی 10.3 درصد و شاخص فروش گروه فلزات پایه 2.9 درصد کمتر شده است.

در مقایسه روند ماهانه تولید و فروش همواره بخشی تغییرات را وضعیت فصلی توضیح می دهد که موجب می شود نتیجه گیری ها با خطا همراه نباشد. به همین منظور از رشد نقطه به نقطه استفاده می شود تا با سنجش آمار نسبت به موقعیت مشابه خود در سال گذشته تحلیلی دقیقتر ارائه شود.

در هیمن رابطه ارقام رشد نقطه به نقطه آبان امسال نشان می‌دهد شاخص تولید و فروش صنعت و معدن نسبت به آبان 1401 کم شده است.

کاهش تولید و فروش بخش صنعت و معدن در یک سال اخیر

رشد نقطه به نقطه یعنی مقایسه با وضعیت مشابه سال قبل می‌تواند نگاه بلندمدت‌تری از تحولات بخش صنعت و معدن به دست دهد. به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در یک سال اخیر تولید در بخش صنعت 8 درصد و در بخش معدن 2 درصد کم شده است. همچنین وضعیت شاخص فروش نیز نشان می‌دهد مقدار فروش نسبت به آبان سال قبل در بخش صنعت 7.7 درصد و در بخش معدن 17.8 درصد کم شده است. 

بنابراین صنعت و معدن در فروش و تولید روندی نزولی را طی کرده و در میانه پاییز امسال کمرنگ تر از سال قبل خود شده است . این کاهش بیش از همه در بخش خودرو قابل مشاهده بوده است. 

بررسی شاخص تولید و فروش در گروه های منتخب

از میان گروه‌های مهم بخش های صنعت و معدن بیشترین کاهش تولید مربوط به گروه خودرو و قطعات بوده که تولید آن نسبت به آبان 1401حدودا 28.3 درصد کم شده است. شاخص تولید گروه شیمیایی نیز افت  18 درصدی را تجربه کرده است. این در حالی است که در میان این سه گروه منتخب تولید گروه فلزات پایه در این مدت تنها 0.6 درصد افزایش یافته است.

بررسی شاخص فروش نیز نشان می دهد در میان سه گروه فعالیت‌ منتخب صنعت و معدن رشد نقطه به نقطه شاخص فروش در هر سه گروه نیز منفی بوده است؛ به طوری که گروه خودرو و قطعات بیشترین افت فروش را برابر با 22.4 درصد داشته و فروش گروه‌ شیمیایی نیز 8.5 درصد و فروش گروه فلزات پایه نیز 7.5 درصد در آبان امسال نسبت به آبان سال 1401 کم شده است. 

به عبارت دیگر طبق بررسی ها تولید و فروش در عمده بخش های مهم صنعت و معدن در این یک سال نزولی بوده و کاهش قابل توجهی را ثبت کرده است.