به گزارش اکو ایران، نتیجه حراج اوراق مشارکت نقدی دولتی در سال جاری تا هفته بیست و هفتم یعنی 10 بهمن ماه 1402 منتشر شده است. دولت این اوراق را در انواع مختلف و به منظور تامین مالی و کسب درآمد منتشر می‌کند و آن‌ها را اغلب به بانک‌ها یا بنگاه‌های فعال در بازار سرمایه می‌فروشد. در بودجه سال 1402 نیز سقفی برای انتشار اوراق در سال جاری معین شده است.

 انتشار و حراج این اوراق در سال جاری از دهم مرداد ماه آغاز شد و تا کنون به صورت هفتگی ادامه یافته است. در این گزارش میزان عرضه و فروش اوراق از آغاز انتشار در سال جاری تا آخرین هفته یعنی هفته بیست و هفتم بررسی شده است. این بررسی نشان می‌دهد که دولت تا کنون436 هزار و 151 هزار میلیارد اوراق عرضه کرده که در این میان تنها 110 هزار و 857 میلیارد تومان برابر با 25 درصد آن به فروش رفته است.

فروش یک چهارم اوراق دولتی عرضه شده از ابتدای سال

 منظور از اوراق بهادار سندی با نرخ سود و تاریخ سررسید معین است که برای تامین مالی استفاده می‌شود. دولت‌ها نیز همچون بخش خصوصی از این روش برای کسب درآمد می‌توانند استفاده کنند. به این صورت که با فروش این اوراق مقداری نقدینگی جذب می‌کنند و در تاریخ سررسید مبلغ اوراق را به همراه سود آن به خریداران اوراق بازپرداخت می‌کنند. خریداران اوراق دولتی اغلب بانک‌ها و فعالان بازار سرمایه هستند.

 در ایران نیز دولت با انتشار انواع اوراق نقدی و غیر نقدی سعی در تامین قسمتی از بودجه خود می‌کند. یکی از انواع اوراقی که دولت می‌فروشد اوراقی هستند که با نماد «اراد» مشخص می‌شوند.

 از ابتدای امسال تا پایان هفته بیست و هفتم انواع مختلفی از اوراق اراد منتشر شده که مجموع ارزش آن‌ها به 436 هزار و 151 میلیارد تومان می‌رسد. با این حال خریداران در این مدت این اوراق را تنها 110 هزار و 857 میلیارد تومان از این اوراق را خریداری کرده‌اند که برابر است با حدود 25 درصد از کل اوراق عرضه شده. همچنین در این میان بررسی‌ها نشان می‌دهد در اغلب حراج‌ها سهم عمده اوراق در بازار سرمایه به فروش رفته و بانک‌ها نقش ناچیزی داشته‌اند.

 برای بررسی وضعیت درآمد دولت از ناحیه انتشار اوراق تا این نقطه از سال می‌توان میزان عرضه و فروش آن‌ها را با چیزی که در قانون بودجه سال 1402 تصویب شده مقایسه کرد.

021114

میزان انتشار اوراق بیش از قانون بودجه

 در تبصره 5 قانون بودجه سال 1402 به دولت اجازه شده برای تامین مصارف بودجه خود تا سقف 185 هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی منتشر کند. این رقم انواع اوراق چه از نوع ریالی و چه ارزی را در بر می‌گیرد. بخش مهمی از آن نیز اوراق مشارکت نقدی است.

 با مشاهده میزان عرضه اوراق تا این نقطه از سال و مقایسه آن با رقم بودجه می‌توان گفت که ارزش اوراق منتشر شده 236 درصد بیش از قانون بودجه بوده است.

 اما در مورد میزان فروش با توجه به اینکه اوراق مورد بررسی در این گزارش صرفا اوراق مشارکت نقدی را شامل می‌شود و اوراق ارزی، خزانه و ... مورد بررسی قرار نگرفته نمی‌توان مقایسه دقیقی انجام داد. البته با توجه به بررسی‌ها از جمله لحاظ میزان فروش اوراق اسناد خزانه برابر با 57 هزار میلیارد تومان می‌توان گفت که دولت تا به حال نزدیک به 168 همت درآمد از ناحیه فروش اوراق کسب کرده و با توجه به روند گذشته اوراق این امکان وجود دارد که مانند سال‌های گذشته درآمد آن از این ناحیه تا پایان سال از رقم بودجه فراتر رود.