چهارمین عرضه خودرو در بورس کالا روز چهارشنبه 30 شهریورماه سال جاری برگزار شد. این دور از عرضه در بورس کالا نشان داد هم مصرف کننده و هم تولیدکننده نه تنها از این مسیر رضایت دارند که بورس کالا توانست ایده ناتمام قرعه کشی برای بازار خودرو را تمام کند.

وزارت صمت به دنبال این بود تا از مسیر سامانه یکپارچه تخصیص خودرو و محدودیت هایی که برای شرکت در این قرعه کشی در نظر گرفته بود بتواند خودرو را به دست مصرف کننده واقعی برساند. اما بررسی اطلاعات سه قرعه کشی برگزار شده نشان می دهد هر بار نه تنها از تعداد خودروها کاسته شده بلکه بر تعداد متقاضیان نیز افزوده شده است. از طرف دیگر عرضه خودرو در سامانه یکپارچه نتوانست جلوی صعودی شدن قیمت خودرو در بازار را بگیرد. بنابراین سامانه یکپارچه تخصیص خودرو نتوانست هیچ یک از رویاهای سیاست گذار خودرویی برای بازار خودرو را بدل به واقعیت کند. اما بررسی چهار دوره عرضه خودرو در بورس کالا نشان می دهد کاری که از عهده سامانه یکپارچه برنیامد با ابزار بورس کالا ممکن شد.

بورس کالا با امکاناتی که در اختیار دارد توانسته به خوبی مکانیزم عرضه و تقاضا را اجرایی کند. بسیاری از کارشناسان بر استفاده از ماکنیزم عرضه و تقاضا برای مدیریت بازار خودرو و گذار از شرایط زموجود تاکید کرده اند اما سیاست گذار کلان به بهانه دفاع از حقوق مصرف کننده زیر بار استفاده از اهرم عرضه و تقاضا نرفته است.

اما این دفاع از حقوق مصرف کننده نه تنها کمکی به مصرف کننده نکرده بلکه بیش از پیش به ضرر مصرف کننده تمام شده است.

حال که بالاخره وزارت صمت بعد از کش و قوس های فراوان اجازه داد تا مسیر بورس کالا نیز برای عرضه خودرو مورد استفاده قرار گیرد نتایج چهار دور عرضه از این مسیر بر خلاف سامانه یکپارچه نتایج خوبی در بر داشته است. می توان گفت بورس کالا نه تنها پروژه رساندن خودرو به دست مصرف کننده واقعی را  به سرانجام رساند بلکه این امکان را نیز در اختیار تولیدکنندگان قرار داد تا محصولات تولیدی خود را با قیمت بالاتر از قیمت گذاری های صورت گرفته بفروش برسانند و این به معنای آن است که علاوه بر سود مصرف کننده، درآمد بیشتری نیز نصیب تولیدکننده شود.

تجربه عرضه خودرو در بورس کالا یکبار دیگر ثابت کرد که بهترین شیوه برای حمایت از تولیدکننده و مصرف کننده، اعتماد به سازوکار بازار و شفافیت است چراکه عرضه خودرو در بورس کالا در همین مدت کوتاه چند مزیت بزرگ برای این حوزه به همراه داشته است. نخست آنکه قیمت گذاری دستوری در خصوص محصولات عرضه شده کنار رفته، روند معاملات بدون کوچکترین ابهامی انجام می شود، خودروسازان در مقام فروشندگان به منافعشان از تولید می رسند و هم مصرف کنندگان نهایی در مقام خریدار نسبت به پایین‌تر بودن قیمت‌ها نسبت به بازار آزاد و اطمینان از تحویل سریع خودرو رضایت دارند.

در آخرین عرضه خودرو در بورس کالا۱۵۲ دستگاه خودرو دیگنیتی محصول بهمن موتور در بورس‌کالا فروخته شد. ٣٨ خودروی دیگنیتی سفید (تریم مشکی)، ٣٨ خودروی دیگنیتی سفید (تریم قرمز)، ٣٨ خودروی دیگنیتی مشکی (تریم مشکی)، ۳۸ دیگنیتی مشکی (تریم قرمز) هر یک با قیمت پایه ٨٢١ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان ۳۰ شهریور روی تابلو رفتند.

٣٨ دستگاه خودروی دیگنیتی سفید (تریم قرمز) که با قیمت پایه ٨٢١ میلیون و ۵٠٠ هزار تومان عرضه و با تقاضای ۲۵۳ دستگاهی مواجه شد و در نهایت با میانگین قیمتی یک میلیارد و ۳۵ میلیون و ۸۱۵ هزار تومان و رقابت ۲۶ درصدی معامله شد.

دیگنیتی سفید (تریم مشکی) با ثبت تقاضای ۳۳۹ دستگاهی روی تابلوی بورس کالا رفت. این محصول با میانگین قیمتی یک میلیارد و ۲۴ میلیون و ۵۵۲ هزار تومان و رقابت ۲۴.۷۲ درصدی معامله شد.

ثبت تقاضای ۴۰۸ دستگاهی برای خرید ٣٨ دستگاه دیگنیتی مشکی (تریم مشکی)، این محصول با میانگین قیمتی یک میلیارد و ۶۶ میلیون و ۴۳۵ هزار تومان و رقابت ۲۹.۸۲ درصدی معامله شد.

38 دستگاه دیگنیتی مشکی (تریم قرمز) نیز با ثبت تقاضای ۴۹۹ دستگاهی این محصول با میانگین قیمتی یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون و ۵۹۲ هزار تومان و رقابت ۳۳.۹۷ درصدی معامله شد.

این در حالیست که چنانچه هزینه های مانند 9 درصد ارزش افزوده، مالیات و شماره گذاری را نیز به قیمت های نهایی اضافه کنیم باز هم شاهد خواهیم بود که قیمت دیگنیتی در بورس کالا به مراتب کمتر از قیمت این خودرو در بازار است.