پشت پرده سفر تاریخی مکرون به واشنگتن؛ ماموریت مرد جاه طلب اروپا!

به گزارش اکوایران، پس از جدال سال گذشته میان فرانسه و آمریکا در باب پیمان امنیتی اکوس، حالا واشنگتن میزبان امانول مکرون خواهد بود؛ همانی که زمانی تلاش داشت تا در قامت رهبر برجسته اروپایی با تک‌روی‌هایش زمینه را برای برجسته‌تر کردن نقش این بازیگر در عرصه بین‌الملل هموار کند. اما تحولات جهانی چون تداوم جنگ در اوکراین و رویکرد تهاجمی چین در ارتباط با همسایگانش موجب شده تا فرانسه بقای قدرت خود را در گرو احیای رابطه فراآتلانتیکی و احیای قدرت و توان ناتو بداند.

سفری تاریخی در سایه تنش های جهانی

امانوئل مکرون سال 2018 برای نخستین بار به واشنگتن سفر کرد؛ سفری در میانه رایزنی های آشفته با دونالد ترامپ در باب ائتلاف تراس آتلانتیک. مکرون که خود را قهرمان رویکردهای چندجانبه گرایی و تفکرهای پراگماتیستی قلمداد می کرد،ماموریت داشت تا ترامپ را متقاعد کند تا از توافق هسته ای 2015( برجام) با ایران خارج نشده و حضور نظامیان آمریکایی در شمال شرق روسیه راحفظ کند. دومین سفر دولتی مکرون، اول دسامبر 2022 در فضایی متفاوتی انجام شد؛ فضایی متاثراز جدال عمومی میان پاریس و واشنگتن در باب شراکت امنیتی جدید آمریکا با استرالیا و بریتانیا در قاب اکوس که بهایش پایان قرارداد ارزشمند زیردریایی ها با کانبرا بود. حالا امروز به واسطه حمله روسیه به اوکراین، اتحاد فراآتلانتیکی احیا شده و رهبری ایالات متحده برجسته و مانور دو قدرت فرانسه و آلمان در سایه قرار دارد. در چنین فضایی شرق اروپا و فعالیت گروه های تروریستی از خاورمیانه تا ساحل آفریقا در لیست اولویت های امنیتی فرانسه تعریف شده است.

تهدیدها؛ بهانه ای برای احیای اعتماد از دست رفته

مکرون ماه آوریل برای دومین بار به عنوان رئیس جمهوری فرانسه برگزیده شد هرچند این بار فاقد اکثریت کرسی های پارلمانی است و به سان بسیاری از رهبران اروپا درگیر چشم انداز زمستانی پر تنش به واسطه بهای بالای انرژی و رکود اقتصادی هست.در چنین شرایطی میزبانی از مکرون در کاخ سفید را می توان به سان ژست مهرطلبانه بایدن برای همتای اروپایی اش تعبیر کرد. بایدن و رهبر فرانسه پس از پایان تنش ها بر سر آکوس جهت احیا و بازسازی اعتماد از دست رفته تلاش کردند با این همه دو دولت تا حدودی درباره مسائل حیاتی اقتصادی و استراتژیک رویکردی ناسازگار داشتنه و دارند.

اززمان آخرین سفر مکرون به واشنگتن تا به امروز جهان درگیر تحولاتی جدی شده است؛ تحولاتی چون همه گیری کووید، بازگشت جنگ به اروپا و تنش زایی چین وهمگرایی هولناکش با روسیه؛ تحرکاتی که ایالات متحده و متحدان اروپایی اش را ناچار کرده تا ائتلاف شان را بازتعریف کنند.علاوه بر این چالش ها، دغدغه ها در باب کمبود انرژی و درگیری ها در اوکراین موجب گشته تا بایدن و مکرون اطمینان حاصل کنند که ائتلاف ایالات متحده و فرانسه برای برداشتن گام های بیشتر از آمادگی لازم برخوردار است؛ به بیانی بهتر باید این اطمینان حاصل گردد که روسیه مهار خواهد شد و نهادهای بین المللی اصلاح تا قادر باشند در رویارویی با چالش هایی چون ظهور چین، تغییرات اقلیمی و تهدید ها در حوزه فن آوری فراگیر تر، کارآمدتر و منعطف تر عمل کنند.

اعتبار فرانسه در گرو موجودیت ناتو است

همانگونه که دولت مکرون در بررسی سند استراتژی ملی اش که ماه نوامبر منتشر شده، بر حمله روسیه به اوکراین و تهدید شمشیرهای اتمی این بازیگر اشاره داشته، تاکید دارد که ناتو همچنان پایه و چارچوب اساسی برای امنیت جمعی اروپا است. پس از سال ها تلاش برای دفاع قوی تر از اروپا، فرانسه امروز با این واقعیت کنار آمده که اعتبارش به عنوان شریک نظامی منوط به مشارکت بیشتر با ناتو است.فرانسه حضور و توانمندی اش را در کشورهای بالتیک افزایش داده و اکنون در قامت بازیگری پیشرو بر پیشروی ناتو در رومانی تاکید دارد تا بدین طریق آموزش و عملیات نیروهای متحد مستقر در این بازیگر را هماهنگ کند.

با این همه برخی از بزرگ ترین دغدغه های فرانسه در باب مقوله دفاع از اروپا پشت سپر اطمینان بخش تضمین های امنیتی ایالات متحده ناپیدا است.جنگ در اوکراین خطر اتکای بیش از اندازه اروپا به ایالات متحده در حوزه امنیتی را عریان کرده، کشورهای اروپایی که به واسطه محدودیت های نظامی و بودجه با مشکل روبرو شده اند،برای ارائه حمایت های نظامی به کی یف، مشتاق ترند.جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ماه سپتامبر هشدار داد که ذخایر نظامی قاره سبز تهی شده و بسیاری از کشورها در تلاش برای پر کردن زرادخانه تسلیحانی شان هستند. براساس گزارش موسسه کیل نیز از 39 میلیارد یورویی که تا 3 اکتبر برای کمک به ارتش اوکراین وعده داده شده بود، 28 میلیارد یورو توسط آمریکا پرداخت شده است.

تلاش فرانسه برای کاهش اتکای اروپا به واشنگتن

فرانسه هنوز امیدوار است تا اروپا را برای عهده داری مسئولیت دفاعی بیشتر متقاعد کند؛ مسئولتی که از طرق مختلف چون ایجاد قابلیت های نظامی ساخت اروپا یا انجام ماموریت های خودمختارتر تحقق می یابد. پس از پایان جدال ها در باب آکوس، بایدن و مکرون بیانیه مشترکی صادر کردند و بر اهمیت دفاع قدرتمندتر و توانمدتر اروپایی تاکید داشتند؛ مولفه ای که می تواند بستر را برای تعریف ساختاری مکمل ناتو هموار کند.

حالا مکرون می خواهد مطمئن باشد که جنگ در اوکراین نه تنها مانعی در برابراجرای این بیانیه نیست بلکه می تواند محرکی جدی جهت تحقق این خواسته هم قلمداد شود. به باور تحلیلگران تبدیل این ایده به عمل نیازمند یک تغییر و تحول فرهنگی است. ایالات متحده باید بپذیرد که وابستگی اش به اروپا در حالی که منبع اصلی اهرم ها در داخل خاک این کشور قرار دارد؛ در دراز مدت به نفع این بازیگر نخواهد بود. در نتیجه واشنگتن می بایست از طرح های ابتکاری حمایتی اروپا که زمینه را برای کاهش وابستگی ها هموار می کند، طرفداری کند.