شوک در تل‌آویو؛ پس‌لرزه‌های کابوس تبدیل عموی مهربان به یک هیولا در اسرائیل/ چرا بی‌بی در آتش می‌دمد؟

به گزارش اکوایران، رهبران اسرائیل، از جمله مخالفان کابینه حاکم، از تهدید جو بایدن مبنی بر توقف تحویل سلاح‌های تهاجمی به اسرائیل در صورت انجام عملیات گسترده در رفح، غافلگیر و ناامید شدند.

به نوشته بن کاسپیت برای وبگاه المانیتور، روابط بین بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و جو بایدن در هفته گذشته با ورود ارتش اسرائیل به شرق رفح به پایین‌ترین سطح خود رسید. بسیاری در اسرائیل از تهدید رهبر آمریکا مبنی بر توقف تحویل سلاح‌های تهاجمی در صورت تصمیم تل‌آویو برای گسترش عملیات رفح، شوکه شدند. بایدن که زمانی به عنوان بزرگ‌ترین حامی و عموی مهربان اسرائیل شناخته می‌شد، اکنون برای بسیاری از اسرائیلی‌ها به یک هیولا و مقصر مشکلات اسرائیل تبدیل شده است.

اسرائیل تنها نیست!

یک منبع سیاسی ارشد اسرائیلی به المانیتور گفته: «نتانیاهو به خوبی می‌داند که بایدن اسرائیل را رها نمی‌کند، بلکه او را رها کرده است». این منبع افزود: «اما او بدون تردید از این اتفاق به عنوان حربه‌ای سیاسی جهت حمله به رئیس‌جمهور آمریکا استفاده می‌کند».

این منبع در ادامه گفت: «به جای اینکه نتانیاهو در این مرحله سعی در خاموش‌کردن آتش داشته باشد، آن را شعله‌ور می‌سازد و تلاش می‌کند خود را شهید نشان دهد که به تنهایی باید با نیروهای تاریکی که شامل بایدن هم می‌شود، مبارزه کند».

بایدن در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان گفته بود: «اگر اسرائیل به رفح حمله کند، من تسلیحاتی ضدشهری را به آن‌ها نخواهم داد». او افزود: «ما تسلیحات و مهمات توپخانه مورد استفاده اسرائیل را تأمین نخواهیم کرد». هفته گذشته، دولت ایالات متحده تحویل ۱۸۰۰ بمب ۲ هزار پوندی و ۷۰۰ بمب ۵۰۰ پوندی را متوقف کرد.

نتانیاهو در بیانیه ویدئویی کوتاهی که روز پنجشنبه پس از تصمیم ناگهانی بایدن منتشر شد، گفت: «اگر باید به تنهایی بایستیم، به تنهایی می‌ایستیم. اگر مجبور شویم، با پنجه‌هایمان مبارزه می‌کنیم».

یک منبع ارشد در ائتلاف نتانیاهو گفت: «هم بایدن و هم نتانیاهو نیازهای سیاسی فوری داشته و هر دو بر این اساس عمل می‌کنند. بایدن می‌داند که ممکن است به دلیل جنگ غزه انتخابات را ببازد و تصمیم گرفته نتانیاهو را تضعیف کند. از سوی دیگر، نتانیاهو همان کاری را که با باراک اوباما آغاز کرد، ادامه می‌دهد و جانشین دموکرات او را به کیسه‌بوکس و موتور محرک محبوبیت خود تبدیل می‌کند. نتانیاهو همیشه برای متحدکردن اسرائیلی‌ها، تهدیدات خیالی و شیاطین خارجی ایجاد کرده است».

هم‌پیمانان ائتلافی نتانیاهو وارد قائله شده‌اند. ایتمار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی و رهبر حزب راست افراطی «قدرت یهود» در پلتفرم اکس نوشت: «حماس عاشق بایدن است». کارشناسان حامی نتانیاهو در کانال ۱۴ اسرائیل با اشاره به مجموعه تلویزیونی و کتاب تاریخ «توطئه علیه آمریکا»، از توطئه علیه اسرائیل صحبت کردند.

میانه‌روهای اسرائیلی ناامید شدند

اقدام بایدن همچنین بسیاری از اسرائیلی‌های جریان اصلی سیاسی، نه تنها حامیان نتانیاهو در جناح راست و جبهه تندروی ملی‌گرا را عصبانی و نگران کرد. بنی گانتز و گادی آیزنگوت، وزرای میانه‌روی وحدت ملی که برای کمک به هدایت جنگ به کابینه اضطراری پیوسته‌اند، زمانی که آمریکایی‌ها از تهدیدهای پنهان به اقدام مستقیم روی آوردند، شوکه شدند.

یک منبع از حزب وحدت ملی اسرائیل گفت: «ما عصبانیت بایدن را درک می‌کنیم» و در ادامه افزود که گانتز و آیزنگوت نیز مانند بایدن از امتناع نتانیاهو از بحث در مورد موضوع فوری اینکه چه کسی پس از جنگ غزه را اداره خواهد کرد، سرخورده شده‌اند.

او خاطرنشان کرد: «نتانیاهو سعی داشته توافق تبادل اسیران را به تعویق انداخته و خنثی کند، اما ما همچنین می‌دانیم که در نهایت، مسئولیت عدم آزادی اسرا بر عهده حماس و به طور خاص، بر عهده یحیی السنوار، رهبر آن است، نه نتانیاهو. اقدام آمریکا باعث نزدیک‌ترشدن چنین توافقی نخواهد شد. برعکس، حماس حالا می‌فهمد که عملیات گسترده اسرائیلی در رفح صورت نخواهد گرفت و این باعث می‌شود اسرائیل این اهرم فشار را از دست بدهد. اگر با اجازه‌دادن به کمک‌های بشردوستانه، دیگر اهرم فشار انسانی نداشته باشیم و از اعمال فشار نظامی نیز محروم شویم، چگونه قرار است خواسته‌های حماس را در مسیر رسیدن به توافق کاهش دهیم»؟

سران ارتش اسرائیل نگرانند

یک منبع ارشد نظامی اسرائیلی گفت: «این یک رویداد ساده نیست. باید با حساسیت و بین محدودیت‌ها مدیریت شود. درست است که در حال حاضر، بین حماس و ایالات متحده از نظر تمایل به پایان‌دادن هرچه سریع‌تر جنگ، همگرایی منافع وجود دارد، اما این به معنای طرفداری بایدن از حماس نیست. فقط به این معناست که او نیازهای سیاسی فوری دارد».

این منبع ارشد نظامی تخمین زد که از نظر بایدن، نتانیاهو مانع اصلی دستیابی به این نیازهاست؛ بنابراین، او عصبانیت خود را نشان داده است. این منبع افزود: «ما باید از تبدیل‌شدن این عصبانیت به خشمی تمام‌عیار جلوگیری کنیم. ما هیچ جایگزینی برای اتحاد با آمریکا نداریم، باید همه کارها را برای سروسامان‌دادن به اوضاع انجام دهیم».

صبر بایدن لبریز می‌شود

عصبانیت دولت بایدن از نتانیاهو تقریباً از زمانی که او در اواخر دسامبر ۲۰۲۲ قدرت را مجدداً به دست گرفت، به طور پیوسته افزایش یافته است. بعد از ۱۸ ماه تبعید سیاسی، نتانیاهو به نخست‌وزیری بازگشت و ملی‌گرایان تندرو را در پست‌های کلیدی و با نفوذ مستقیم بر کرانه باختری و مسجدالاقصی منصوب کرد.

نگرانی دولت بایدن از انتصابات اخیر اسرائیل، با آغاز کارزار نتانیاهو و شرکای سیاسی او در ژانویه ۲۰۲۳ برای محدودکردن اختیارات قوه قضایی اسرائیل، افزایش یافت. درخواست‌های رسمی و غیررسمی آمریکا مبنی بر اینکه نتانیاهو در برنامه خود برای اصلاحات قضایی بسیار بحث‌برانگیز، باید به دنبال اجماع عمومی گسترده باشد، با خشم و اتهام دخالت سیاسی از سوی مقامات کابینه نتانیاهو مواجه شد.

با این حال، بایدن به همراه دستیاران ارشدش، پس از حمله ۷ اکتبر حماس حمایت تقریباً بی‌سابقه‌ای از اسرائیل نشان داد. این حمایت نیز به دلیل افزایش تلفات غیرنظامی غزه و امتناع نتانیاهو از تدوین برنامه‌هایی برای فردای پس از جنگ به تدریج در حال کاهش است.

چند هفته پیش، یک منبع آمریکایی به المانیتور گفته بود: «نتانیاهو منافع اسرائیل را به خاطر منافع خود می‌فروشد. رئیس‌جمهور آمریکا انرژی زیادی را صرف ساختن محور ضدایرانی، از جمله عادی‌سازی روابط عربستان و اسرائیل می‌کند. این آرزوی دیرینه نتانیاهو است، اما او تنها به دلیل ترس از خشم بن‌گویر و اسموتریچ کل این تلاش‌ها را به مخاطره می‌اندازد. ما در نهایت صبرمان را از دست می‌دهیم».

به نظر می‌رسد این منبع آمریکایی پیش‌بینی درستی داشت. صبر آمریکا به پایان رسیده و هر دو طرف مماشات را کنار گذاشته‌اند.

منابع امنیتی اسرائیل اقدام بایدن را «به سیم آخر زدن» توصیف کرد. سؤال این است که آیا این اقدام به نتایجی که واشنگتن به آن امیدوار است منجر خواهد شد؟ با وجود نتانیاهو در رأس قدرت، هیچ پاسخ ساده‌ای برای این پرسش وجود ندارد.

یک منبع که تا همین اواخر با نتانیاهو کار می‌کرد، به المانیتور گفت: «یک نخست‌وزیر وظیفه‌شناس تلویح آمریکا را درک کرده و تلاشی حداکثری برای آرام‌کردن اوضاع و بازگرداندن شرایط به حالت عادی را پیش می‌گیرد. نتانیاهو در وضعیت روانی بحرانی قرار داشته و برای زندگی سیاسی خود مبارزه می‌کند و تصمیم گرفته برعکس عمل کرده، ریسک را افزایش دهد و تلاش کند اسرائیلی‌ها که او را رها کرده‌اند، علیه بایدن بشوراند و خود را تنها منجی علیه این دشمن جدید نشان دهد».