به گزارش اکوایران،‌ استیون ویتکاف، کارآفرین و توسعه‌دهنده املاک آمریکایی که در ابتدای دولت دونالد ترامپ، ‌رئیس‌جمهوری آمریکا به‌عنوان فرستاده ویژه او به خاورمیانه منصوب شده بود، اکنون مذاکره‌کننده ارشد آمریکا در گفت‌وگو با ایران در مذاکراتی است که از شنبه آغاز خواهد شد.

 ویتکاف از حامیان سرسخت اسرائیل است و نظرات جنگ‌طلبانه‌ای در مورد ایران دارد. او مخالف توافق هسته‌ای برجام است و می‌گوید، فشار بر ایران می‌تواند حمایت این کشور از گروه‌های به‌زعم خودش تروریستی را کاهش دهد. او پیش از این در مصاحبه‌ای گفته بود که نامه دونالد ترامپ به رهبر جمهوری اسلامی ایران تلاشی برای جلوگیری از اقدام نظامی است؛ نیازی نداریم که همه مسائل را از راه نظامی حل کنیم.

از زمین گلف تا میز مذاکرات صلح

روابط نزدیک ویتکاف با ترامپ به دهه ۱۹۸۰ بازمی‌گردد؛ 2 سرمایه‌گذار پرنفوذ نیویورکی که در دنیای املاک با یکدیگر آشنا شدند. این رابطه طی سال‌ها عمیق‌تر شد؛ تا جایی که در سپتامبر ۲۰۲۴، ویتکاف در کنار ترامپ در زمین گلفی حضور داشت که تلاش نافرجامی برای ترور رئیس‌جمهوری پیشین صورت گرفت. پس از آن، ویتکاف به یکی از معتمدترین چهره‌های اطراف ترامپ تبدیل شد.

در نوامبر ۲۰۲۴، تنها چند روز پس از پیروزی ترامپ در انتخابات، او، استیو ویتکاف را به‌عنوان فرستاده ویژه ایالات متحده در امور خاورمیانه منصوب کرد. این انتصاب برای بسیاری در محافل دیپلماتیک شوکه‌کننده بود، چراکه ویتکاف نه تجربه‌ای در حوزه سیاست‌خارجی داشت و نه سابقه‌ای در وزارت خارجه آمریکا. اما به‌طرز شگفت‌انگیزی، او توانست نقش مؤثری در برخی از مذاکرات پیچیده ایفا کند.

میانجی‌گری میان تل‌آویو و حماس

در ژانویه ۲۰۲۵، ویتکاف در رأس تیمی قرار گرفت که توانست میانجی‌گری برای آتش‌بس موقت میان اسرائیل و گروه حماس را به ثمر برساند؛ توافقی که شامل آزادی اسرا و توقف موقت عملیات نظامی بود. گرچه برخی دیپلمات‌ها این موفقیت را به عوامل میدانی و فشارهای بین‌المللی نسبت دادند، اما رسانه‌هایی چون پولتیکو و آسوشیتدپرس از نقش فعال و شخصی ویتکاف در مذاکرات پشت‌پرده یاد کردند.

نماینده ترامپ در گفت‌وگوهای روسیه–اوکراین

شاید غیرمنتظره‌تر از همه، مأموریت بعدی او بود: نقش نماینده غیررسمی ایالات متحده در مذاکرات با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه برای حل بحران اوکراین. طبق گزارش‌های وال‌استریت ژورنال، ویتکاف طی چند ماه گذشته با مقامات روسی در کشورهای ثالث مانند مجارستان و امارات دیدار کرده و پیام‌های غیررسمی ترامپ را منتقل کرده است.

نماینده عمان در مذاکرات

از سوی دیگر نورنیوز می‌نویسد که بر اساس اطلاعات کسب‌شده، عراقچی و ویتکاف مذاکره‌کنندگان ارشد تهران و واشنگتن هستند و این مذاکرات به صورت غیرمستقیم و به واسطه بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان آغاز خواهد شد.

آغاز مذاکرات غیرمستقیم از روز شنبه

شبه گذشته دونالد ترامپ در دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد که در حال انجام مذاکرات مستقیم با ایران هستیم که آغاز شده و روز شنبه ادامه خواهد یافت.

پس از آن عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: ایران و ایالات متحده روز شنبه در عمان برای گفت‌وگوهای غیرمستقیم در سطح مقامات عالی ملاقات خواهند کرد. این یک فرصت و نیز یک آزمون است و توپ در زمین امریکاست.

اما ماجرای دور جدید مذاکرات بین ایران و آمریکا زمانی آغاز شد که رئیس‌جمهوری آمریکا هفتم ماه مارس در مصاحبه با شبکه خبری فاکس بیزینس از ارسال نامه‌ای به ایران خبر داده و تاکید کرد که نامه را خطاب به رهبر ایران نوشته و موضوع آن ابراز تمایل واشنگتن برای مذاکره با ایران است.

پس از آن در ۱۲ مارس نامه فوق توسط انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس امارات متحده عربی در سفر به تهران به وزیر خارجه ایران تحویل داده شد. وزیر امور خارجه ایران ۲۷ مارس اعلام کرد که پاسخ رسمی ایران به نامه رئیس‌جمهوری آمریکا به طور مقتضی و از طریق کشور عمان ارسال شده است و پس از آن گمانه‌زنی‌ها درباره مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم تهران و واشنگتن در رسانه‌ها آغاز شد.