به گزارش اکوایران بنا به گزارش منتشر شده از 280 شرکت صنعتی بورسی، رشد تولید صنعتی برای پنجمین ماه متوالی در اردیبهشت امسال منفی به ثبت رسیده است که باعث نگرانی هایی در اقتصاد ایران شده است. چنانچه این روند ادامه دارد باشد می تواند رشد های اقتصادی در فصول آتی و کنونی را با اعداد بسیار پایین و حتی منفی به ثبت برساند. اما بررسی تغییرات رشد تولید به تنهایی کافی نیست و برای داشتن تصویری بهتر از اقتصاد بایستی تحلیل موجودی انبار ها هم در کنار آن باشد. رشد موجودی انبار در اردیبهشت ماه 1401 منفی به ثبت رسیده است که به معنی بیشتر بودن تقاضا از عرضه است، این امر در حالی رقم خورده است که همانگونه که گفته شد رشد عرضه نیز در این ماه منفی بوده است. این امر نشانگر مشکلاتی در سمت عرضه اقتصاد ایران است.

موجودی انبار

بررسی موجودی انبار یکی از مهم ترین مسائل در اقتصاد کلان است چراکه تحلیل آن همراه با تغییرات رشد تولید اطلاعات بسیار ارزشمندی را در اختیار قرار می دهد، حتی ممکن است بررسی تغییرات تولید بدون بررسی تغییرات موجودی انبار گمراه کننده و خطادار باشد. به طور کلی هر زمان که فروش بیش از تولید باشد با کاهش در موجودی انبار همراه است و هرگاه تولید بیش از فروش باشد به معنی افزایش در موجودی انبار است. توجه به این نکته بسیار با اهمیت است که بدانیم تغییر در موجودی انبار خواسته بوده یا ناخواسته. به عنوان مثال چنانچه افزایش در موجودی انبار به طور خود خواسته باشد به معنی این است که تولید کننده افق اقتصاد را روشن پیش بینی می کند و از همین رو تولید را زیاد می کند، اما اگر این افزایش ناخواسته باشد به معنی رکود سمت تقاضا و کاهش مصرف است.

روند موجودی انبار در 3 سال اخیر

به طور کلی روند موجودی انبار در سه سال گذشته نوسان زیادی را تجربه کرده است اما در دو برهه زمانی این نوسان بسیار بالا بوده است. اولین نوسان در فروردین سال 99 رخ داده است که رشد تولید و موجودی انبار هر دو با هم منفی شده اند، یعنی علاوه بر اینکه تولید رشد منفی داشته و به انبار ها اضافه نشده بلکه از موجودی آن ها کاسته نیز شده است، در این حالت می توان گفت مشکل اقتصاد در سمت عرضه است و اختلال را باید از آن نقطه رفع کرد. بازه دوم در ابتدای سال 1400 بوده است که روند رشد موجودی انبار و رشد تولید کاملا عکس هم بوده است به گونه ای که رشد تولید بالغ بر 16 درصد و موجودی انبار حدود منفی 10 درصد بوده است.

photo_2022-06-20_15-19-41

بهبود در رشد رخ خواهد داد؟

از مهم ماه 1400 رشد موجودی انبار بالاتر از رشد تولید بوده است، به بیان ساده تر در نیمه دوم سال گذشته میزان تولید بیش از میزان فروش بوده است. ظاهرا این بالاتر بودن تولید تا حدی عرضه کنندگان را نا امید کرده و باعث شده است تا میزان فروش در دو ماه ابتدایی سال جاری منفی به ثبت رسد. با وجود اینکه در دو ماه ابتدیی سال رشد تولید منفی بوده است، رشد موجودی انبار هم منفی شده است، یعنی در حال حاضر مشکل سمت عرضه بیش از مشکل سمت تقاصا و چنانچه سمت عرضه بتواند خود را ترمیم کند با رونق سمت تقاضا می تواند به بهبود رشد اقتصادی درماه های آتی امیدوار بود.

می توان از دلایل رشد منفی و مشکل در سمت عرضه در ماه های اخیر را به دلیل بی ثباتی شرایط اقتصاد ایران دانست، چراکه در ماه اخیر شاهد افرایش و بی ثباتی در بازار ارز بوده ایم که هم از طرفی با عث افزایش هزینه های تولید و تامین مواد اولید و هم باعث شک و تردید در تولید کننده ها می شود که هر دو مورد باعث کاهش رشد تولید و اختلال در ان می شود.