فروش گران‌ترین صندلی مدیریتی دولت

به گزارش اکوایران، روزگاری پتروشیمی ایران را با نام‌هایی چون ان پی سی و پی سی سی می‌شناختند اما به دنبال واگذاری بخش مهم سهام دولت در شرکت‌های پتروشیمی، کم کم اسامی دیگری تلاش کردند به ویترین پتروشیمی تبدیل شوند. هلدینگ خلیج فارس یکی از این موارد بود. هلدینگ سال 89 تاسیس شد. 27 فروردین ماه سال 92 سهام این شرکت با نام فارس و با عنوان بزرگ‌ترین شرکت بورسی عرضه شد.

بزرگ‌ترین سهم از هلدینگ خلیج فارس در واقع متعلق به سهام عدالت است که با نزدیک به 40 درصد سهم در راس جدول سهام‎داران قرار دارد. اما تاکنون شرکت ملی صنایع پتروشیمی NPC با نزدیک به 18 درصد سهم، بزرگ‌ترین شرکتی بوده که مالکیت خلیج فارس را بر عهده داشته است.

واگذاری این سهم دولت در واقع به خرداد ماه 98 بازمی‌گردد که هیات دولت تصویب کرد باقی مانده‌ی سهام خود در شرکت‌های بزرگ بورسی را به صورت بلوکی و یکجا واگذار کند. آن طور که گفته شده ارزش کل سهام باقی مانده‌ی دولت در شرکت‌های بورسی 90 هزار میلیارد تومان است. هلدینگ خلیج فارس نیز یکی از شرکت‌های موضوع مصوبه خرداد 98 و سهام باقی مانده دولت است.

یکی از نخستین پرسش‌هایی که در مورد شرکتی در ابعاد صنایع پتروشیمی خلیج فارس مطرح می‌شود قیمتی است که برای عرضه آن تعیین خواهد شد. ارزش بازار امروز فارس 289 هزار میلیارد تومان است و عرضه بلوکی 18 درصد سهام این شرکت به معنای عرضه 53 میلیون سهم است. این تعداد سهم با ارزش امروز فارس معادل 53 هزار میلیارد تومان ارزش دارند.

از آن‌جایی که 18 درصد سهم می‌تواند یک کرسی در هیات مدیره را از آن خریدار بکند برخی برآورد می‌کنند قیمت این سهم در عرضه بلوکی 15 تا 20 درصد بالاتر از قیمت تابلو باشد. به این ترتیب ارزش 18 درصد سهام هلدینگ چیزی نزدیک به 78 هزار میلیارد تومان خواهد بود. چنانچه عرضه به شکل سه بلوک 6 درصدی اتفاق بیافتد برای خرید هر بلوک به سرمایه‌ای معادل 26 هزار میلیارد تومان احتیاج است.

زمینه‌ای برای پیوند تاپیکو و هلدینگ؟

موضوع مهم دیگر خریداران احتمالی هلدینگ خلیج فارس است. یکی از خریداران احتمالی سهام هلدینگ می‌تواند تاپیکو باشد که همین حالا هم 6 درصد سهام دار است.

ارتباط تاپیکو و خلیج فارس همواره موضوع جذابی برای فعالان بازار سرمایه بوده است. در سال‌های اخیر چند باری هم بحث ادغام این دو مطرح شد اما به نتیجه نرسید.

خرداد ماه سال 97 بود که مرتضی لطفی مدیرعامل وقت شستا عنوان کرد که مسئله ادغام تاپیکو و خلیج فارس در حال بررسی است. آقای لطفی در آن زمان گفته بود شرکت پتروشیمی ایران باید به اندازه رقیب عربستانی خود شود. اشاره او به شرکت سابیک بود، شرکت پتروشیمی دولتی عربستان که بر اساس داده‌های بلومبرگ ارزش بازار آن 331 میلیارد دلار است.

از طرف دیگر جعفر ربیعی مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس نیز ادغام را انکار نکرده و عنوان کرده بود که آنچه موجب کندی آن شده حواشی پیرامون استیضاح وزیر رفاه بوده است.

در ادامه اما بیژن زنگنه وزیر وقت نفت عنوان کرد که بر سر راه این ادغام موانع قانونی وجود دارد و این موضوع منتفی است.

اکنون با مطرح شدن موضوع عرضه 18 درصد سهام دولت در هلدینگ خلیج فارس، تاپیکو نیز به عنوان یکی از گزینه‌ها مطرح است. بعضی با اشاره به وضعیت صندوق‌های بازنشستگی احتمال اینکه تاپیکو بتواند چنین معامله‌ای را رقم بزند دور از ذهن می‌دانند. از طرف دیگر برخی به گزینه‌های مختلفی که ممکن است تاپیکو بتواند با توسل به آن صندلی هیات مدیره هلدینگ را از آن خود بکند اشاره می‌کنند. مواردی مثل تهاتر سهم و استفاده از سودی که آن‌ها از سهام طلب دارند بخشی از این موارد است.

NPC چه می‌شود؟

معاونت پتروشیمی وزارت نفت که روزگاری برای خود بر و بیایی داشت، در سال‌های گذشته به مرور کم‌رونق‌ شد. NPC در دوران اوج خود صاحب بیست و چند مجتمع پتروشیمی بود اما به ناگاه همه چیز زیر و رو شد. با واگذار شدن مجتمع‌های پتروشیمی یکی پس از دیگری؛ کم کم ان پی سی به ریش سفیدی برای برقراری صلح میان شرکت‌های واگذار شده تبدیل شد. سهام 18 درصدی این شرکت در هلدینگ خلیج فارس یکی از آخرین سنگرهایی است که برای مدیریت دولتی در صنعت پتروشیمی باقی مانده است.