تله آرامش

دولت فرصت‌سوزی کرد

علی میرزاخانی، سردبیر ارشد دنیای اقتصاد می‌گوید طوفان سال ۹۷، حاصل افتادن دولت در تله آرامش آن چهار سال است. رئیس سابق اتاق ایران هم هشدار می‌دهد الان هم اگر دولت تدبیر نکند و از فاز بی‌عملی خارج نشود احتمال طوفان اقتصادی در نیمه دوم سال وجود دارد. اما راز این آرامش اقتصادی چیست؟ میرزاخانی می‌گوید بخشی ناشی از آن است که دولت هیچ کاری نکرده. به عقیده او دولت چهار سال فرصت اصلاحات را در سایه بی‌عملی سوزاند، بعد که اقتصاد طوفانی شد وارد فاز بدعملی شد و با سیاست‌های اشتباه به بحران بیشتر دامن زد و حالا مدتی است بی‌عملی پیشه کرده. اگرچه او نقش مثبت تشکیل بازار ثانویه و برخی از سیاست‌های اقتصادی را هم کتمان نمی‌کند. اما شش ماه دوم پیش رو چگونه خواهد بود؟ محسن جلال‌پور معتقد است همه‌چیز بسته به کیفیت سیاست‌هایی است که دولت در داخل وضع می‌کند. او می‌گوید قطعاً مذاکره بر اقتصاد ما اثر خواهد داشت، اما بهبود سیاست‌های داخل می‌تواند موثرتر باشد. به گفته رئیس پیشین اتاق ایران در این شرایط دو راه پیش روی ماست. یا سیاستگذار به هشدارها توجه می‌کند و با حفظ آرامش، اصلاحات را آغاز می‌کند یا مانند گذشته به خواب غفلت می‌رود و وانمود می‌کند که همه‌چیز عادی است. در این حالت باید منتظر تنش اقتصادی و گرفتاری جدید باشیم.

تبعات جهش ارزی به این سادگی‌ها از بین نمی‌رود

محسن جلال‌پور در بخشی از صحبت‌هایش مطرح می‌کند که در حال حاضر اقتصاد ما معیشتی است و می‌توان نتیجه گرفت که دولت به نیازهای اساسی مردم دقت بیشتری کرده. تاکید دولت بر این است که کالاهای اساسی در ویترین به وفور در دسترس باشد. بازار کالاهای معیشتی آرام شده، اما تبعات جهش ارزی به این سادگی از بین نمی‌رود. او همچنین می‌گوید که شرایط و تنش‌های بین‌المللی به وضوح کمتر شده. در شش ماه اول امسال یک‌بار سایه جنگ از سر ما گذشت. وقتی ناوها آمدند، وقتی اتفاقاتی در خلیج‌فارس رخ داد، وقتی پهپاد را زدیم و... ما از این فضا گذشته‌ایم. به هر نحوی، یا با پادرمیانی شرق یا با همکاری اروپا. در هر صورت فضا آرام‌تر شده است. اما شخصاً بعید می‌دانم به این زودی‌ها، وارد مذاکره رودررو و دوطرفه با آمریکا شویم. این اتفاق حداقل در نیمه دوم سال ۹۸ رخ نمی‌دهد. ممکن است مذاکره با شخص ثالث رخ دهد که اروپا آن را آغاز کرده. اما در شش‌ماهه دوم سال اقتصاد ما چه می‌شود؟ اقتصاد نیمه دوم سال تا حد زیادی وابسته به کیفیت سیاست‌هایی است که در داخل وضع می‌کنیم.

مردم به راحتی تن به اصلاحات نمی‌دهند

علی میرزاخانی، سردبیر ارشد دنیای اقتصاد معتقد است که دو سه سال قبل فرصت اصلاحات وجود داشت و همراهی مردم بیشتر بود. در حال حاضر اما فرصت اصلاحات وجود دارد اما همکاری مردم کمتر است و ممکن است مردم به راحتی اصلاحات را نپذیرند. اما با این همه معتقدم هنوز فرصت اصلاح وجود دارد. به شرط آنکه سه عامل مهم را رعایت کنیم. اولین مورد سرمایه‌گذاری است، مورد دوم اصلاح بودجه است و مساله سوم اصلاح سیاست‌های ارزی و پولی است. او در بخش دیگری از صحبت‌هایش مطرح می‌کند که دولت نه می‌خواهد دستش خسته شود و نه پایش. راه روشن است. باید یارانه پنهان انرژی حذف شود. اینکه مدام بگوییم عوارض دارد و اثر روانی دارد، بحث واقعی نیست. این کار باید انجام شود. شما اگر می‌خواهید اصلاحات انجام دهید، انجام دهید بهانه نیاورید. یکی از مهارت‌های سیاستگذار این است که واکنش‌های مردم را پیش‌بینی کند و برای آن چاره بیندیشد. اگر بلد نیستید این مشکل شماست. به اعتقاد میرزاخانی اگر می‌خواهیم از این وضعیت رها شویم باید به علم اقتصاد بها دهیم. او همچنین می‌گوید که شما وقتی دردی در بدنتان حس می‌کنید راجع به آن تحلیل نمی‌دهید به پزشک مراجعه می‌کنید چون اگر چنین نکنید ممکن است یک هفته بعد زنده نباشید. در اقتصاد هم همین است.