یک بام و دو هوای ترامپ برای مذاکره؛ دیپلماسی با چاشنی فشار؟
اکوایران: ترامپ دوباره به سیاست فشار حداکثری علیه ایران بازگشت؛ اما این بار حسابشدهتر. رئیسجمهور آمریکا با امضای یک یادداشت ریاستجمهوری، تحریمهای سختگیرانهای را علیه ایران احیا کرد، در حالی که لحن او هنگام امضا، نرمتر از گذشته بود.
به گزارش اکوایران، این تصمیم درست پیش از دیدار با بنیامین نتانیاهو گرفته شد؛ نخستوزیری که تلاش دارد آمریکا را به درگیری مستقیم با ایران بکشاند. حال این پرسش مطرح است: ترامپ بهدنبال مذاکره و معامله است یا رویارویی و تنشآفرینی؟
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، پس از چند سال بار دیگر در مقابل دوربینها حاضر شد و سندی را امضا کرد که یادآور سیاستهای سختگیرانه او علیه ایران در سال ۲۰۱۸ است. این سند که در قالب «یادداشت ریاستجمهوری» صادر شده، ادامهای بر همان سیاست فشار حداکثری علیه تهران است، اما این بار با تفاوتهایی مهم.
در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷)، ترامپ با صدور یک فرمان اجرایی، خروج آمریکا از برجام را اعلام و سیاست فشار حداکثری را آغاز کرد. اما در فوریه ۲۰۲۵، او این سیاست را نه با فرمان اجرایی، بلکه با یادداشت ریاستجمهوری احیا کرده است. هرچند هر دو ابزار از اختیارات رسمی رئیسجمهور آمریکا محسوب میشوند، اما تفاوتهای کلیدی میان آنها وجود دارد. فرمان اجرایی الزام قانونی بالاتری دارد و باید در دفتر ثبت فدرال منتشر شود. یادداشت ریاستجمهوری انعطافپذیرتر است، نیازی به انتشار عمومی ندارد و بهراحتی قابل لغو یا اصلاح است.
با این حال، یادداشت جدید ترامپ سختگیرانهتر از فرمان اجرایی قبلی است. این سند که خطاب به وزیر خزانهداری آمریکا صادر شده، دستور اجرای مجدد سیاست «فشار اقتصادی حداکثری» را میدهد و هدف آن رساندن صادرات نفت ایران به صفر است. علاوه بر این، برخی معافیتهایی که حتی در دوران اوج تحریمها برقرار بودند، ممکن است لغو شوند.
خود ترامپ هنگام امضای این یادداشت گفت: «این سند بسیار سختگیرانه است، اما امیدوارم مجبور نشوم از آن استفاده کنم.» این جمله باعث شد برخی تحلیلگران به این نتیجه برسند که ترامپ دیگر همان سیاستمدار رادیکال هفت سال پیش نیست. اما گروهی دیگر بر این باورند که او همچنان سیاستمداری تندرو است که اینبار حرفهایتر عمل میکند و تلاش دارد با لبخند و سخنان کنترلشده، واکنشها را مدیریت کند.
در همین حال، برخی معتقدند ترامپ همچنان یک تاجر معاملهگر است که بالاترین خواستهها را مطرح میکند، اما در نهایت بهدنبال امتیازگیری از طرف مقابل است.
ترامپ یادداشت ریاستجمهوری خود را دقیقاً پیش از دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، امضا کرد. نتانیاهو که از زمان آغاز جنگ غزه در تلاش بوده تا آمریکا را به رویارویی مستقیم با ایران بکشاند، احتمالاً در این دیدار تلاش بیشتری برای متقاعد کردن ترامپ خواهد کرد. حتی در اظهارات اخیر خود، نتانیاهو بارها از حمله به تأسیسات هستهای ایران سخن گفته است.
این در حالی است که ترامپ تاکنون تنها موضوعی که در مورد ایران مطرح کرده، جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هستهای بوده است. اما با توجه به نفوذ لابیهای حامی اسرائیل در سیاست آمریکا، این احتمال وجود دارد که فشارها بر کاخ سفید برای تشدید اقدامات علیه ایران افزایش یابد.
با حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر و پیامدهای آن، منطقه خاورمیانه وارد مرحلهای جدید شده است. در این شرایط، ترامپ که نقش مهمی در مذاکرات آتشبس غزه داشته، احتمالاً تلاش خواهد کرد تا دستاورد گذشته خود یعنی «معاهده آبراهام» را گسترش دهد و روابط اسرائیل با کشورهای عربی را تقویت کند.
اما در عین حال، سیاست ترامپ در قبال ایران همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. آیا او قصد دارد با ایران وارد مذاکره شود و امتیازات جدیدی کسب کند، یا اینکه به سمت تشدید تنشها حرکت خواهد کرد؟ پاسخ این سؤال در ماههای آینده روشن خواهد شد.
با امضای یادداشت ریاستجمهوری، ترامپ بار دیگر مسیر فشار حداکثری را در پیش گرفته، اما رویکرد او اینبار پیچیدهتر و حسابشدهتر از گذشته به نظر میرسد. او از یکسو سندی سختگیرانه امضا کرده، اما از سوی دیگر، در سخنانش لحنی نرمتر به کار برده است. در این میان، نقش نتانیاهو و تلاشهای او برای درگیری با ایران، عاملی تعیینکننده خواهد بود.
ترامپ در گذشته نشان داده که سیاستهایش غیرقابلپیشبینی است. حال باید دید او بهعنوان یک معاملهگر، بهدنبال توافقی جدید است یا بهعنوان یک سیاستمدار رادیکال، فشارهای خود را علیه ایران تشدید خواهد کرد.
تیتر یک در اکوایران
پربینندهترینها
-
فوری؛ ترامپ تعرفهها را به مدت ۹۰ روز تعلیق کرد
-
روایت عارف از روند مذاکرات ایران و آمریکا
-
ادعای آکسیوس: تهران به دنبال یک توافق موقت در مذاکرات مسقط است
-
اظهارات وزیر خارجه آمریکا درباره مذاکرات مستقیم واشنگتن و تهران در عمان
-
توافق عراق با شرکتهای آمریکایی؛ ساخت مدرنترین نیروگاههای برق در دستور کار قرار گرفت
-
مذاکره کننده آمریکایی به روسیه رفت / ویتکاف با پوتین دیدار میکند
-
تهدید نظامی ترامپ علیه تهران در فاصله دو روز به آغاز مذاکرات: فرصت زیادی برای توافق نداریم!
-
کاهش ۸ میلیونی قیمت سکه امامی؛ مذاکرات آینده بازار طلا را جهت میدهد
-
تکذیب رسمی بیمه مرکزی: معاینه فنی شرط پرداخت خسارت خودرو نیست