چرا بریتانیا به راست افراطی نه گفت؟

به گزارش اکوایران، پیروزی بزرگ حزب چپ میانه کارگر در انتخابات بریتانیا کاملاً در تضاد با دستاوردهای اخیر راست افراطی در سراسر اروپا قرار دارد.

به گزارش رویترز، اما پیروزی این حزب نه چندان رد پوپولیسم توسط رای‌دهندگان، بلکه بازتاب همان دلسردی از رهبران سیاسی بود.

کیر استارمر روز جمعه با کسب اکثریت بزرگ پارلمانی به قدرت رسید و حزب محافظه‌کار ریشی سوناک را به بدترین شکست تاریخی محکوم کرد.

این پیروزی چند روز پس از آن به دست آمد که حزب راست افراطی مارین لوپن به پیروزی‌های تاریخی در دور اول انتخابات پارلمانی فرانسه دست یافت.

پیروزی لوپن به دنبال پیشرفت‌های مشابه احزاب پوپولیست در انتخابات پارلمان اروپا در ماه گذشته بود که در آن سوسیال دموکرات‌های اولاف شولتز، صدراعظم آلمان بدترین نتیجه خود را ثبت کردند.

استارمر قبل از پیروزی گفت که سیاستمداران مترقی باید نشان دهند که از ظهور ناسیونالیسم و پوپولیسم درس گرفته‌اند.

او گفت: «ما باید در بریتانیا و در سراسر اروپا و جهان نشان دهیم که تنها ترقی‌خواهان پاسخ چالش‌هایی را که ما با آن روبرو هستیم، دارند.»

اما موفقیت استارمر به جای سنگری در برابر موج پوپولیسم اروپایی، بر اساس همان تمایل رای‌دهندگان به تغییر و مجازات بی‌کفایتی درک شده توسط دولت‌های کنونی است که باعث حمایت از راست افراط‌ می‌شود.

بریتانیا که زمانی به خاطر ثبات سیاسی شهرت داشت، از زمان انتخابات سال 2016 به خروج از اتحادیه اروپا، پس از همه‌گیری کووید-19، از بحرانی به بحران دیگر افتاده است.

حزب محافظه کار - که به مدت 14 سال در قدرت بود - به طور فزاینده‌ای از دستور کار پوپولیستی‌تر با تمرکز بر مهاجرت، از جمله طرحی برای فرستادن پناهجویان به رواندا پیروی کرده بود، در حالی که با چالشی از طرف حزب راستگرای سرسخت‌تر و مخالف اتحادیه اروپا اصلاحات ضد تشکیلات نایجل فاراژ روبرو بود.

پیتر ریکتس، یکی از مقامات ارشد سابق وزارت خارجه بریتانیا و سفیر سابق بریتانیا، گفت: «فکر می‌کنم چرخه‌هایی در سیاست وجود دارد و گمان می‌کنم به نوعی بریتانیا از یک چرخه دولت کاملاً پوپولیستی از زمان رأی‌گیری برگزیت خارج می‌شود.

به نظر می‌رسد پس از روی کار آمدن بسیاری از این دولت‌های پوپولیستی، روندی وجود دارد که در مورد شایستگی آن‌ها در حکومت‌داری علامت‌های سوالی به وجود می‌آید و چرخه تغییر می‌کند و احزاب دیگر فرصت پیدا می‌کنند.»

دولت محافظه‌کار به طور فزاینده‌ای با رسوایی‌های نخست‌وزیر سابق بوریس جانسون و نخست‌وزیری فاجعه‌بار 44 روزه لیز تراس جانشین او و برنامه‌های اقتصادی‌اش که هرج و مرج را در بازارهای مالی به ارمغان آورد، مرتبط شده بود. سوناک تلاش کرد و نتوانست آن تصویر را برگرداند.

مجتبی رحمان، مدیر عامل اروپا در گروه مشاوره اوراسیا، گفت که محافظه کاران خستگی و تمایل به ثبات و انسجام دارند.

به گفته او: « درسی که از تجربه انگلستان گرفته می‌شود این است که زمان زیادی طول می‌کشد تا آونگ در جهت دیگر حرکت کند و این به عنوان یک هشدار یا یک داستان هشدار دهنده برای سایر کشورهای اروپایی عمل می‌کند که به نظر می‌رسد در آستانه شروع ماجراجویی‌های پوپولیستی خود، به ویژه در فرانسه هستند.»

رحمان همچنین خاطرنشان کرد که «سیستم رای‌گیری بریتانیا برای احزاب کوچک بسیار ظالمانه است و دلیل اینکه احزاب پوپولیستی مانند اصلاحات معمولاً فقط می‌توانند تعداد کمی از کرسی‌ها را به دست آورند این است.»

رشد راست افراطی

در سراسر اروپا، احزاب راست افراطی در حال رشد هستند.

اجتماع ملی لوپن بیش از هر زمان دیگری به تشکیل دولت در فرانسه نزدیک شده است، در حالی که ائتلاف میانه رو که امانوئل مکرون تشکیل داد، تنها دو سال پس از پیروزی او برای دومین بار به عنوان رئیس جمهور، شاهد فروپاشی در حمایت بوده است.

نتیجه - برای فرانسه و شرکای اتحادیه اروپا - به رای دور دوم یکشنبه بستگی دارد.

آلترناتیو برای آلمان (AfD) در انتخابات پارلمان اروپا در آلمان دوم شد و عضویت در حزب در بالاترین حد خود قرار دارد.

گروه محافظه کار برادران ایتالیا به رهبری جورجیا ملونی، نخست وزیر ایتالیا، با کسب بیشترین آرا در آن انتخابات، موقعیت خود را تقویت کرد، در حالی که گیرت ویلدرز، پوپولیست ضد اسلام هلندی، شاهد سوگند یاد کردن وزیران حزب خود در دولت برای اولین بار در این هفته بود.

محافظه‌کاران بریتانیا مجموعه‌ای از اقدامات پوپولیستی را اجرا کرده بودند و وعده مقابله با مهاجرت و تغییر شکل اقتصاد را می‌دادند، اما اعتبار آن با سال‌ها رکود اقتصادی و شکست در جلوگیری از ورود ده‌ها هزار پناهجو با قایق‌های کوچک از بین رفت.

پروفسور جفری ایوانز از دانشگاه آکسفورد گفت: «توری‌ها پوپولیست بودند، اما خیلی خوب پیش نرفتند، بنابراین مردم از آن‌ها فاصله گرفتند. من نمی‌گویم که این واکنشی علیه پوپولیسم است. من فقط می‌گویم که این واکنشی است در برابر ناتوانی محسوس حزب و به طور کلی شرایط بد اقتصادی که کشور در آن قرار دارد است.» 

عملکرد قوی حزب اصلاحات در انتخابات بریتانیا، که در آن چهار کرسی و چهار میلیون رای به دست آورد، به نظر می‌رسد که این امر را تایید کند.

همه کشورهای اروپایی البته به سمت راست حرکت نمی‌کنند.

اورسولا فون در لاین قرار است پس از رأی گیری پارلمان اروپا، با عملکرد خوب احزاب میانه‌رو در اروپای مرکزی و شرقی، رئیس کمیسیون اروپا باقی بماند، در حالی که سال گذشته، دونالد تاسک در لهستان با وعده‌هایی مبنی بر معکوس کردن عقب نشینی دموکراتیک، قدرت را به دست آورد.

رحمان گفت که این حس وجود دارد که بریتانیا در شرف «برگرداندن یک صفحه» است و گفت: «یک دولت میانه‌رو با اکثریت بسیار بزرگ و رویکرد منسجم‌تر به سیاست اقتصادی در اروپا، سرمایه‌گذاران خارجی را به کشور دعوت خواهد کرد.»

دیوید لامی، وزیر امور خارجه احتمالی حزب کارگر، گفت: «حقیقت این است که وقتی موج ناسیونالیسم را در سراسر اروپا و در سایر نقاط جهان می‌بینیم، او (استارمر) می‌داند که اگر برای مردم زحمتکش عمل نکند، پوپولیست‌ها و کسانی که تفسیر متفاوتی از نحوه عملکرد شما دارند، بازخواهند گشت.»