آتش عملیات کورسک به جاه‌طلبی‌های پوتین؛ اولین شکست تاریخی روسیه پس از جنگ جهانی دوم!

به گزارش اکوایران، حمله اوکراین به منطقه کورسک روسیه اکنون وارد سومین ماه خود شده و تعدادی از شهرک‌ها همچنان شدیداً تحت کنترل اوکراین هستند.

به نوشته سی‌ان‌ان، عملیات اوکراین در کورسک روسیه نخستین‌باری است که از زمان جنگ جهانی دوم، نیروهای خارجی وارد قلمروی کرملین می‌شوند و این امر باعث شرمساری مسکو و اثبات این موضوع برای حامیان کی‌یف و دیگر کشورهای جهان شده که نیروی نظامی اوکراین همیشه در حال عقب‌نشینی نیست. تقریباً نه هفته بعد، پیشروی اوکراین متوقف شده و هیچ‌کدام از طرفین در روزهای اخیر دستاورد یا ضدحمله قابل‌توجهی نداشته‌اند.

نقشه نهایی هیچ‌یک از دو طرف معلوم نیست. تحلیلگران بر این باورند که کی‌یف در تلاش است از شتاب اولیه خود برای افزایش روحیه و تبدیل آن به یک اهرم چانه‌زنی استفاده کند، در حالی که ولادیمیر پوتین در سعی دارد تا کل این تهاجم را کم‌اهمیت جلوه داده و منابع ماشین جنگی روسیه را به مقابله با آن اختصاص دهد.

آخرین وضعیت میدان

بر اساس آخرین ارزیابی موسسه مطالعات جنگ (ISW)، اوکراین کنترل حدود ۷۸۶ کیلومتر مربع از کورسک را در اختیار دارد. یکی از فرماندهان اوکراینی در کورسک به نام دیمیتری گفت: «پیشروی‌های روسی عمدتاً در جناح‌های موضع ما در حال انجام است. آن‌ها همچنان سعی می‌کنند پیشرفت کنند، اما دستاوردهایشان جزئی بوده و گاهی اوقات موفق می‌شوند یک خیابان در روستا را بگیرند؛ اما این موضوع دو طرفه است ما نیز ضدحمله می‌کنیم و آن‌ها را به عقب می‌رانیم».

موقعیت اصلی اوکراین در اطراف شهر روسی سودژا قرار دارد و نیروهای نظامی آن در تلاشند تا پایگاه دومی در اطراف روستای وِسِلِه ایجاد کنند. اوکراین هنوز تعداد نیروهایش در این منطقه را افشا نکرده است.

روسیه تعداد قابل توجهی نیرو (حدود ۴۰ هزار نفر) را برای دفاع و ضدحمله در کورسک مستقر کرده، اما مارک گالیوتی، تحلیلگر و عضو ارشد مؤسسه رویال یونایتد سرویسز معتقد است که مسکو نیروهای اولیه مستقر در این منطقه را از هرجایی که توانسته جمع کرده است، به طوری که در آغاز تهاجم کی‌یف، سربازان وظیفه و ذخیره را به کار گرفته بود. گالیوتی به سی‌ان‌ان گفت: «این کار مانند آن می‌ماند که در بین کوسن‌های مبل خود بگردید تا چند سکه کوچک پیدا کنید».

از آن زمان، مسکو نیروهای باتجربه‌تری را مستقر کرده است، اما نه به اندازه منابعی که ممکن است غیرنظامیان روسی کورسک بخواهند.

در حالی که درگیری در این منطقه ادامه دارد، مقامات روس اعلام کرده‌اند که بیش از ۱۰۰ هزار غیرنظامی مجبور به ترک منازل خود شده‌اند، در حالی که بسیاری دیگر پشت مواضع اوکراین گیر افتاده‌اند.

گالیوتی گفت: «با گذشت زمان، عملیات کورسک به حالت عادی درآمده است. البته نباید فرض کنیم که روس‌ها آن را پذیرفته‌اند. فکر می‌کنم پوتین توانسته رسیدگی به این وضعیت را به تعویق بیاندازد، اما فکر نکنم که این موضوع کاملاً نادیده گرفته شده است».

چرا واکنش روسیه قوی‌تر نبود؟

روسیه در تلاش است تا از منحرف‌کردن منابع از جبهه‌های تهاجمی تمام‌مقیاس خود به اوکراین جلوگیری کند. اگرچه عملیات کورسک اوکراین در ابتدا برای دولت و روس‌های معمولی شوکه‌کننده بود، اما جان لاک، پژوهشگر همکار در برنامه روسیه و اوراسیای مؤسسه چتم‌هاوس می‌گوید: «کرملین این موضوع را کم‌اهمیت جلوه داده است. استراتژیش این بوده که مردم را از آنچه اتفاق افتاده که بدون شک یک شرمساری بزرگ است، منحرف کند و این تصور را بیافریند که این موضوعی جدی نیست».

دولت پوتین این تهاجم را «یک یورش» خوانده و حتی ضدحمله خود را «مأموریتی ضدتروریستی» توصیف کرده است.

یک وبلاگ‌نویس نظامی روس این عادی‌سازی را به وضوح بیان کرد و گفت: «بیشتر روسیه به جنگ نزدیک کورسک عادت کرده است. کسانی که هیچ ارتباطی با منطقه کورسک ندارند، چندان به آنچه که در حال رخ‌دادن بوده علاقه‌مند نیستند».

طبق گفته فرمانده اوکراینی، خطوط جبهه به آرامی در حال حرکت‌اند، اما گزارش‌ها حاکی از آن بوده که درگیری‌ها شدید است و نیروهای روسی از تعداد زیادی پهپاد، توپخانه و بمب‌افکن‌های هوایی استفاده می‌کنند. فرمانده اوکراینی گفت: «آن‌ها در انداختن بمب بر روی خط درختان در صورتی که تصور کنند نیروهایمان در آنجا هستند، تردید نمی‌کنند». او ادعا می‌کند که روسیه اکنون گروهی قدرتمند از نیروها و گردان‌ها به جایی که واحد او در کورسک می‌جنگد، فرستاده و مدعی شده که ضدحمله روسیه به خاطر حملات پهپادی و مین‌های اوکراین ناکام مانده است.

دستاوردهای اوکراین

تحلیلگران می‌گویند که تهاجم به کورسک احتمالاً چندین هدف داشت، از جمله ایجاد یک پیروزی روایتی برای اوکراین.

لاک گفت: «هدف آن‌ها این بود که به هم‌پیمانان غربی اوکراین نشان دهند که روس‌ها آسیب‌پذیر بوده و محدودیت‌هایی در توانایی آن‌ها برای به کار گیری قدرت نظامی وجود دارد». او افزود که این تهاجم همچنین نشان‌دهنده این است که خطوط قرمز روسیه فقط باد هوا هستند.

این عملیات همچنین موجب افزایش روحیه اوکراینی‌ها شد. چندین سرباز که در سپتامبر با سی‌ان‌ان صحبت کرده بودند، گفتند که علی‌رغم وجود تلفات و عملیات دشوار، چشاندن طعم حمله به روس‌ها ارزشش را داشت.

با این حال، هدف اوکراین برای منحرف‌کردن نیروها از جبهه شرقی به کورسک تاکنون شکست خورده است. اما کارشناسان می‌گویند که کورسک همچنان می‌تواند اهرمی چانه‌زنی برای مذاکرات آینده باشد.

لاک گفت خاطرنشان کرد با تصرف این سرزمین، اوکراینی‌ها امکان اینکه روس‌ها و هم‌پیمانان غربی کی‌یف بگویند اکنون زمان توقف جنگ است را از بین بردند.

تمرکز بر شرق اوکراین

در همین حال، تمرکز اصلی جنگ هنوز بر خطوط جبهه در منطقه شرقی دونباس اوکراین است، جایی که نیروهای آن در تلاشند کنترل شهر استراتژیک پوکراوسک را حفظ کنند. به جای اینکه منابع را بر آزادسازی سرزمین خود متمرکز کنند، ارتش روسیه حملاتش را در چندین جبهه در اوکراین، از جمله در مناطق کلیدی خارکیف، دونتسک و زاپوریژیا گسترش داده است.

لاک افزود: «به نظر می‌رسد پیشرفت در دونباس، صرف‌نظر از تلفات، برای کرملین یک اولویت بسیار بالاست. فرصت کمی وجود دارد که به زودی بسته می‌شود، زیرا این زمان از سال، جاده‌ها به گل‌آلود می‌شوند».

حملات روزانه روسیه به اوکراین در روز پنجشنبه ادامه یافت و در مناطق اودسا، خرسون و دونتسک چندین نفر کشته شدند.