به گزارش اکوایران، سومین نسخه از گزارش جهانی اشتغال در بخش انرژی نشان می‌دهد که تعداد مشاغل در این بخش در سال گذشته ۳.8 درصد افزایش یافت و از ۶۷ میلیون نفرعبور کرد؛ این در حالی است که رشد اشتغال در کل اقتصاد ۲.۲ درصد بوده است. بخش انرژی‌های پاک بیشترین سهم را در این رشد داشته و به ۱.۵ میلیون شغل جدید دست یافت. این بخش حدود 10 درصد از رشد اشتغال اقتصادی در بازارهای پیشرو فناوری‌های انرژی پاک را به خود اختصاص داده است.

بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، صنعت انرژی خورشیدی (PV) با اضافه کردن بیش از نیم میلیون شغل، پیشتاز این رشد بوده است که به دلیل رکورد نصب سیستم‌های جدید خورشیدی بوده است. همچنین، تولید خودروهای برقی و باتری‌ها نیز با ۴۱۰ هزار شغل جدیدرشد کرد، چرا که فروش خودروهای برقی به نزدیک 20درصد از بازار جهانی خودرو رسید. با وجود تعدیل نیروی برخی از تولیدکنندگان انرژی بادی، کل اشتغال در این صنعت همچنان با ورود پروژه‌های جدید در حال افزایش است.

رشد در بخش‌های مختلف انرژی 

بخش نفت و گاز پس از یک دوره استخدام محتاطانه پساکرونا، بیش از ۶۰۰ هزار شغل در سال ۲۰۲۳ ایجاد کرد. با این حال، اشتغال در بخش زغال‌سنگ برای سومین سال متوالی کاهش یافت و حدود یک درصد افت داشت که عمدتاً به دلیل بهبود بهره‌وری در بخش‌های بالادستی این صنعت بود.

جالب است که برخلاف سال‌های گذشته که رشد اشتغال عمدتاً به بخش‌های ساخت و نصب مربوط می‌شد، امسال رشد عمده در بخش تولید مشاهده شد. این امر تا حد زیادی به دلیل افزایش 70 درصدی  سرمایه‌گذاری در تولید انرژی‌های پاک و رسیدن به ۲۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ بوده است. این افزایش ناشی از تقاضای بالا برای فناوری‌های انرژی پاک و سیاست‌های جدید در این حوزه است.

چالش‌های کمبود نیروی کار ماهر 

با وجود رشد چشمگیر در اشتغال، کمبود نیروی کار ماهر به‌ویژه در بخش‌هایی که نیاز به تخصص بالا دارند، همچنان یک گلوگاه اساسی است. به‌ویژه در بخش‌هایی مانند «شبکه‌های انرژی و انرژی هسته‌ای» یافتن نیروی کار ماهر برای کارفرمایان دشوار است. بر اساس نظرسنجی IEA از بیش از ۱۹۰ کارفرما در ۲۷ کشور، بسیاری از آنها با کمبود نیروی کار ماهر در تقریباً تمام دسته‌های شغلی مواجه‌اند. این کمبود باعث افزایش دستمزدها شده و یکی از دلایل رشد بهتر دستمزد واقعی در بخش انرژی نسبت به سایر بخش‌ها است.

لورا کوزی، مدیر بخش پایداری، فناوری و دورنماهای IEA، در این خصوص اظهار داشت:  

«بخش انرژی جهانی در سال‌های اخیر موتور قدرتمندی برای رشد اشتغال بوده است. اما این گزارش نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری بیشتر در مهارت‌ها و آموزش برای حفظ این رشد ضروری است. همکاری بین دولت‌ها، بخش خصوصی و مؤسسات آموزشی برای بهبود زنجیره استخدام، نقشی اساسی در شکل‌دهی آینده انرژی ما خواهد داشت.»

تمرکز بر اقتصادهای نوظهور 

این گزارش همچنین نشان می‌دهد که تنها یک‌چهارم از رشد مشاغل انرژی پاک از سال ۲۰۱۹ در اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه، بیرون از چین رخ داده است، در حالی که این کشورها 60درصد از نیروی کار جهانی را تشکیل می‌دهند. این کشورها به دلیل موانعی همچون زیرساخت‌های ضعیف، کمبود نیروی کار ماهر و نبود یک پایگاه تولیدی قوی، در جذب سرمایه‌گذاری‌های لازم برای ایجاد مشاغل جدید در حوزه انرژی پاک با محدودیت مواجه بوده‌اند.

پیش‌بینی برای سال ۲۰۲۴ 

بر اساس داده‌های اولیه، انتظار می‌رود که اشتغال در بخش انرژی در سال ۲۰۲۴ با نرخ ۳درصد افزایش یابد. این نرخ نسبت به سال گذشته کاهش یافته است و دلیل آن تأثیرات بازارهای کار محدود، نرخ بهره بالا و تغییر در برنامه‌های پروژه‌های انرژی جدید عنوان شده است.

این گزارش بر اهمیت همکاری‌های جهانی و سیاست‌گذاری‌های هدفمندبرای رفع این چالش‌ها تأکید می‌کند و نشان می‌دهد که برای دستیابی به اهداف بلندمدت در حوزه انرژی پاک، توجه به سرمایه‌گذاری در مهارت‌ها و بهبود زیرساخت‌ها ضروری است.