رکوردزنی 11 ساله سهم پول از نقدینگی در 1401

به گزارش اکوایران، سهم پول از نقدینگی رکورد 11 ساله زد. بر اساس تازه‌ترین گزارش منتشره بانک مرکزی، حجم نقدینگی اقتصاد کشور در پایان سال 1401 به بیش از 6 هزار و 337 همت رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 31.1 درصدی داشته است.

واکاوی داده‌های منتشر شده در گزارش عملکرد بخش پولی و بانکی بانک مرکزی نشان از یک رکورد بی‌سابقه‌ای دارد. بررسی ترکیب اجزای تشکیل‌دهنده نقدینگی در پایان سال 1401 نشان می‌دهد سهم پول در نقدینگی افزایش و به 25.71 درصد رسیده که طی حداقل 11 سال اخیر بی‌سابقه بوده است.

این متغیر مهم اقتصادی کشور در پایان سال 1401 به سطح هزار و 629 همت رسیده که نسبت به سال 1400 رشد قابل تامل 65.2 درصد داشته است.

اجزای تشکیل‌دهنده نقدینگی، پول و شبه پول است که در ادبیات اقتصادی افزایش سهم پول از نقدینگی به عنوان یک عامل تورم‌زا یاد می‌شود و به باور اغلب کارشناسان حاکی از بالابودن سطح انتظارات تورمی در جامعه است.

در پایان اسفند 1401، سهم پول از نقدینگی کشور به سطحی رسیده که از اسفند 1389 بی‌سابقه بوده و رکوردی 11 ساله را رقم زده است.

ادامه روند کاهشی رشد حجم پول

در حالی که میزان سهم پول از نقدینگی در اسفند 1401 رکورد 11 ساله به ثبت رسانده، یک روند کاهشی در رشد پول مشاهده می‌شود. رشد نقطه‌به‌نقطه حجم پول که از مهر 1400 روند تقریبا صعودی را به خود گرفته بود و در دی ماه 1401 به سطح کم‌سابقه‌ 70.5 درصدی رسیده بود، طی دو ماه پایانی سال گذشته روند کاهشی به خود گرفته است.

رشد نقطه‌به‌نقطه حجم پول از 70.5 درصد در دی ماه 1401 به 65.2 درصد در اسفند رسیده تا سهم این متغیر از نقدینگی در پایان سال 1401 به 25.71 درصد برآورد شود.

مشاجره بر سر تاثیر سهم پول از نقدینگی بر تورم

از آنجایی که قدرت نقدشوندگی «پول» از «شبه‌پول» بالاتر است، به اعتقاد برخی کارشناسان پولی و بانکی، تورم‌زایی پول در اقتصاد یک کشور هم به همان میزان بیشتر است. 

پیش از این بانک مرکزی دو عامل اجرای طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها را به‌ عنوان عامل افزایش سهم پول از نقدینگی عنوان کرده بود و تاکید داشت که پس از تخلیه آثار قیمتی اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها، اثرات تورمی و پولی آن در ادامه کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه این فعل و انفعالات، روند افزایشی سهم پول از نقدینگی نیز کنترل شده و روند نزولی را طی خواهد کرد؛ اما تازه‌ترین آمارها نشان می‌دهد این سهم نه ‌تنها کم‌تر نشده بلکه از نیمه‌پاییز سال گذشته روند افزایشی نیز به خود گرفته و در هر مقطع رکوردی جدید در این شاخص ثبت می‌شود. 

به اعتقاد برخی کارشناسان به منظور جلوگیری از رشد بیشتر تورم و مهار این شاخص مهم در اقتصاد کشور باید سهم پول از نقدینگی کنترل شود، اما در نقطه مقابل و مخالف برخی اقتصاددان‌ها افزایش سهم پول در نقدینگی را عاملی تورم‌زا نمی‌دانند و معتقدند افراد در شبه پول نیز قدرت نقدشوندگی دارند و هر زمان که اراده کنند می‌توانند سپرده‌های بلندمدت خود را از بانک خارج کنند. البته در بازه ای بلندمدت تر.

این دسته رشد نقدینگی را (یعنی رشد مجموع پول و شبه پول در اقتصاد) عامل مهم تاثیر گذار بر تورم می دانند و بر این باورند که با افت رشد نقدینگی به سطح 30 درصد در ماه های اخیر کنترل تورم در پایان سال میسر تر خواهد شد.