در پستوی کرملین چه می گذرد؟ نمایش عریان مانور ستون پنجم مسکو

به گزارش اکوایران، سرویس های اطلاعاتی اوکراین در تونل های مخفی صومعه ها به دنبال سلاح های تعبیه شده و جاسوس های روس هستند آن هم در شرایطی که ده ها کشیش از زمان آغاز جنگ به اتهام کمک به روسیه بازداشت شده اند. در همین راستا حمله روز سه شنبه سرویس های اطلاعاتی-امنیتی اوکراین به یکی از مقدس ترین مکان های مسیحیان ارتدوکس قابل تبیین است.

نمایش عریان مانور ستون پنجم مسکو

نهادهای اطلاعاتی ها به دنبال صومعه ای هزار ساله در قلب کی یف برای یافتن خرابکاران روس بودند که خود را میان روحانیون و سلاح هایی که به یادگار تعبیه شد، پنهان می کنند. شکار جاسوسان روس در پچرسک لاورا کی‌یف نمایش بی پرده ای بود از عمق بی اعتمادی حاکم بر اوکراین نسبت به فعالیت روحانیون شاخه کلیسای ارتدوکس شرقی؛همان هایی که رهبرانشان از رهبران مسکو پیروی می کنند.

به باور بسیاری از اوکراینی ها، روحانیان باورمند به کلیسای ارتدوکس شرقی مستقر در صومعه ها ستون پنجم دشمن و همسو با کرملین هستند. به گفته مقام های اوکراینی تا ماه گذشته 33 کشیش به اتهام کمک به روسیه در جریان نبرد در اوکراین بازداشت شده اند، بسیاری از آنها به جمع آوری اطلاعات و ارائه داده ها به نظامیان مسکو متهم هستند. حال مشخص نیست که آیا فرایند بازداشت هایی که پیش از سه شنبه انجام شد با تحولات آن روز هماهنگ هست یا نه با این همه سرویس های امنیتی هشدار دادند که کلیساها یک مخفیگاه عالی برای جاسوسانی اند که می خواهند در داخل اوکراین شکاف ایجاد کنند.

کرملین حمله سه شنبه به صومعه پچرسک لاورا را محکوم کرد و آن را نشانی دانست مبنی بر این که کی یف در حال جنگ با کلیسای ارتدوکس است. لادیمیر لگویدا، رئیس بخش روابط کلیسا با جامعه و رسانه‌های گروهی حمله نظامیان اوکراین به این صومعه را تلاش برای ایجاد رعب و وحشت علیه تنها نهاد باقی مانده از روس ها قلمداد کرد؛ نمادی که به ادعای او مردمان روس و اوکراینی در چارچوبش کنار هم به شکلی مسالمت آمیز دعا می خوانند.

درباره هزاتوی زیرزمین های صومعه های اوکراین

 این حمله در شرایطی رخ داد که ارتش روسیه شهرها و شهرک ها مستقر در جنوب شرق اوکراین را با توسل به آتش توپخانه سنگین خود هدف حمله قرار می دهد و همزمان تلاش دارد با نادیده انگاشتن تلفات سنگینی که متحمل شده، نیروهایش را بار دیگر سازماندهی کند. از آنجایی که نظامیان کرملین در میدان نبرد شکست های سنگینی را متحمل شده اند، تلاش دارند از سرعت نبرد در زمستان سخت پیش رو بکاهند. آنها همچنین روی استراژزی متروکه کردن اوکراین برای کسانی که هنوز از این کشور فرارنکرده اند نیز متمرکز هستند.

نیویورک تایمز نوشت، نظامیان اوکراین در جریان حمله به صومعه موسوم به پچرسک لاورا کی‌یف، تمامی بخش های این ساختمان را بازرسی کرده و از کشیش ها بازجویی کردند آن هم زمانی که زائران در هزارتوی زیرزمین این صومعه با شمع در برابر تندیس های مقدس و بقایای مومیایی شده رهبران که در جعبه های شیشه ای نگهداری می شوند، زانو زده و عبادت می کردند. هیچکدام از زائران باور نداشتند آن مکان مقدس می تواند مامن جاسوس های روس باشد.

صومعه ها مامن خرابکاران روس!

سرویس امنیتی اوکراین موسوم به اس بی یو با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که در حال بررسی ادعاهایی است مبنی بر آن که از اموال کلیسا با هدف مخفی نگاه داشتن گروه های خرابکار و اطلاعات، شهروندان خارجی و نگهداری سلاح استفاده شده است. ماموران همچنین به صومعه تثلیث مقدس کورتسکی موناستری و آپارکی سارنی پولیسیا مستقر در منطقه ریونه در غرب اوکراین هم حمله کردند هرچند هیچکسی در جریان این حمله ها بازداشت نشد. اما مجموعه یورش ها نشان می دهد که صومعه ها که برای روس ها و اوکراینی ها مهد ارتدوکس محسوب می شود پایش به درگیری های کلیسا نیز کشیده شده است.

در قاب مسیحیت ارتدوکس، کلیساهای ملی دارای درجه بالایی از خودمختاری اندو رهبر برجسته شان در کلیسای قسطنطنیه استانبول  در رتبه ای برابر با همتایان خود قرار دارد. اما پاتریارک‌نشین مسکو( کلیسا نشین در مسیحیت که اداره و حوزه قضایی پاتریوک را تعیین می کند)، غالبا خود را مقر واقعی ارتدوکس معرفی کرده و یادآور می شود که مسلمانان ترک از سال 1453 در استانبول سکاندار قدرت شده اند.

اما کلیساها در اوکراین؛ سرزمینی که غالب مردمانش خود را مسیحی ارتدوکس می دانند  برای قرن ها فاقد خودمختاری بودند و تحت رهبری مسکو فعالیت داشتند. با این همه بعد از استقلال اوکراین در سال 1991 کلیسای این کشور روندی را کلید زد که نشان از تلاش برای در هم شکستن هرگونه ارتباط و اتحاد با پاتریارک کریل اول، رهبر کلیسای ارتدکس روسیه و شخص پوتین بود.

پسر محراب پوتین نباش!

سال 2019، کلیسای قسطنطنیه، کلیسای اوکراینی را خودمختار از مسکو به رسمیت شناخت؛ گامی که خشم رهبران سیاسی و کلیسایی روسیه را برانگیخت و منجر به تعمیق شکاف ها در داخل اوکراین شد. در حالی که بسیاری از کلیساهای محلی به شاخه کلیسای تازه مستقل ملحق شدند، سایر کلیساها عملکردی منفعلانه داشته و در برابر مسکو پاسخگو ماندند.

کریل از حامیان برجسته حمله روسیه به اوکراین است و آن را در قاب دفاع عادلانه از ناسونالیسم روسی و جنگ صلیبی علیه گسترش ایدئوژی لیبرال قلمداد می کند. به همین دلیل پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک روم از کریل خواسته که خود را به پسر محراب پوتین تبدیل نکند و برای تحقق صلح تلاش کند.

 پس از آن که روسیه به بهانه آن که هویت، زبان و ملیت اوکراین افسانه هایی بیش نیستند نبرد علیه این کشور را آغاز کرد، صدها کلیسای دیگر چون پاتریارسالاری مسکو عدم وفاداری شان را به کلیسای مستقر در کی یف اعلام کردند. ماه می، شاخه ای از این کلیساها در اوکراین که به مسکو وفادار مانده بود به طور رسمی از کلیسای ارتدوکس روسیه جدا شد و گفت که رهبرش با پاتریارک کریل در باب جنگ اختلاف نظر دارد.

با این همه هنوز بسیاری از روحانی های مستقر در اوکراین با کرملین همدردی می کنند.

کشیش های اوکراینی در تنگنا

دمیترو هوریوف، محقق و مدیر بخش مرکز امنیت مذهبی در کی یف، اخیرا دریک نشریه آنلاین در باب وضعیت دشواری که بسیاری از کشیش ها در آن قرار دارند نوشت و تاکید کرد که آنها خواهان بی طرفی هستند.به باورش ماموران تجسس زیادی در میان کشیش ها تعریف شده اند و استقلال و آزادی بیانشان را محدود کرده اند.

او درادامه گفت:به باور کشیش ها مهم نیست مردمان یک سرزمین چه ملیتی داشته باشند، مهم آن است که به خداوند مومن باشند. به نوشته او در دنیای معمول مطلقا در این باب هیچ خطای محاسباتی رخ نمی دهد اما زمانی که صحبت از جنگ برای هویت ملی، نمادها و میراث تاریخی شود، کسانی که هویت ملی را تضعیف می کنند در این جنایت شریک هستند.

پدر  هیرومونک یوآن یکی از اعضای صومعه کی یف نیز بر این باور است که کشیش های مستقر در اوکراین به مسکو وفادار نیستند و از داشتن رابطه تاریخی با روسیه نیز شرمگین هستند. او در مصاحبه ای با نیویورک تایمز گفت، ما روابط تعریف شده ای با روسیه داریم واین در باب آنچه بر ما می گذارد دردناک است.

حاشیه های جنجالی یک ویدئو

حمله به پچرسک لاورا  چند روز پس از آن انجام شد که کشیشی به نام میخائیل اومیان ویدئویی را منتشر کرد که به گفته او توسط یک دانشجوی فارغ التحصیل ضبط شده بود و مردم را در کلیسایی در صومعه نشان می داد که برای روس ها دست می زنند و آواز می خوانند و می گفتند روسیه؛ سرزمین مادری در حال بیدار شدن است.

مقام های اوکراینی گفتند که تحقیقاتی را برای تعیین صحت این ویدئو آغاز کردند. واسیل مالیوک، رئیس سرویس امنیت اوکراین تاکید کرد که مردمانی که در شرایط جنگ تمام عیار روسیه علیه اوکراین منتظر بیداری مام روسیه هستند باید درک کنند که چنین رویکردی، تهدیدی است علیه امنیت ما و شهروندانمان. سرویس های اطلاعاتی در گام نخست بررسی کردند که آیا محوطه صومعه ها که در امتداد روخانه دنیپرو و یا در مرکز کی یف قرار دارند برای پناه دادن به خرابکاران و یا ذخیره سلاح مناسب هست یا نه. پدر هیرومونک یوان بر این باور است که روحانی ها این صومعه فقط می خواستند در آرامش دعا بخوانند. آنها دعا می کردند جنگ تمام شود، گناهکاران مجازت شوند و در آرامش بدون ترس از فردا زندگی کنند.