به گزارش اکوایران، اوایل سال 2020، همان زمانی که کووید 19 جهان را فراگرفت، تیمی از دانشمندان ایالات متحده و چین داده هایی را منتشر کردند که نشان می داد ویروس با چه سرعتی در حال گسترش است.

گزارش یک محرمانه

یافته های این مطالعه در  گزارش هشدار بهداشتی سراسر جهان آمد و به نظر می رسد الگویی شد برای همکاری های بین المللی در لحظه بحران.با این حال در عرض چند روز محققان بی سر و صدا مقاله ها را جمع کردند. بعد از آن به دانشمندان گفته شد که به مفاد این اسناد اشاره ای نداشته باشند.در همان بازه زمانی گروهی این حرکت عجیب را ثبت کردند اما ماجرا در میانه آشفتگی های کووید از یاد رفت.حالا آنگونه که نیویورک تایمز نوشته، این مطالعه به واسطه معیوب و ناقص بودن تحقیقات حذف نشده بلکه به دستور مقام های بهداشت چین و در راستای اصل سرکوب علم، داده های حاصل از آن جمع آوری شده است.

ایرا لونگینی، یکی از نویسندگان این پژوهش که برای اولین بار در مصاحبه اش پرده از این راز برداشت، در این باره گفت که به دست آوردن اطلاعات از چین سخت است، بسیاری از مسائل پنهان باقی مانده است.این که دولت چین دانشمندان را خفه کرد، مانع از تحقیقات بین المللی شد و بحث های آنلاین درباره همه گیری را سانسور کرد، به خوبی مستند شده است. با این همه محدودیت های اعمالی پکن بر اطلاعات عمیق تر از آن چیزی است که بسیاری از محققان کووید از آن آگاه هستند. تحقیقات نیویورک تایمز نشان داده که کمپین سانسور، مجله های بین المللی و پایگاه های اطلاعات علمی را هدف قرار داده و پایه های دانش علمی مشترک را متزلزل کرده است.

سیاست ناموفق پکن

 دانشمندان چینی تحت فشار دولت، داده ها را پنهان کرده، توالی های ژنتیکی را از پایگاه های اطلاعات عمومی حذف و جزئیات مهم برای ارسال در مجلات را تغییر داده اند.در این میان نهادهایی چون سازمان بهداشت جهانی هم به این داده های درهم و جدول زمانی نادرستشان اعتبار داده اند.ناظران می گویند که این سانسور علمی موفقیت آمیز نبوده است چرا که نسخه اصلی مقاله فوریه 2020 با کمی جستجو به صورت انلاین یافت می شود. با این حال این کمپین، پزشکان و سیاستگذاران را از دریافت اطلاعات مهم درباب ویروس آن هم در شرایطی که جهان بیش از هر زمان بدان ها نیاز داشت، محروم کرد. همین مسئله موجب شد تا بی اعتمادی به علم در اروپا و ایالات متحده اپیدمی شود چرا که مقام های بهداشتی به مقالاتی در چین استناد می کردند که پس گرفته شد.

هنوز سرکوب ادامه دارد و تلاش ها برای تعیین منشا ویروس با مشکل روبرو شده است.چنین سانسوری اخیرا زمانی که گروه بین المللی از دانشمندان داده های توالی ژنتیکی را که محققان چینی از بازار ووهان در ژانویه 2020 جمع آوری کرده بودند اما سه سال از کارشناسان دریغشان کردند، کشف کردند؛ تاخیری که مقام های بهداشت جهانی ان را غیر قابل توجیه خواندند.توالی ها نشان داد منشا ویروس به نوعی مرتبط است با حیواناتی که در بازار ووهان به فروش رسیده، یافته ای که با سناریوی مرتبط با تجارت غیر قانونی حیوانات تطابق داشت.فعلا سفارت چین در واشنگتن به درخواست ها برای اظهار نظر پاسخ نداده است.

 وقتی علم قربانی سیاست می شود

در کنفرانس خبری ماه جاری، دانشمندان مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها چینی  چنین رویکردی را غیر قابل تحمل خواندند.با این همه هیچ مدرکی دال بر این که سانسور برای پنهان کردن یک سناریوی خاص برای منشا همه گیری طراحی شده، وجود ندارد. از همین رو همانگونه که ادوارد هولمز، زیست شناس به نیویورک تایمز گفته، دستور کار سیاسی وجود دارد که علم را تحت تاثیر قرار داده است.ب

لافاصله پس از این که به محققان چینی درباره یافته هایشان هشدار داده شد، توالی های ژنتیکی به طور موقت از پایگاه داده های جهانی ناپدید گشت. ناظران می گویند که با مرگ مشکوک پزشک ووهانی که در باب شیوع کرونا هشدار داده بود، خشم مردم به جوش آمد،؛ چرا که این بیماری می توانست خیلی زود کنترل شود. با این همه مقام های دولتی چین این حقیقت را تکذیب کردند. دولت چین با تشدید سانسور و از بین بردن داده های تحقیقاتی  به تداوم آزمایش ها واکنش نشان داد. همان بازه زمان دولت چین گفت که رسیدگی به این بیماری در اولویت است نه منشا آن.پس از آن نوبت ان بود که روایت پزشکان و پرستارانی که درگیر این همه گیری و قربانی های این ویروس هستند، حذف شود.بسیاری از مقاله ها زیر تیغ سانسور رفتند چرا که بسیاری از مجلات تحقیقاتی چینی غالبا در برابر خواسته های دولت عقب نشینی می کنند.

برنده ای که زود از مهلکه گریخت

با گسترش ویروس، کنترل های دولت چین هم رسمی تر و سخت تر شد. یک کارگروه دولتی مسئولیت تحقیقات درباره کرونا را عهده دار شد. به دانشگاه ها هم دستور داده شد تا موضوعات تحقیقاتی را برای تایید در اختیار این کارگروه قرار دهند.این حرکت موجب گشت تا علم کنار گذاشته شود بالاخص آن که مدارس و دانشکده ها نیز تحت محدودیت های بسیار قرار گرفتند.به واسطه همین محدودیت ها بود که تفکیک میان مقاله های سانسور شده و مقاله هایی که به دلایل علمی پس گرفته شده بودند، دشوار شد. سانسور به دولت چین کمک کرد تا روایت خود را از کووید بیان کند.بی دلیل نیست که یانژونگ هوانگ، کارشناس مسائل بهداشت گفته که چین به عنوان برنده زودهنگام از همه گیری خارج شد، دولت چین روایت تازه ای ارائه داد، هم در باب منشا کووید هم واکنش ساختارهای دولتی به پدیده همه گیری.

روایت جعلی چین از تراژدی کووید

حالا یافته هایی به دست آمده که می گویند، نمونه های ووهان ماه دسامبر جمع اوری نشدند بلکه هفته ها بعد در ژانویه جمع شدند. در این میان جدول زمانی دیگری هم اضافه شده. براساس ویرایش دیگر، نمونه ها میان 30 دسامبر و 1 ژانویه جمع شدند.دانشمندان چینی سال ها است درخواست ها برای انتشار اطلاعات مرتبط با منشا این بیماری را نادیده گرفته اند، این موضع گیری بسیار مخرب بود و تعیین چگونگی همه گیری را مختل کرد.در این میان سازمان بهداشت جهانی صرفا به اشفتگی ها دامن زده است. پس از پیدا شدن اشتباه هایی در گزارش سازمان و چین در ماه مارس 2021، این نهاد بین المللی وعده داد تا اشتباه ها را جبران کند. اما هنوز گامی برداشته نشده و هر انچه هست، گزارش های ناقص است و جدول زمان بندی نادرست.

لارنس گوستین، محقق بر این باور است که روایت حاکم رازی درخود دارد و نابخشودنی است. به باور او سازمان بهداشت جهان به اندازه کافی چین را برای همکاری تحت فشار قرار نداد.در این میان برخی از دانشمندان هم می گویند که سیاست سرکوب چین پایگاه های اطلاعاتی ژنتیکی که زیربنای تحقیقات جهانی هستند را هدف قرار داده، پیشتر گفته شده بود که محققان  ووهان درخواست کرده بودند تا توالی ها برداشته شود، خواست آنها محقق شد. با این همه بررسی ماه مارس 2022 نشان می دهد که توالی های حذف شده دوباره به صورت آنلاین یافت شدند هرچند بسیاری از آنها در حال انتقال به پایگاه داده های وابسته به دولت چین بودند. فعلا پکن دسترسی خارجی به زیرساخت دانش ملی چین، پروتال دانشگاهی را محدود کرده و اعلام کرده که زمان آغاز تحقیقات درباره منشا کووید خارج از چین، فرا رسیده است. این موضع  نشان می دهد که چین زیر بار این فرضیه که منشا کووید ووهان چین بوده و همه گیری قابل کنترل، نخواهد رفت.