به گزارش اکوایران، نماینده اتحادیه اروپا در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، در مورد راستی آزمایی و نظارت بر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و با توجه به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد بیانیه‌ای صادر کرد. متن این بیانیه به شرح زیر است:

اتحادیه اروپا مایل است از مدیرکل به دلیل گزارش مندرج در سند GOV/2023/24 و معاون مدیر کل، آپارو، برای جلسه توجیهی فنی در 1 ژوئن 2023 تشکر کند.

به عنوان یک اولویت امنیتی کلیدی، اتحادیه اروپا به تلاش‌های دیپلماتیک و سیاسی برای بازگرداندن محدودیت‌های لازم برای برنامه هسته‌ای ایران ادامه خواهد داد تا اطمینان حاصل شود تا ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نمی‌کند. خطر بحران گسترش سلاح‌های هسته‌ای در منطقه در نتیجه توسعه برنامه هسته‌ای ایران بیش‌تر شده است. اتحادیه اروپا هم‌چنان به برجام متعهد است. ما متاسفیم که ایران تصمیمات لازم را نگرفته و اقدامات لازم را انجام نداده است. برعکس، این کشور هم‌چنان به افزایش چشمگیر برنامه هسته‌ای خود ادامه می‌دهد. این علی‌رغم حمایت سیاسی کشورهای عضو اتحادیه اروپا و تلاش‌های دیپلماتیک بین‌المللی شدید برای احیای کامل برجام، از جمله تلاش‌های نماینده عالی اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام، رخ می‌دهد. اتحادیه اروپا از همه کشورها می‌خواهد که از اجرای قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل متحد حمایت کنند.

ما متاسفیم که ایران متن سازش ارائه شده توسط هماهنگ کننده در 8 اوت 2022 را نپذیرفته و تحولات جدید دستیابی به راه‌حل دیپلماتیک را به طور فزاینده‌ای دشوار کرده است. ما می‌خواهیم تاکید کنیم که برجام جدا از تعهدات الزام‌آور قانونی ایران تحت NPT است که برای رژیم جهانی منع اشاعه ضروری است.

اتحادیه اروپا به شدت نگران گزارش‌های پی در پی آژانس بین المللی انرژی اتمی است که تشدید نگران‌کننده برنامه هسته‌ای ایران را تائید می‌کند. ایران به شدت از تعهدات خود در برجام عدول کرده، به ویژه در رابطه با گسترش ظرفیت غنی‌سازی هسته‌ای و تولید اورانیوم با غنای بالا. اقدامات ایران، که هیچ توجیه غیرنظامی معتبری در برنامه هسته‌ای اعلام شده ایران ندارد، خطرات مرتبط با گسترش سلاح‌های هسته‌ای بسیار مهمی را به همراه دارد. این اقدامات که نگرانی‌های شدیدی را در مورد نیات ایران ایجاد می‌کند، شامل تداوم و تسریع انباشت اورانیوم غنی شده، بسیار فراتر از آستانه برجام هم  از نظر کمیت و هم از نظر سطح غنی سازی است، از جمله افزایش شدید اورانیوم غنی‌شده 20 درصد و هم‌چنین 60 درصد.

ما همچنان نگران وجود ذرات HEU حاوی 83.7 درصد U-235 در تاسیسات فردو و شرایط کشف آن از طریق یک بازرسی اعلام نشده هستیم. توجه داشته باشیم که آژانس ارزیابی کرده که اطلاعات ارائه شده از سوی ایران با توضیحات ایران درباره منشأ این ذرات مغایرت ندارد و آژانس در این مرحله سؤال دیگری در این زمینه ندارد. ما هم‌چنین متذکر می‌شویم که عدم انحراف مواد هسته ای در این تاسیسات هم‌چنان باید توسط آژانس تایید شود.

ما نگرانی شدید خود را در مورد کار قابل توجه روی فلز اورانیوم که قبلاً گزارش شده بود، از جمله در مورد مواد هسته ای غنی شده تا 20٪ و دستاوردهای دانش غیرقابل برگشت به یاد می آوریم. ما مجدداً از ایران می‌خواهیم که کار دیگری در رابطه با تبدیل UF6 به UF4 برای تولید فلز اورانیوم آغاز نکند و هیچ‌گونه فعالیت مرتبط با تولید فلز اورانیوم را از سر نگیرد.

ما با نگرانی عدم وجود پیشرفت در مورد اختلاف بین میزان اورانیوم طبیعی اعلام شده توسط ایران از آزمایشگاه چندمنظوره جابر بن حیان (JHL) و مقدار تأیید شده توسط آژانس را متذکر می شویم. ما انتظار داریم که ایران این موضوع را بدون تأخیر بیشتر همانطور که آژانس خواسته است روشن کند.

ما عمیقاً نگران هستیم که از 23 فوریه 2021 به بعد، راستی‌آزمایی و نظارت آژانس در رابطه با برجام در نتیجه تصمیم ایران برای توقف اجرای اقدامات شفاف‌سازی برجام و پروتکل الحاقی تحت تأثیر جدی قرار گرفته است. تصمیم یک‌جانبه ایران در ژوئن 2022 مبنی بر حذف کلیه تجهیزات نظارتی مرتبط با برجام، وخامت وضعیت را بیشتر تشدید کرده است. این پیامدهای مضری برای توانایی آژانس در ارائه تضمین از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران دارد. تداوم آگاهی از برنامه ایران از بین رفته و در صورتی که ایران اجرای تعهدات خود تحت برجام را از سر بگیرد، باید مبنای جدیدی برای راستی‌آزمایی ایجاد شود که مستلزم درجه قابل توجهی از عدم اطمینان است.

در نشست قبلی، اتحادیه اروپا بیانیه مشترک مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در تاریخ 4 مارس 2023 را مورد توجه قرار داد. ما انتظار داشتیم ایران با وارد شدن سریع به همکاری کامل، اساسی و سازنده با آژانس، اعتماد را احیا کند. از آن زمان، ما نصب دوربین‌های نظارتی در یک مکان و تجهیزات نظارتی در دو مرکز غنی سازی اعلام شده را شاهد هستیم. اتحادیه اروپا بر ارزیابی آژانس تاکید دارد و این‌که نصب تجهیزات نظارتی باید تکمیل شود و برای موثر بودن این فعالیت‌ها، آژانس باید درک رضایت‌بخشی از برنامه ایران را دوباره ایجاد کند و ضروری است که آژانس و ایران در مورد آن به توافق برسند.

ما قویاً از ایران می‌خواهیم که مسیر هشداردهنده هسته‌ای خود را معکوس کند، بدون تأخیر بیشتر به تعهدات سیاسی خود در زمینه عدم اشاعه هسته‌ای بازگردد و اجرای کلیه اقدامات نظارتی و راستی‌آزمایی مرتبط با برجام و همچنین پروتکل الحاقی خود را از سر بگیرد.

در آخر، همکاری به موقع و کامل با آژانس بین المللی انرژی اتمی کاملاً حیاتی است. اتحادیه اروپا حمایت قاطع خود را از مدیرکل، دبیرخانه، و به ویژه بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل کار حرفه‌ای، عینی و بی‌طرفانه آنها ابراز می‌کند. اتحادیه اروپا به طور کامل از تلاش های آژانس برای ادامه اجرای ماموریت بلندمدت راستی آزمایی و نظارت مستمر در ایران حمایت می کند. ما از حمایت خارج از بودجه کشورهای عضو از مأموریت آژانس در ایران استقبال می کنیم.