تغییر معادله تهران-تل‌آویو؛ تردید در اقدام مستقیم اسرائیل علیه برنامه اتمی ایران

به گزارش اکو‌ایران، اوایل ماه جاری بنیامین نتانیاهو جلسه‌ کابینه امنیتی‌اش را در پناهگاه برگزار کرد. هم‌زمان با آن، ساکنین مناطق شمالی سرزمین‌های اشغالی در حال ساختن پناهگاه‌هایی برای درگیری طولانی مدت است. ارتش هم بر روی سیستم لیزری جدید جهت رهگیری موشک‌ها متمرکز شده است.

تغییر معادله تهران-تل‌آویو

بنا بر یادداشتی در خبرگزاری بلومبرگ، اسرائیل ایران هسته‌ای را تهدیدی وجودی قلمداد کرده و انرژی‌اش را برای مقابله با تهران و متحدانش در سوریه، لبنان و مناطق فلسطینی گذاشته است. با این همه در چند ماه گذشته معادلات تغییر کرده است. ایران از انزوای دیپلماتیک خارج شده و اتحادی نظامی را با روسیه تعریف کرده؛ ائتلافی که هدف از آن تمرکز بیش‌تر بر مقوله دفاع هوایی است.

در این میان تهران روابط دیپلماتیک خود با ریاض را احیا کرده، سطح غنی‌سازی اورانیوم را افزایش داده و متحدانش بیش از هر زمانی اسرائیل را موشک‌باران می‌کنند.تمامی این تحولات در کنار بحران سیاسی حاکم بر اسرائیل که به واسطه اصرار نتانیاهو جهت اصلاحات قضایی فرایند آن پیچیده‌تر هم شده، تل‌آویو را در موقعیتی قرار داده که ناچار گشته به گونه‌ای به اطلاع سایر بازیگران برساند که در صورت لزوم به تنهایی گزینه نظامی را انتخاب خواهد کرد.

تردیدها درباره توانایی تل آویو برای حمله به ایران

در چنین شرایطی گروهی از ناظران مدعی‌اند که اسرائیل برای حمله به ایران مصمم است. دنیس راس، فرستاده پیشین کاخ سفید فعال در خاورمیانه در این باره مدعی شد که ایران در تلاش است تا موضع دفاعی‌اش را تقویت کند، این بدین معنا است که اسرائیل محتملا گزینه نظامی را انتخاب خواهد کرد. راس در ادامه تاکید کرد: به عنوان کسی که در این حوزه فعالیت داشتم باور دارم که اسرائیل این گزینه(نظامی) را از دست نخواهد داد.همزمان مقام های اسرائیلی هم هرکجا می روند نیز به این مقوله اشاره می‌کنند.

 نیر برکات، وزیر اقتصاد اسرائیل اخیرا در گفتگو با بلومبرگ ادعای پیشین درباره ایران را تکرار کرد و گفت که اسرائیل برای مقابله با تهران در صف اول قرار دارد. او تاکید داشت که اسرائیل تنها نیست!با این همه آنگونه که گروهی دیگر از ناظران می‌گویند توانایی اسرائیل برای وارد کردن ضربه‌ای قاطع به ایران اندک است بالاخص اگر این بازیگر به تنهایی و بدون حمایت ایالات متحده دست به چنین ماجراجویی بزند.

تلاش بی‌بی برای انحراف اذهان عمومی

فعلا تهران و واشنگتن گزارش ها درباره رایزنی‌های بی سر و صدای خود جهت دستیابی به توافق هسته‌ای جدید را تکذیب کردند هرچند ایران گفته که دو کشور برای مبادله زندانی‌ها به توافق نزدیک شده‌اند. نتانیاهو مواضع آمریکا در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران را رد کرده و در گفتگو با اسکای نیوز مدعی شد که دیپلماسی تنها در صورتی کارساز خواهد بود که با گزینه نظامی تکمیل شود. گروهی از تحلیلگران در باب توانایی نتانیاهو جهت حمله به ایران تردید دارند.

دینا اسفندیاری، مشاور ارشد فعال در گروه بحران بین المللی بر این باور است که «بی بی» تلاش دارد تا بدین طریق اذهان عمومی را از حاشیه‌های طرح اصلاحات قضایی؛ گزاره ای که خشم بسیاری از ساکنان سرزمین های اشغالی را برانگیخته منحرف کند. او در ادامه تاکید کرد، زمانی که همه چیز در داخل بر هم ریخته باشد بهترین روش این است که وجود دشمن خارجی را تکرار کنید.

تردیدهای اسرائیل

با این همه آن‌گونه که بلومبرگ مدعی است، مخالفان نتانیاهو نیز درباب سیاست بی‌بی در ارتباط با ایران با نخست‌وزیر هم‌صدا هستند. یائیر لاپید، رهبر اپوزسیون اخیرا در مصاحبه‌ای مدعی شده که در باب حمله نظامی به ایران هیچ اختلاف نظری در سطح سیاسی وجود ندارد. نگرانی اصلی اسرائیل هم‌صدایی ایالات متحده است. از طرفی دیگر آن‌ها نگران هستند که آیا اعتراض‌های اخیر در اسرائیل به مانعی جهت آمادگی نظامیان این بازیگر تبدیل خواهد شد و اسرائیل را آسیب پذیرترکرده یا نه.

پس‌لرزه‌های تصمیم کابینه جنگ طلب

ژاکوب ناگل، مشاور پیشین امنیت اسرائیل مدعی است که توافق ایران و عربستان به تهران فرصت می‌دهد تا قدرت بیشتری داشته باشد. به ادعای او ایران به هر اهرمی متوسل می‌شود تا اسرائیل را درگیر یک رویارویی چندجانبه کند. پیشترها، در سال 1981، اسرائیل راکتور هسته ای عراق و در سال 2007 راکتور سوریه را هدف قرار داد. حالا گروهی می گویند که تل آویو قصد دارد تا این سناریو را تکرار کند. اسرائیل دو بار تا یک قدمی حمله نظامی به ایران پیش رفت، در سال 2010 کابینه امنیتی با حمایت نهادهای دفاعی نتانیاهو را منصرف کردند و سال 2012 ایالات متحده مانع شد.

اما کابینه امنیتی کنونی جنگ طلب است. از همین رو فعل و انفعال‌های اسرائیل که نشان از آمادگی این بازیگر دارد هم برای آمریکا و هم ایران یک پیام دارد، برنامه هسته ای ایران باید متوقف شود.

اسرائیل نباید متحدان ایران را دست کم بگیرد

حمله ادعایی به ایران می‌تواند بازارهای نفت را متلاطم کرده و منطقه را به آتش کشیده و عربستان و امارات را درگیر چالش کرده و مسیرهای کشتیرانی خلیج فارس را به شکلی منفی تحت تاثیر قرار دهد.در این میان نباید واکنش‌های حماس و حزب الله، متحدان ایران به حملات ادعایی( احتمالی) اسرائیل را دست کم گرفت. بردلی بومن، افسر پیشین فعال در ارتش آمریکا در گفتگو با بلومبرگ ضمن اشاره به موشک‌های حزب الله در باب هرگونه درگیری احتمالی با ایران هشدار داد و گفت که این گزینه می‌تواند یک درگیری عظیم را رقم بزند. او مدعی است که اگر تنها بخشی از زرادخانه متحدان ایران علیه اسرائیل به کار گرفته شود، خطر در هم شکسته شدن خط دفاعی هوایی این بازیگر وجود دارد.

گروهی از ناظران می گویند که پتانسیل حمله اسرائیل به ایران منطقه را ناآرام کرده، آن هم در شرایطی که عربستان برای پایان دادن به تنش ها ذیل چتر میانجیگری‌های چین روابط دیپلماتیک خود با ایران را احیا کرد. چند مقام اسرائیلی مدعی‌اند که یکی از تاثیرات مثبت نزدیکی ایران و عربستان این است که واشنگتن از نفوذ چین در منطقه ترسید، به همین دلیل آمریکا جهت آشتی با عربستان خیز برداشته است. به ادعای آنها این گزاره می تواند به اسرائیل جهت تحقق هدفش که همانا احیای روابط دیپلماتیک با ریاض است، کمک کند.

تلاش اسرائیل برای خروج از انزوا

اسرائیل و واشنگتن، توافق عربستان و اسرائیل را تحولی برجسته می‌دانند؛ تحولی که به ادعای رهبران دو بازیگر ضامن امنیت اسرائیل است و ایران را از هرگونه اقدام جدید منصرف می‌کند. با این حال مقام‌های سعودی بارها صراحتا اعلام کردند که تشکیل کشور فلسطینی در کنار دستیابی به ذخایر اورانیوم و راکتو هسته ای غیر نظامی از جمله پیش شرط هایشان برای توافق با اسرائیل هستند.

فارغ از ادعای اسرائیل مبنی بر افزایش خلوص غنی سازی اورانیوم در ایران، آژانس بین المللی انرژی اتمی اواخر ماه می گفت که توضیح ایران در باب ذرات ادعایی 84 درصد اورانیوم قانع کننده است. همین موضع گیری موجب گشت تا نتانیاهو نهاد ناظر اتمی را به کاپیتلاسیون متهم کند. این خود نشانی است از انزوای اسرائیل در سطح بین المللی.