چگونه خلیج فارس همزمان با پکن و واشنگتن کار میکند؟
اکوایران: در حالی که شرکتهای ثروتمند خلیج فارس میلیاردها دلار نفتی را روانۀ شرکتهای فناوری و پروژههای انرژی چین و دیگر جاهای آسیا میکنند، اما آمریکا نسبت به نزدیکی به چین در حوزۀ فناوری رویکرد خصمانهای دارد.
به گزارش اکوایران، حکام ثروتمند خلیج فارس در سال 2024 مشغول دو کار بودند: با تغییر سلسله مراتب نظم دیجیتال رد خود را بر نقشۀ فناوری جهان بگذارند و برنامههای بلندپروازانۀ تنوعبخشی به بخش اقتصادشان را به پیش ببرند. این برنامه شامل همکاری با غرب و چین بود، تلاشی بسیار دشوار برای شترسواری دولا دولا. با ورود به سال 2025 اما، شیخها و شاهزادههای حاشیۀ خلیج فارس بیش از پیش تحت فشار قرار میگیرند تا یکی از دو طرف را انتخاب کنند.
به نوشته اکونومیست، کشورهای حاشیۀ خلیج فارس در زمینۀ تقویت بلندپروازیهایشان در زمینۀ فناوری به طرف غرب گرایش داشتهاند. امارات متحدۀ عربی که در زمینۀ فناوری شاید بلندپروازترین این کشورها باشد، مایکروسافت را بهعنوان یکی از همکارانش در برنامۀ جی42، قهرمان هوش مصنوعی داخلی، جذب کرده است. مایکروسافت در حال تأسیس یک مرکز مهندسی در ابوظبی است و همراه با بلک راکت، بزرگترین مدیریت کنندۀ داراییهای جهان، و اِمجیاِکس و صندوق فناوری امارات سرمایهگذاری در زیرساخت هوش مصنوعی این کشور سرمایهگذاری میکند. برد اسمیت، رئیس مایکروسافت، این را یک «مدل جدید» برای «همکاری ژئوپلیتیک و اقتصادی» بین خاورمیانه و غرب مینامد. او اشاره میکند که این کار در اصل یک «رابطۀ دولت با دولتِ تحت حمایت بخش خصوصی است.» عربستان سعودی هم به نوبۀ خود همراه با سرمایهداران ریسکپذیر آمریکایی در حال تأسیس یک صندوق هوش مصنوعی 40 میلیارد دلاری است و گوگل به دنبال تأسیس یک ایستگاه هوش مصنوعی در این کشور است.
در همین حال، چین به بزرگترین شریک تجاری خلیج فارس تبدیل شده است و بهسرعت دارد سرمایهگذاریاش را در منطقه افزایش میدهد. در زمینۀ بلندپروازی ملی کشورهای حاشیۀ خلیج فارس برای تغییر چشمگیر اقتصادهایشان تا پایان دهۀ جاری، شیخها به شرق رو کردهاند و ارتباطاتشان با تجار و سرمایهگذاران چینی را بیشتر کردهاند. شرکتهای چینی مشغول ساخت زیرساختهایی در کشورهای خلیج فارس و وارد کردن فناوری صنعتی هستند.
شرکتهای ثروتمند خلیج فارس هم میلیاردها دلار نفتی را روانۀ شرکتهای فناوری و پروژههای انرژی چین و دیگر جاهای آسیا میکنند. طی این فرایند، شرکتهای حاشیۀ خلیج فارس بازارهای جدیدی را به وجود میآورند و فرصتهای رشدی را پیدا میکنند.
مشکل اینجاست که آمریکا نسبت به نزدیکی به چین در حوزۀ فناوری رویکرد خصمانهای دارد. این کشور جی42 را مجبور کرد پیش از امضای قرارداد با مایکروسافت، روابطش را با هوآوی، غول مخابراتی چین، قطع کند. آمریکا تمایلی نداشته مجوز صادرات تراشههای هوش مصنوعی قدرتمند انویدیا به خاورمیانه را صادر کند چرا که میترسد بعضی از آنها به چین بروند. در فوریۀ 2024، دو، یکی از اپراتورهای مخابراتی امارات، توافقنامهای را برای ساخت شبکۀ 5جی با هوآوی امضا کرد. آمریکا تهدید کرده است از به اشتراکگذاری اطلاعات با متحدانی که از تجهیزات هوآوی استفاده میکنند خودداری کند، مبادا از آنها برای جاسوسی استفاده شود.
اما کشورهای حاشیۀ خلیج فارس چین را شریکی قابل اتکا و جذاب برای رسیدن به اهداف فعلیشان میبینند. چین به امارات متحدۀ عربی کمک کرده است به ایستگاهی برای تجارت جهانی تبدیل شود و انبارها، عملیاتهای عمدهفروشی و زیرساختهای مفید دیگری را در این کشور به وجود آورده است. همچنین با عرضۀ پنلهای خورشیدی و توربینهای بادی از حرکت به سوی انرژیهای تجدیدپذیر حمایت میکند. شرکتهای چینی نقش مهمی در ساخت، انتقال و دیگر فعالیتهای صنعتی در کشورهای حاشیۀ خلیج فارس داشتهاند. دانشگاههای پژوهشمحور چین هم در حال افزایش همکاریهای علمی و فناوری با همتایانشان در این منطقه هستند.
همکاری با آمریکا اما بلندپروازیهای فناوری این کشورها را تضمین میکند که بخش اصلی برنامههایشان برای تنوعبخشی به بخش اقتصاد و رشد آینده است. علاوه بر هوش مصنوعی، حکام حاشیۀ خلیج فارس در منطقهای که روز به روز با تنشهای بیشتری مواجه میشود، به فضا، دفاع و امنیت سایبری هم بهعنوان حوزههایی مهم چشم دارند. اما آمریکا گاه خودش را شریکی اهل معامله نشان داده است، مانع بلندپروازیهای کشورهای حاشیۀ خلیج فارس و شرکتهایش شده است و با این منطقه همچون ابزاری برای نفوذ در جنوب جهان استفاده کرده است. این روند در دوران دونالد ترامپ ادامه مییابد.
کشورهای حاشیۀ خلیج فارس به دیگر کشورهای آسیایی بهعنوان جایگزینهایی برای چین نگاه میکنند. عربستان سعودی دست به عصا حرکت میکند و در بعضی پروژهها با شرکتهای ساختمانی هندی و کرۀ جنوبی همکاری میکند. اما آنها برای رقابت با سرعت، کارآمدی و قدرت ساخت شرکتهای ساختمانی و مهندسی چین با مشکل مواجهاند. شرکتهای چینی هم مشتاقند؛ کاهش سرعت اقتصاد چین آنها را تشویق میکند وارد بازارهای خارجی با سرعت رشد بالا شوند. در سال 2025، کشورهای خلیج فارس خواهند فهمید که اگر در زمینۀ فناوری همکاریهای بیشتری با شرکتهای غربی داشته باشند، باید دربارۀ همکاریشان با چین محتاطتر باشند.
تیتر یک در اکوایران
پربینندهترینها
-
فوری؛ آغاز دوباره مذاکرات هستهای ایران و غرب از روز جمعه در ژنو
-
پیامدهای پاسخ فوری تهران به قطعنامه آژانس
-
اضافه شدن یک آیتم جدید به قبوض برق
-
چالش نابهنگام کرملین؛ بنسلمان رویاهای پوتین را بر باد میدهد؟
-
پیش بینی بورس فردا 5 آذر ماه 1403/ شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران کمی بالاتر از سقف اردیبهشت ماه
-
بازار مسکن همچنان بی خریدار؛ این فروشندگان تخفیف های طلایی می دهند
-
ایران، ارشتبد و سپهبد ندارد؟
-
همسان سازی حقوق بازنشستگان در خوان آخر/ زمان اصلاح احکام مشخص شد
-
ترامپ دیگر یک عصیانگر نیست