به گزارش اکوایران به نقل از گاردین، حتی زمانی که شورای نگهبان به طور غیرمنتظره‌ای کاندیداتوری یک میانه‌رو را تایید کرد، بسیاری از ایرانیان از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری امتناع کردند دادند، به این گمان که رای دادن چیزی زیادی را تغییر نمی‌دهد. این در میزان مشارکت کم سابقه دور اول منعکس شد: تنها 39.9٪.

با این حال، مسعود پزشکیان به دور دوم راه یافت و اکنون به پیروزی رسیده و رقیب تندرو خود، سعید جلیلی را با 16.3 میلیون رای در مقابل 13.5 میلیون رای شکست داده است. اگرچه برخی دور دوم انتخابات را تحریم کردند، اما وقتی مردم متوجه شدند که جراح قلب و وزیر بهداشت سابق می‌توانند پیروز شود، مشارکت مردم به 49.8 درصد رسید.

آقای پزشکیان که مورد حمایت اصلاح طلبان بود، خواستار کاهش اعمال قوانین حجاب اجباری و برخی محدودیت‌های اینترنتی شده است. او همچنین گفته است که به امید کاهش تحریم‌هایی که اقتصاد ایران را فلج کرده است، با غرب ارتباط برقرار خواهد کرد.

به گفته تحلیلگران، برخلاف بسیاری از کاندیداهای اصلاح طلب، آقای پزشکیان بیشتر بر عدالت اجتماعی و نابرابری تمرکز کرده است تا آزادی‌های سیاسی، و به دلیل شهرتش به عنوان یک چهره «پاکدست» در سیستم، برای برخی محافظه‌کاران طبقه کارگر جذابیت داشته است. برخی دیگر ممکن است به این دلیل به او روی آورده باشند که از دعوای درونی میان اصولگرایان خسته شده بودند. تیم او یک کمپین پر انرژی خانه به خانه و در سطح خیابان برگزار کرد.

مسعود پزشکیان انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳

ضرورت واقع‌گرایی

اختیارات رئیس جمهور محدود است. آقای پزشکیان روز یکشنبه به ضرورت واقع‌گرایی اذعان کرد و به میانه‌روها هشدار داد: «ما وعده‌هایی می‌دهیم و به آنها عمل نمی‌کنیم. این بزرگترین مشکل ماست». در حالی که سلف او، ابراهیم رئیسی یک فرد داخلی سیستم سیاسی بود، آقای پزشکیان قبل از این رقابت، شخصیتی حاشیه‌ای بود. اما او تیمی باتجربه در اطراف خود دارد، از جمله جواد ظریف، وزیر امور خارجه سابق که حمایت او کلید موفقیت پزشکیان بود و احتمالاً نقشی کلیدی ایفا خواهد کرد.

این امر می‌تواند در میان تنش‌های فزاینده در خاورمیانه کلیدی باشد. نگرانی فزاینده‌ای از جنگ تمام عیار بین حزب الله مورد حمایت ایران و اسرائیل وجود دارد و احتمال بازگشت دونالد ترامپ - که ایالات متحده را از توافق هسته‌ای 2015 خارج کرد - به کاخ سفید زیاد است.

کاندیداتوری و پیروزی آقای پزشکیان حاکی از آن است که هم نظام سیاسی و هم مردم ایران ممکن است از فرصتی که با فوت آقای رئیسی ایجاد شده بود استفاده کرده باشند: اولی، برای اینکه تا حدودی دوباره با جمعیت ناراضی وارد تعامل شود و شاید روابط با غرب را تثبیت کند. دومی به امید بهبود استانداردهای زندگی و بازیابی اندکی فضای تنفس و کنش که از آن منع شده بودند.

با افزایش فشار بر جو بایدن برای کنار کشیدن از نامزدی دموکرات‌ها، دولت کنونی ایالات متحده از پهنای باند کمتری برای معامله با تهران برخوردار است. دیپلمات‌های اروپایی در تلاش برای تقویت روابط و کاهش خطرات اشاعه هسته‌ای کار قابل تحسینی انجام داده‌اند. تلاش آن‌ها باید تشدید شود. پیروزی غیرمنتظره آقای پزشکیان امیدهایی را برای ایرانیان و کسانی که خارج از ایران هستند ایجاد کرده است – به خصوص که رقیب او یک مذاکره کننده هسته‌ای تندرو و ایدئولوژیک بود که با توافق 2015 مخالف بود. نباید فرصت‌ها را دست بالا گرفت، اما، هر چند کوچک، باید از آن‌ها استفاده کرد.