به گزارش اکوایران، در حاشیه نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان بیانیه چهارجانبه‌ای در مورد توافقنامه پادمان NPT با جمهوری اسلامی ایران، خطاب به مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صادر کردند. متن این بیانیه به شرح زیر است:

«ما از مدیرکل و دبیرخانه به دلیل ادامه تلاش‌ها برای راستی‌آزمایی اجرای تعهدات پادمانی ایران، از جمله تلاش‌های مکرر آژانس برای تعامل با ایران برای شفاف‌سازی اطلاعات مربوط به «صحت و کامل بودن» اعلامیه‌های تحت پادمان‌های توافق نامه NPT قدردانی می‌کنیم. متأسفانه، به دلیل ناکامی ایران طی چندین سال در رسیدگی به مسائل پادمان باقی مانده، آژانس همچنان گزارش می‌دهد که نمی‌تواند اطمینان دهد که برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز است. با این حال، دوباره گزارشی از مدیرکل در مقابل خود داریم که نشان می‌دهد هیچ پیشرفتی وجود نداشته است. ایران در پاسخ به سؤالات آژانس در مورد مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در تورقوزآباد و ورامین توضیحات فنی معتبری ارائه نکرده است. تداوم بی‌توجهی ایران برخلاف تعهدات قانونی آن بر اساس توافقنامه پادمان NPT و تعهداتی است که برای همکاری با آژانس تحت بیانیه مشترک مارس 2023 اتخاذ کرده است».

این بیانیه می‌افزاید: «ما همچنین می‌بینیم که بار دیگر در مورد امتناع ایران از اعمال کد اصلاح‌شده 3.1 به عنوان بخشی از موافقت‌نامه جامع پادمان بحث می‌کنیم. این یک تعهد قانونی است که ایران نمی‌تواند به طور یکجانبه آن را تعلیق یا تعدیل کند. همانطور که مدیرکل گزارش پس از گزارش، به ما یادآوری می‌کند، ایران تنها کشوری است که فعالیت‌های هسته‌ای قابل توجهی دارد اما کد اصلاح شده 3.1 را اجرا نمی‌کند. این امتناع آژانس را از دستیابی به اطلاعات طراحی اولیه برای تاسیسات هسته‌ای جدید که برای آماده سازی رویکرد پادمانی آن ضروری است، باز می‌دارد. این را نباید ساده گرفت. با توجه به سابقه تأسیسات هسته‌ای اعلام نشده ایران، سؤالات حل نشده گذشته و فعلی، و چندین اظهارات عمومی مقامات فعلی و سابق ایران در مورد توانایی‌های فنی ایران برای تولید تسلیحات هسته‌ای، اقدامات ایران به تردیدهای جدی در مورد اینکه آیا فعالیت‌های هسته‌ای ایران منحصراً صلح آمیز باقی می‌ماند یا خیر دامن می‌زند».

در ترانه این بیانیه می‌افزاید: «این گزارش همچنین تعدادی از مسائل نگران‌کننده دیگر را برجسته می‌کند، از جمله ارزیابی آژانس مبنی بر اینکه میزان اورانیوم موجود در زباله‌های جامد ارسال شده از آزمایشگاه چندمنظوره جابر ابن حیان (JHL) به تأسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان (UCF) برای رقیق سازی کمتر از مقدار اعلام شده توسط ایران در سال‌های 2003-2004 بوده است. در این راستا، ما از ایران می‌خواهیم که به طور کامل با آژانس برای شفاف‌سازی این موضوع همکاری کند. ما این واقعیت را که ایران علیرغم درخواست‌های مکرر مدیرکل و جامعه بین‌الملل از سپتامبر گذشته، تصمیم خود مبنی بر حذف چند نفر از با تجربه‌ترین بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی لغو نکرده است، محکوم می‌کنیم. همانطور که مدیرکل قبلاً گزارش داد، تصمیم ایران عملاً کار فنی مستقل آژانس را مشمول تفاسیر سیاسی کرد و به طور جدی بر توانایی آژانس برای انجام مؤثر فعالیت‌های راستی آزمایی خود در ایران تأثیر می‌گذارد. تصمیم غیرموجه ایران به وضوح با تعامل مثبت با آژانس که ایران می‌گوید خواهان آن است، در تضاد است. ما امیدواریم که ایران این تصمیم را مطابق با روح همکاری توافق شده در بیانیه مشترک مارس 2023 لغو کند».

بر اساس بیانیه مذکور: «ایران باید تعهدات پادمانی خود را به طور کامل و بدون تاخیر بیشتر اجرا کند. تا زمانی که چنین موارد نگران کننده‌ای وجود داشته باشد، در مورد ماهیت فعالیت‌های هسته ای ایران تردید منطقی وجود دارد. ماهیت طولانی مدت این موارد همچنین خطر آسیب رساندن به معماری گسترده‌تر عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای جهانی و خطر ایجاد سوابق خطرناکی را در رابطه با اجرای تعهدات پادمانی در پی دارد. تروئیکای اروپایی و ایالات متحده از تلاش‌های طولانی مدت مدیرکل برای دنبال کردن تعامل سازنده با ایران قدردانی می‌کنند. با این حال، ایران به جای استفاده از فرصت‌ها برای تعامل سازنده برای حل همه مسائل باقی‌مانده، هیچ اقدام ملموس فوری ارائه نکرده است. اکنون پنج سال است که شورای حکام از ایران خواسته است تا با حسن نیت برای حل و فصل تحقیقات پادمان مشارکت کند. در واقع، هیئت از سال 2020 تاکنون 4 قطعنامه در این مورد به تصویب رسانده است که آخرین آن در ژوئن 2024 بوده است. مایلیم به طور خاص یادآوری کنیم که در بیانیه ژوئن، شورا تصمیم خود در قطعنامه نوامبر 2022 را، مبنی بر اینکه ضروری و فوری است که ایران برای انجام تعهدات قانونی خود عمل کند، مجدداً تأیید کرد و مجدداً از ایران موارد زیر را خواستار شد:

ارائه توضیحات فنی معتبر برای حضور ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران،

اطلاع دادن به آژانس در مورد مکان(های) فعلی مواد هسته‌ای و/یا تجهیزات آلوده،

ارائه کلیه اطلاعات، اسناد و پاسخ‌های مورد نیاز آژانس برای این منظور،

امکان دسترسی به مکان‌ها و موادی که آژانس برای این منظور نیاز دارد و همچنین برای نمونه‌برداری‌هایی که آژانس مناسب تشخیص می‌دهد».

این بیانیه مدعیست: «از ژوئن، ما باز هم شاهد هیچ پیشرفتی از سوی ایران یا هیچ نشانه واقعی از تغییر در الگوی دیرینه تاخیر آن نبوده‌ایم. در عوض، ایران تصمیم خود مبنی بر اخراج بازرسان آژانس را تائید کرده است، هیچ پیشرفتی در موضوعات پادمان باقی‌مانده نداشته است، همچنان از ارائه اطلاعات طراحی مورد نیاز خودداری می‌کند، و تاکنون درخواست‌های آژانس برای سرویس کردن دوربین‌ها را نادیده گرفته است و در عین حال غنی‌سازی اورانیوم را بیشتر می‌کند، فعالیت‌هایی که فراتر از نیازهای مشروع مدنی است. این شورا صبر قابل توجهی از خود نشان داده است. اما این صبر حدی دارد و ما تا زمانی که ایران به ابهام‌زایی ادامه می‌دهد کنار نخواهیم ایستاد. اگر ایران همچنان همکاری لازم، کامل و بدون ابهام با آژانس را برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقی‌مانده انجام ندهد، اقدام بیشتر این شورا ضروری خواهد بود. این می‌تواند شامل درخواست از مدیر کل در ماه‌های آینده برای تهیه گزارش جامع باشد. این گزارش یک ارزیابی روشن و به‌روز از تمام اطلاعات مربوطه ارائه می‌کند و امکان بررسی این موضوع را فراهم می‌کند که آیا اقدامات بیشتری نیاز است، از جمله نتیجه‌گیری بر اساس ماده 19 CSA ایران. ایران می‌تواند کاری کند که این اقدام غیرضروری شود، اگر همانطور که مدت‌هاست خواستار آن بوده‌ایم، همکاری فوری، کامل و بدون ابهام با آژانس را انتخاب کند. تلاش‌های ما به منظور حمایت قاطعانه از آژانس در این راستا، به خاطر یکپارچگی معماری بین المللی منع اشاعه و در نهایت، امنیت جهانی است. ما نمی توانیم به ایران اجازه دهیم سال به سال از تعهدات پادمان NPT خود امتناع کند.ما یک بار دیگر از مدیرکل به خاطر تعهدش تشکر می‌کنیم و حمایت بی دریغ خود را از آژانس ابراز می‌کنیم. ما مدیرکل را تشویق می‌کنیم که به گزارش به موقع به شورای حکام ادامه دهد و گزارش اخیر خود را علنی کند.»