آیا هند جنگ اوکراین را تغذیه می‌کند؟ خشم مسکو و سکوت دهلی‌نو!

به گزارش اکوایران، به گفته ۱۱ مقام دولتی و صنعت دفاعی هند و اروپا و همچنین تجزیه و تحلیل رویترز از داده‌های تجاری موجود گمرکی، پوسته‌های توپ فروخته‌شده توسط سازندگان تسلیحات هندی توسط مشتریان اروپایی به اوکراین رسیده و علی‌رغم اعتراضات مسکو برای توقف تجارت، دهلی‌نو در این صادرات مداخله نکرده است.

طبق گفته منابع و داده‌های گمرکی، انتقال مهمات برای حمایت از دفاع اوکراین در برابر روسیه بیش از یک سال است که رخ جریان دارد. مقررات صادرات تسلیحات هند استفاده از تسلیحات را به خریدار اعلام‌شده محدود می‌کند که در صورت وقوع انتقال‌های غیرمجاز، احتمال پایان فروش دارد.

سه مقام هندی گفتند که کرملین حداقل در دو مورد، از جمله در یک نشست ماه جولای بین سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه و همتای هندیش این موضوع را مطرح کرده است.

جزئیات انتقال مهمات برای اولین‌بار توسط رویترز گزارش شده است.

در ژانویه ماه، راندیر جیسوال، سخنگوی وزارت خارجه هند در یک کنفرانس خبری گفت که هند پوسته‌های توپ به اوکراین ارسال نکرده و نفروخته است.

دو منبع دولتی هند و دو منبع صنعت دفاعی این کشور به رویترز گفتند که دهلی‌نو تنها مقدار بسیار کمی از مهماتی که اوکراین استفاده می‌کند را تولید کرده و یکی از مقامات تخمین زد که این میزان کمتر از ۱ درصد کل تسلیحات واردشده توسط کی‌یف از زمان آغاز جنگ است. البته رویترز نتوانست تشخیص دهد که آیا مهمات توسط مشتریان اروپایی به کی‌یف فروخته شده یا اهدا شده‌اند.

طبق گفته یک مقام اسپانیایی و یک مقام ارشد هندی و همچنین یک مدیر سابق ارشد «یانترا ایندیا»، یک شرکت دولتی که مهمات آن توسط اوکراین استفاده می‌شود، ایتالیا و جمهوری چک از جمله کشورهایی هستند که مهمات هندی به اوکراین ارسال می‌کنند. این کشورها در حال رهبری یک ابتکار برای تأمین پوسته‌های توپ از خارج از اتحادیه اروپا برای کی‌یف است.

مقام هندی گفت که دهلی‌نو در حال نظارت بر این وضعیت است. اما او و یکی از مدیران صنعت دفاعی هند با دانش مستقیم از انتقال‌ها گفت که این کشور هیچ اقدامی برای کاهش عرضه به اروپا انجام نداده است.

دهلی‌نو و واشنگتن (پشتیبان اصلی امنیتی اوکراین) همکاری‌های دفاعی و دیپلماتیک خود را در برابر چین که رقیب اصلی هر دو به شمار می‌رود، تقویت کرده‌اند.

هند همچنین روابط گرمی با روسیه، اصلی‌ترین تأمین‌کننده تسلیحات دهلی‌نو برای دهه‌ها دارد و نارندرا مودی، نخست‌وزیر هندوستان از پیوستن به رژیم تحریم‌های غربی علیه مسکو خودداری کرده است. اما طبق گفته شش منبع هندی آگاه به تفکر دولت این کشور، دهلی‌نو که مدت‌ها بزرگترین واردکننده تسلیحات جهان بوده، جنگ طولانی در اروپا را فرصتی برای توسعه بخش نوظهور صادرات تسلیحات خود می‌بیند.

اوکراین که در حال نبرد برای مهار حمله روسیه به مرکز لجستیک شرقی پوکروفسک است، از کمبود شدید مهمات توپخانه رنج می‌برد.

طبق داده‌های گردآوری‌شده توسط اندیشکده بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم، هند بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۳ کمی بیش از ۳ میلیارد دلار تسلیحات صادر کرد. راجنات سینگ، وزیر دفاع این کشور در کنفرانس ۳۰ آگوست گفت که صادرات دفاعی سال مالی گذشته از ۲.۵ میلیارد دلار فراتر رفته و دهلی‌نو می‌خواهد آن را تا سال ۲۰۲۹، به حدود ۶ میلیارد دلار افزایش دهد. سوابق گمرکی تجاری موجود نشان می‌دهد که در دو سال قبل از حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، سه سازنده مهم مهمات هند، یعنی یانترا، میونیشِن ایندیا و کال‌یانی استراتژیک سیستمز، تنها ۲.۸ میلیون دلار قطعات مهمات به ایتالیا و جمهوری چک و همچنین اسپانیا و اسلوونی صادر کردند.

این داده‌ها نشان می‌دهند بین فوریه ۲۰۲۲ و ژوئیه ۲۰۲۴، این رقم به ۱۳۵.۲۵ میلیون دلار افزایش یافت که شامل مهماتی می‌شود که هند به چهار کشور مذکور صادر کرد.

ارزان تاراپور، کارشناس دفاعی هند در دانشگاه استنفورد گفت که تلاش دهلی‌نو برای گسترش صادرات تسلیحات خود عامل اصلی انتقال تسلیحات به اوکراین بود. او توضیح داد: «احتمالاً در افزایش ناگهانی اخیر صادرات، مواردی از نقض قانون کاربر نهایی رخ داده است».

تحویل‌های محرمانه

یکی از مقامات سابق شرکت یانترا اظهار داشت که شرکت دفاعی ناشناخته ایتالیایی «مکانیکا پِر الکترونیکا اِ سِروُمِکانیسمی» (ام‌ای‌اس) یکی از شرکت‌هایی بوده که گلوله‌های ساخت هند را به اوکراین ارسال کرده است. ام‌ای‌اس بزرگترین مشتری خارجی یانترا به شمار می‌رود. این مقام اجرایی گفت که این شرکت مستقر در روم گلوله‌های خالی را از هند خریداری کرده و آن‌ها را با مواد منفجره پر می‌کند. او افزود که چندین شرکت غربی قابلیت پرکردن مواد منفجره را داشتند اما فاقد ظرفیت تولید انبوه گلوله‌های توپخانه‌ای بودند.

یانترا در گزارش سالانه ۲۰۲۲-۲۰۲۳ خود اعلام کرد که با یک مشتری ایتالیایی ناشناس برای راه‌اندازی خط تولید گلوله‌های L15A1 به توافق رسیده که طبق گفته مقام سابق یانترا، همان ام‌ای‌اس است.

داده‌های گمرکی نشان می‌دهد که یانترا بین فوریه ۲۰۲۲ و ژوئیه ۲۰۲۴ گلوله‌های خالی L15A1 به ارزش ۳۵ میلیون دلار به ام‌ای‌اس ارسال کرده است.

سوابق گمرکی همچنین نشان می‌دهد که در فوریه ۲۰۲۴، شرکت تسلیحاتی «دینس هیل» مستقر در بریتانیا که یکی از اعضای هیئت‌مدیره آن یک مقام ارشد ام‌ای‌اس است، مهماتی به ارزش ۶.۷ میلیون دلار از ایتالیا به اوکراین صادر کرده است.

در میان این صادرات، گلوله‌های ۱۵۵ میلی‌متری L15A1 قرار داشت که طبق اظهارنامه گمرکی، توسط ام‌ای‌اس برای وزارت دفاع اوکراین تولید شده و برای «تقویت توان دفاعی و آمادگی بسیج اوکراین» تأمین شده بود.

در موردی دیگر، اسکار پونته، وزیر حمل‌ونقل اسپانیا در ماه می از توافقنامه «کاربر نهایی» با یک مقام دفاعی جمهوری چک امضا خبر داد که انتقال پوسته گلوله‌های ۱۲۰ میلی‌متری و ۱۲۵ میلی‌متری شرکت میونیشن ایندیا به دلال تسلیحات «چک دینفس سیستم» را مجاز می‌کند.

فعالان حامی فلسطین ادعا کرده بودند که کشتی بورکوم که حامل تسلیحات ساخت هند بود و در بندر اسپانیا توقف داشت، در حال انتقال سلاح‌ها به اسرائیل است. روزنامه اسپانیایی «ال موندو» در ماه می گزارش داد که در واقع، مقصد نهایی این شناور اوکراین بوده است. یک مقام اسپانیایی و یک منبع آگاه دیگر به رویترز تأیید کردند که کی‌یف استفاده‌کننده نهایی است.

سوابق گمرکی به تاریخ ۲۷ مارس نشان می‌دهد که شرکت میونیشن ایندیا تعداد ۱۰ هزار گلوله خمپاره ۱۲۰ میلی‌متری و ۱۲۵ میلی‌متری به ارزش بیش از ۹ میلیون دلار به چک دیفنس سیستم ارسال کرده است.

آتش به خودی

روسیه که بیش از ۶۰ درصد واردات تسلیحاتی هند را تأمین می‌کند، برای دهلی‌نو شریک ارزشمندی به شمار می‌رود. در ماه جولای، مودی مسکو را به عنوان اولین مقصد سفر بین‌المللیش پس از انتخاب به عنوان نخست‌وزیر برای سومین دوره متوالی انتخاب کرد.

در جلسه‌ای دیگر که همان ماه در قزاقستان بین سابرامانیام جایشانکار، دیپلمات ارشد هند و لاوروف برگزار شد، وزیر روسی از همتای خود درباره استفاده اوکراینی‌ها از مهمات هندی پرسید و شکایت کرد که برخی از آن‌ها توسط شرکت‌های دولتی هندی ساخته شده است.

والتر لادویگ، کارشناس امنیت جنوب آسیا در کالج کینگز لندن گفت که از نظر ژئوپلیتیکی، انحراف تعداد نسبتاً کمی مهمات برای دهلی‌نو مفید است. او افزود: «این به هند اجازه می‌دهد به شرکای خود در غرب نشان دهد که در درگیری روسیه و اوکراین «طرف روسیه» نیست». او همچنین خاطرنشان کرد که مسکو نفوذ کمی بر تصمیمات دهلی‌نو دارد.