معامله‌گری که فرمان سیاست خارجی ترامپ را در دست گرفت

منبع: اکسیوس

 استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ایالات متحده در امور خاورمیانه،  یک مذاکره کننده خوش‌برخورد برای دونالد ترامپ، که خود معامله‌گری جسور است، محسوب می‌شود.

ویتکاف مسئولیت‌های گسترده‌ای دارد که اکنون شامل بزرگ‌ترین چالش ژئوپلیتیکی ترامپ نیز می‌شود: مذاکره برای توافق به‌منظور پایان دادن به جنگ بین روسیه و اوکراین، که بخشی از تغییر بحث‌برانگیز سیاست خارجی ایالات متحده است.

برنامه ترامپ که متحدان اروپایی را شوکه کرده است، سنگ‌بنای دوره دوم ریاست‌جمهوری او خواهد بود. او برای اجرای این برنامه به شدت به ویتکاف، سرمایه‌گذار میلیاردر در حوزه املاک و مستغلات و دوست ۴۰ ساله‌اش، متکی خواهد بود.

همکاران ویتکاف ۶۷ ساله، او را در مذاکرات فردی توأم با ظرافت اما قاطع توصیف می‌کنند.

ویتکاف روز دوشنبه موفق شد ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را متقاعد کند که معلم آمریکایی، مارک فوگل را آزاد کند. این مذاکرات در مسکو انجام شد.

او همچنین نقش کلیدی در متقاعد کردن بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، برای پذیرش توافق آتش‌بس و آزادی ربوده‌شدگان با حماس در ماه گذشته داشت.

مقامات آمریکایی می‌گویند که ویتکاف نماینده ترامپ برای مذاکراتی است که رئیس‌جمهور قصد دارد با جمهوری اسلامی برگزار کند تا در اواخر امسال به توافقی جدید درباره برنامه هسته‌ای برسد.

دستیاران ترامپ تأکید می‌کنند که نباید ویتکاف را چهره‌ای در سایه وزیر امور خارجه مارکو روبیو دانست. ویتکاف نقش مهمی در توصیه به ترامپ برای انتخاب روبیو، مایک ونس به عنوان معاون رئیس‌جمهور، و مایک والتز به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید ایفا کرده است.

آن‌ها همگی در امور خاورمیانه با ویتکاف همکاری داشته‌اند، اما یک مقام ارشد عرب گفت که برای همه در منطقه روشن است که ویتکاف نماینده نهایی ترامپ است و اگر بخواهید توافقی ببندید، باید با او مذاکره کنید.

طبق گفته افرادی که او را می‌شناسند، تاکتیک‌های مذاکره‌ای ویتکاف ریشه در تجربه او به‌عنوان یک غول املاک و مستغلات در نیویورک دارد.

آن‌ها می‌گویند که ویتکاف می‌داند چه زمانی از جذابیت و خوش‌رفتاری استفاده کند و چه زمانی باید فشاری را اعمال کند که بتواند قدرت ترسناک ترامپ را بازتاب دهد.

یکی از مقامات کاخ سفید گفت: «رئیس‌جمهور، استیو را یکی از بزرگ‌ترین معامله‌گران جهان می‌داند.» و افزود: «کاربلدها، کاربلدی را درک می‌کنند.»

یک مقام دیگر که عملکرد ویتکاف را از نزدیک دیده است، گفت: «او بسیار محترم و صریح است. او هرگز رئیس‌جمهور را تضعیف نمی‌کند یا به خاطر تصمیمات او عذرخواهی نمی‌کند. شما هرگز از او نمی‌شنوید که بگوید: من با شما موافقم و با ترامپ مخالفم.»او همچنین گفت: «ویتکاف تمام ویژگی‌های مثبت ترامپ را دارد، اما نیازی به جلب توجه ندارد. او نمی‌خواهد مثل ایکاروس، بیش از حد به خورشید نزدیک شود و سقوط کند.»

مقامات اسرائیلی که با ویتکاف در مورد توافق آتش‌بس غزه همکاری داشتند، او را فردی پرانرژی و غیررسمی توصیف کردند.

ویتکاف حتی در برخی جلسات مذاکره در دوحه با لباس‌های ورزشی، تی‌شرت و کفش اسپورت حاضر شد.

یک مقام اسرائیلی گفت: «انرژی ویتکاف یکی از عوامل کلیدی بود که به دستیابی به توافق منجر شد.»

ویتکاف طرفدار مذاکرات سریع، مستقیم و بی‌پرده است.

یک منبع نزدیک به ویتکاف گفت: «او می‌خواهد با افرادی صحبت کند که اختیار نهایی برای بستن توافق را دارند، نه کسانی که هر دو دقیقه باید برای تأیید به رئیس‌شان مراجعه کنند.»

با این حال مقامات اسرائیلی و عرب به اکسیوس گفتند که ویتکاف هنوز نیاز دارد دانش خود را درباره خاورمیانه، بازیگران مختلف و حساسیت‌های تاریخی و عاطفی که زیربنای درگیری‌های این منطقه هستند گسترش دهد.

نگرانی‌ها درباره تلاش ایالات متحده برای تحمیل یک سیاست سطحی‌نگرانه در غزه افزایش یافته است، به‌ویژه پس از درخواست ترامپ برای اخراج فلسطینیان از غزه جنگ‌زده و اسکان دائمی آن‌ها در اردن و مصر؛ طرحی که تقریباً هیچ‌کس آن را عملی نمی‌داند.

تیم ترامپ در مذاکرات با پوتین درباره اوکراین با چالشی جدی روبه‌روست. پوتین در طول یک دهه گذشته و در جریان حملاتش به سرزمین‌های اوکراینی، هیچ تمایلی به سازش نشان نداده است.

اما، برخلاف انتظار و خشم متحدان اروپایی آمریکا، دولت ترامپ نشان داده که ممکن است اجازه دهد روسیه بخشی از سرزمین‌هایی را که تصرف کرده، حفظ کند.

ویتکاف در پشت‌صحنه، مذاکره‌کننده و حل‌کننده بحران‌ها در کارزار انتخاباتی ۲۰۲۴ ترامپ بود.

او جلسه آشتی بین ترامپ و رقیب سرسختش در رقابت‌های مقدماتی جمهوری‌خواهان، ران دی‌سانتیس، فرماندار فلوریدا، را ترتیب داد.

پس از آنکه ترامپ، برایان کمپ، فرماندار محبوب جورجیا را به دلیل رد ادعای او درباره تقلب در انتخابات ۲۰۲۰ به‌شدت مورد حمله قرار داد، این ویتکاف بود که با کمپ دیدار کرد تا روابط را ترمیم کند.

ویتکاف به جزیره کیاوا در کارولینای جنوبی پرواز کرد تا ملاقات مخفیانه‌ای با نیکی هیلی، سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل، که یکی دیگر از رقبای مقدماتی ترامپ بود، داشته باشد.

او در ژوئیه گذشته، زمانی که ترامپ و نتانیاهو جلسه آشتی خود را برگزار کردند، در اتاق مذاکره مارالاگو حاضر بود. همچنین در سپتامبر، هنگام دیدار ترامپ با رهبران امارات و قطر، ویتکاف نیز حضور داشت.

ارتباط ترامپ و ویتکاف به اواسط دهه ۱۹۸۰ بازمی‌گردد، زمانی که ترامپ در حال تبدیل شدن به یک سرمایه‌گذار برجسته در املاک و مستغلات نیویورک بود و ویتکاف یک وکیل املاک و مستغلات محسوب می‌شد.

این دو نفر رفاقت خود را از طریق بازی گلف و شام‌های مشترک توسعه دادند. ترامپ به‌ مرور فهمید که برخلاف بسیاری از افراد در حلقه نزدیکش، ویتکاف به دنبال شهرت نیست.

و برخلاف بسیاری از دوستان قدیمی ترامپ، ویتکاف پس از حمله ۶ ژانویه ۲۰۲۱ به کنگره، او را رها نکرد. این موضوع برای ترامپ اهمیت زیادی داشت.

یک مقام دولت ترامپ گفت: «استیو همیشه وفادار ماند و هیچ‌گاه چیزی طلب نکرد.»

در جریان کمپین انتخاباتی، ترامپ بارها از جت شخصی Gulfstream G6 ویتکاف استفاده کرد، از جمله زمانی که سرویس مخفی نگران بود که جت ترامپ هدف ترور قرار بگیرد.

ونس، پیش از انتخاب شدن به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور، با پروازی مخفیانه در جت ویتکاف برای دیدار با ترامپ سفر کرد.

ویتکاف برای مذاکرات آتش‌بس غزه، به اسرائیل و قطر پرواز کرد. او همچنین برت مک‌گورک، مشاور خاورمیانه‌ای جو بایدن را پس از نهایی شدن توافق، با جت شخصی خود به واشنگتن بازگرداند.

هفته گذشته، جت ویتکاف به روسیه پرواز کرد تا مارک فوگل را که از سال ۲۰۲۱ به اتهام حمل مقدار کمی ماری‌جوانا در آنجا بازداشت شده بود، به آمریکا بازگرداند.