واکنش ایران به پیشنهاد «توافق موقت» روسیه

به گزارش اکوایران، با ادامه یافتن مذاکرات وین، اکنون در دور هشتم همه طرف‌ها اتفاق نظر دارند که مذاکرات در مسیری درست قرار گرفته و در ارتباط با کلیت برخی ایده‌ها از جمله اصل راستی‌آزمایی و ارائه تضمین‌ها، تفاهم کلی حاصل شده است.

اما هنوز موارد اختلافی مهمی باقی مانده است که حل و فصل آن‌ها نیازمند بحث و بررسی بیشتر و اتخاذ تصمیمات سیاسی است. همچنین با توجه به فوریتی که برخی طرف‌ها نسبت به حصول توافق دارند، صحبت‌هایی از یک توافق موقت به میان آمده است که در آخرین مورد ظاهراً از سوی هیئت روسی با اطلاع آمریکا به ایران پیشنهاد شده است.

ان‌بی‌سی نیوز مدعی است که منابع می‌گویند روسیه با اطلاع ایالات متحده، توافق موقت هسته‌ای را به ایران پیشنهاد کرده است که در ازای اعمال مجدد برخی محدودیت‌ها بر برنامه هسته‌ایایران، برخی از تحریم‌های آمریکا را کاهش می‌دهد.

ان‌بی‌سی‌نیوز به نقل از دو مقام آمریکایی، یک مقام کنگره و چهار نفر دیگر از افراد آشنا با این گفتگوها، مدعی شد که آمریکا از پیشنهاد روسیه که بخشی از تلاش برای احیای توافق هسته‌ای بین‌المللی 2015 با ایران است، آگاهی دارد. این منابع می‌گویند علی‌رغم آگاهی واشنگتن، مقامات ارشد دولت بایدن از تلاش مسکو فاصله گرفتند.

بر اساس این گزارش مقامات و دیگر افراد مطلع گفتند که ایران تاکنون پیشنهاد روسیه را رد کرده است. هیئت دائمی ایران در سازمان ملل متحد روز جمعه به ان‌بی‌سی‌نیوز گفت که تهران به دنبال توافق موقت نیست و از ارائه جزئیات در مورد پیشنهاد روسیه خودداری کرد. دولت روسیه به درخواست ان‌بی‌سی‌ برای اظهار نظر پاسخ نداد.

هرگونه توافق جدید جدا از برجام می تواند باعث کلید خوردن پروسه بازنگری کنگره شود. اما به گفته این منابع، اگر توافقی در مورد پیشنهاد موقت روسیه حاصل شود، احتمالاً ایالات متحده و سایر دولت‌ها آن را به عنوان اولین گام برای بازگشت کامل به توافق 2015 و نه به عنوان یک توافق جدید یا جداگانه معرفی می‌کنند.

پیشنهاد نه چندان جدی

به نوشته ان‌بی‌سی‌نیوز، یک مقام ارشد کاخ سفید گفت که توافق موقت در حال بررسی به طور جدی نیست. این مقام گفت: «اگرچه نمی‌توانیم درباره هرگونه بحثی که ممکن است بین روسیه و ایران صورت گرفته صحبت کنیم، اما در این مرحله مطمئن هستیم که چنین ترتیب موقتی به طور جدی مورد بحث قرار نمی‌گیرد. در مورد یک توافق موقت، ما در مطبوعات گفتگو نمی کنیم و در مورد ادعاهای خاص در مورد مذاکرات اظهار نظر نمی کنیم. جدول زمانی ما بر اساس ارزیابی فنی پیشرفت هسته ای ایران است تا یک زمان ساعتی مشخص».

این گزارش مدعی است که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا پس از دیدار با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در ژنو، گفت: «اگر در چند هفته آینده توافقی حاصل نشود، پیشرفت‌های هسته‌ای ادامه‌دار ایران، بازگشت به برجام را غیرممکن می‌کند، اما در حال حاضر هنوز یک پنجره، یک پنجره کوتاه وجود دارد».

وی افزود: «روسیه نیز احساس فوریت ما را دارد، نیاز است ببینیم آیا می‌توانیم در هفته‌های آینده به توافق متقابل برگردیم یا نه، و ما امیدواریم که روسیه از نفوذ و روابط خود با ایران برای تأثیرگذاری بر ایران استفاده کند».

مفاد توافق موقت

این شبکه خبری مدعی است، بر اساس یک پیش نویس توافق موقت که به گفته منابع، روسیه به ایران ارائه کرده است، تهران ملزم به توقف غنی سازی اورانیوم با خلوص 60 درصد و دفع ذخایر فعلی خود - احتمالاً با صادرات آن به روسیه- همراه با سایر محدودیت ها است.

این منابع گفتند که در ازای آن، دولت ایران به میلیاردها دلار درآمد نفتی مسدود شده در حساب های بانکی خارجی از جمله در کره جنوبی دسترسی خواهد داشت.

به گفته دو مقام دولتی آمریکا و یکی از مقامات کنگره، گفت‌وگوهای روسیه و ایران در حاشیه مذاکرات رسمی بین ایران و قدرت‌های جهانی در وین انجام شده است.

پیچیدگی مذاکره غیرمستقیم

بر اساس این گزارش، مذاکرات در وین به دلیل امتناع ایران از مذاکره مستقیم با مقامات آمریکایی پیچیده شده است. آمریکایی ها مجبور شده اند از طریق دیپلمات های اروپایی با همتایان ایرانی خود در ارتباط باشند. دولت بایدن مدعی است که موضع ایران مذاکرات را کند کرده است و از تهران خواسته است در موضع خود تجدید نظر کند.

یک مقام ارشد دولت گفت: «ما خواهان گفتگوی مستقیم با هیأت ایرانی هستیم و معتقدیم که این کار سازنده‌تر خواهد بود، اما ایران موافقت نکرده است».