توافق «ضعیف‌تر و کوتاه‌تر» از برجام

به گزارش اکوایران، ورود مذاکرات وین به فاز نهایی، واکنش‌های مختلفی را در محافل سیاسی و رسانه‌ای غرب برانگیخته است. در حالی‌که طیف‌های میانه و مایل به چپ به استقبال توافق احتمالی برای احیای برجام رفته‌اند، محافظه‌کاران و رسانه‌های دست راستی به سیاست دولت جو بایدن تاخته‌اند و علی‌رغم اینکه از نگاه تهران سیاست جو بایدن تاکنون در عمل تفاوت ملموسی با سلف وی نداشته است، شاهین‌های واشنگتن کاخ سفید را به تساهل‌جویی بیش از حد در قبال ایران متهم کرده‌اند.

بایدن پلک زد!

بابی قوش، ستون‌نویس بلومبرگ در مطلبی با عنوان «در رویارویی هسته ای با ایران، بایدن پلک زد» نوشت: اقدام ایالات متحده برای معافیت تحریمی در حوزه همکاری‌های بین‌المللی هسته‌ای، یک ژست توخالی است که نشان دهنده ضعف است.

وی می‌افزاید: پرزیدنت بایدن ماه ها این تصور را ایجاد کرده است که آماده است با ایران بر سر برنامه هسته ای اش بازی سختی انجام دهد. دولت بایدن همچنین اعلام کرد که طیف وسیعی از گزینه های نظامی را برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران بررسی کرده است. وقتی تهران این هشدار را نادیده گرفت و ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم خود را افزایش داد، ایالات متحده صحبت‌های سرسختانه خود را بالا برد و گفت اگر مذاکرات در وین برای بازگرداندن توافق به نتیجه نرسد، تحریم‌های جدیدی اعمال خواهد شد. هدف از تشدید تهدیدها این بود که ایرانی ها پلک بزنند. اما به نظر می رسد این بایدن بود که با معافیت‌های تحریمی اخیر، ظاهراً برای دریافت امتیاز متقابل از تهران، پلک زد.

بایدن پیش از توافق امتیاز می‌دهد!

هیئت سردبیری وال‌استریت ژورنال، نشریه نزدیک به محافظه‌کاران و پایگاه رسانه‌ای راست‌های میانه در مطلبی با عنوان «شتابان به سوی توافق ضعیف‌تر با ایران» با انتقاد از سیاست دولت بایدن در قبال مناقشه هسته‌ای تهران و معافیت‌های تحریمی در حوزه همکاری‌های بین‌المللی در فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران که اخیراً از سوی دولت بایدن بازگردانده شد، نوشته است: «ایالات متحده یک امتیاز پیش‌دستانه دیگر می‌دهد، درحالیکه تهران مطالبات بیشتری دارد».

این روزنامه که از محتمل بودن توافق در مذاکرات وین، آشکارا ناراضی است، می‌افزاید: نشانه‌های دیپلماتیک حاکی از دستیابی دولت بایدن به توافق هسته‌ای بازنگری شده با ایران است و آخرین خبر بد لغو تحریم‌ها حتی قبل از دستیابی به توافق است.

روز جمعه آنتونی بلینکن معافیت‌های تحریمی علیه فعالیت‌های هسته‌ای غیرنظامی ایران را که دولت ترامپ در سال 2020 لغو کرده بود، بازگرداند. شرکت‌های خارجی که در چنین پروژه‌هایی کار می‌کنند اکنون از مجازات‌های اقتصادی معاف خواهند بود. وزیر امور خارجه ایران در واکنش گفت که اقدام اخیر «خوب است اما کافی نیست». این امر به نوشته وال‌استریت‌ژورنال امتیازات پیش‌دستانه، مطالبات بیشتری را به دنبال دارد.

ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در توئیتی نوشت: «ما برای ایران تخفیف تحریمی ارائه نکردیم و تا زمانی که تهران به تعهدات خود در چارچوب برجام باز نگردد، نخواهیم کرد». به باور این روزنامه، این بازی کلامی است و حرکت روز جمعه تنها آخرین مورد از امتیازهای بایدن به ایران بود.

واشنگتن در ماه ژوئن تحریم‌ها علیه چندین مقام و شرکت ایرانی را لغو کرد و یک سال پیش به مبارزه برای بازگرداندن تحریم‌ها از طریق «اسنپ‌بک» در سازمان ملل پایان داد.

صادرات نفت ایران در سال گذشته پس از کاهش از 2.5 میلیون بشکه در روز در سال 2017 به کمتر از نیم میلیون بشکه در روز در سال 2020، با تسهیل اجرای تحریم‌های آمریکا، شروع به بهبود کرد.

مذاکره کنندگان غربی از دسامبر گفته اند که تنها هفته‌ها برای بازگرداندن توافق باقی مانده است، اما مذاکرات ادامه دارد. گزارش شده است که برخی از اعضای تیم آمریکایی به دلیل موضع نرم رابرت مالی، مذاکره کننده ارشد، استعفا دادند.

توافق احتمالی از برجام ضعیف‌تر است

هیئت سردبیری این روزنامه محافظه‌کار که موارد فوق را به عنوان تساهل‌جویی کاخ سفید در قبال ایران تلقی کرده، مدعی شده است: توافق 2015 به اندازه کافی ضعیف بود و محدودیت‌های هسته‌ای تا سال 2031 حذف خواهد شد. این توافق به برنامه موشکی ایران و فعالیت‌های منطقه‌ای آن نمی‌پردازد. دانش هسته ای که ایران از نقض توافق به دست آورده است را نمی توان نادیده گرفت. هفته گذشته ژورنال گزارش داد: «دولت بایدن انتظار دارد که یک توافق هسته‌ای بازسازی‌شده زمان گریز هسته‌ای ایران را به کمتر از یک سال می‌رساند، بازه زمانی کوتاه‌تر از آنچه زیربنای توافق در سال 2015 بود.»

این روزنامه مدعی است: همه اینها در حالی اتفاق می افتد که ایران به سیاست‌های منطقه‌ای و محدودیت دسترسی بازرسان بین المللی هسته ای ادامه می دهد. واشنگتن از توبیخ تهران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خودداری کرده است، زیرا می‌ترسد که قطعنامه شورای حکام این سازمان باعث شود ایرانی‌ها از توافق سرباز زنند. اما اگر ایران به بیگانگان اجازه ندهد تا فعالیت هسته‌ای‌اش را به طور کامل بررسی کنند، توافقی که ادعا می‌کند فعالیت هسته‌ای را محدود می‌کند چه سودی دارد؟

باب منندز، رئیس روابط خارجی سنا، دموکرات، هفته گذشته گفت:  «من نسبت به تلاش های اولیه دولت بایدن محتاطانه خوشبین بوده ام.  من منتظر سال گذشته بودم تا نتایج را ببینم. با این حال، یک سال بعد، من هنوز هیچ پارامتری از اصطلاحات «طولانی‌تر» یا «قوی‌تر» را نشنیده‌ام یا اینکه اساساً آیا این یک چشم‌انداز امکان‌پذیر است یا خیر».

این اشاره ای است به وعده ظاهراً کنار گذاشته شده دولت بایدن برای مذاکره در مورد توافق بعدی بهتر. سناتور دموکرات نیوجرسی افزود که «ما به طور جدی باید بپرسیم که دقیقاً چه چیزی را می خواهیم نجات دهیم؟»

آقای مالی ماه گذشته گفت که اگر چهار شهروند آمریکایی که در حال حاضر درتهران زندانی‌اند، آزاد نشوند، بعید است که ایالات متحده به توافقی دست یابد. او می‌گوید که این مذاکرات جدا از مذاکرات هسته ای است، اما باورش سخت است. به یاد بیاورید که در سال ۲۰۱۵ چهار آمریکایی بازداشت شده آزاد شدند و دولت اوباما 400 میلیون دلار پول نقد به ایران منتقل کرد. (این ادعا در حالی مطرح می‌شود که فارغ از بی ربط بودن دو موضوع، این ۴۰۰ میلیون دلار در اصل دارایی متعلق به ایران بود که دولت وقت ایالات متحده صرفا این دارایی را به صاحبش بازگرداند.)

ایران از مذاکرات قبلی آموخت، دموکرات‌ها خیر

وال‌استریت‌ژورنال سرمقاله انتقادی و گلایه‌آمیز خود را با این جمله به پایان می‌رساند که «ایران به وضوح از آخرین باری که با یک دولت دموکراتیک مذاکره کرد آموخت. ظاهراً مذاکره کنندگان پرزیدنت بایدن این کار را نکرده اند».