آینده کوتاه‌مدت و بلندمدت بازار سرمایه ایران

روی چه چیزی سرمایه‌گذاری کنیم؟ این پرسشی است که یا هر روز خودمان از خودمان می‌پرسیم، یا کسی از ما می‌پرسد. یکی از امیدبخش‌ترین بازارهای ایران برای سرمایه‌گذاری، بازار سهام است که طی چند ماه اخیر باز هم توجه را به خود جلب کرده‌ است. برای درک وضعیت سرمایه‌گذاری در بازار سهام، ابتدا باید تصویری کوتاه و بلندمدت از این بازار داشته باشیم. به همین منظور با علی غلامرضایی، مدیر صندوق سهامی انار گفت‌وگویی را ترتیب دادیم تا چشم‌انداز بازار را از زبان او بشنویم.

صندوق سهامی انار، یکی از برجسته‌ترین صندوق‌های سهامی ایران است که تحت مدیریت گروه ترنج قرار دارد. از آن‌جایی که سرمایه‌گذاری در بازار سهام، از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اطمینان بیشتری به سرمایه‌گذار می‌دهد، درباره وضعیت صندوق انار و شکل فعالیت آن هم با غلامرضایی گفت‌وگو کرده‌ایم.

با توجه به وضعیت بازارهای موازی، شرایط کوتاه‌مدت بازار سرمایه ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟

همان‌طور که طی تقریبا 9 ماه اخیر دیدیم، با افزایش قیمت ارز، بازار سهام هم روندی صعودی به خود گرفت و رشدی بیش از 60 درصد را طی دوره‌ای ثبت کرد. البته طی یک ماه اخیر با روند اصلاحی قیمت ارز، بازار سهام هم روندی اصلاحی در پیش گرفت و شاخص کل بورس از حدود 2 میلیون و 500 هزار به حدود 2 میلیون و 100 هزار رسید. از آن‌جایی که در کوتاه‌مدت سودآوری بنگاه‌های اقتصادی و نرخ جایگزینی تا حد زیادی با ارز پیوند خورده است، یکی از مهم‌ترین عناصر تاثیرگذار بر عملکرد شاخص کل بورس، قیمت ارز است.

تحلیل‌های ما نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت، در عین وابستگی وضعیت بازار به نرخ ارز، نه شاهد افت شدیدی در بورس خواهیم بود، نه صعود خیره‌کننده‌ای. دلیل اصلی این مسئله هم تناسب نزدیک ارزش بازار سرمایه با واقعیت‌های اقتصادی است؛ به عبارت بهتر نمی‌توان گفت ارزش بازار سرمایه در حال حاضر بیش از حد زیاد یا بیش از حد کم وقوع پیدا کرده است و حباب خاصی چه از نوع مثبت چه منفی روبه‌رو نیستیم. البته نباید فراموش کرد که در صورت گشایش فضای سیاست بین‌الملل و وقوع شکلی از توافق، صنایعی مانند بانک، بیمه و خودروسازی می‌توانند در مسیر رشد قرار گیرند.

بنابراین در کوتاه‌مدت، در مورد بازار سرمایه، مانند بازار ارز، انتظار نوسان‌های اندکی داریم.

چه عواملی در بلندمدت روی بازار سهام تاثیر می‌گذارند و این وضعیت را چطور ارزیابی می‌کنید؟

در شرایط بلندمدت از آنجایی که انتظار نداریم نرخ ارز در حدود قیمت‌های کنونیِ نیمایی باقی بماند، می‌توان روی تاثیر مثبت نرخ ارز حساب باز کرد. از سوی دیگر با توجه به احتمال بالای بهبود شرایط جهانی از حیث قیمت کالاها و تقویت بازارهای کامودیتی، این مسئله هم می‌تواند تاثیری مثبت روی شرایط بلندمدت بازار سرمایه ایران بگذارد. بنابراین از حیث تاثیر عوامل بیرونی و ارزی، ما تصویر مثبتی از آینده بازار سرمایه ایران داریم.

جدای از مسئله بازار کامودیتی و نرخ ارز، مسائلی در شرایط فعالیت خود بنگاه‌ها هم می‌توانند تاثیری مثبت برای ما به همراه داشته باشند. برای مثال احتمالا با بهبود عملیات بانکی، بهبود تراز بانکی و سودآوری این نهادها روبه‌رو خواهیم بود. از سوی دیگر صنایعی مانند شوینده‌ها و تولیدکنندگان تایر برای مدت نسبتا زیادی تحت فشار قیمتی و تورم ایجاد شده در کشور بودند که همین مسئله آن‌ها را به سمت زیان‌دهی سوق داده بود. با بهتر شدن شرایط دسترسی به ارز و کم شدن فشار قیمت‌گذاری روی این صنایع هم در میان‌مدت فضایی مثبت برای آن‌ها رخ خواهد داد که تاثیری امیدبخش روی آینده بازار سرمایه خواهد گذاشت.

پرتفوی دارایی‌های صندوق انار را بیشتر چه صنایع و بنگاه‌هایی تشکیل می‌دهند؟

صندوق سهامی انار در حال حاضر چیزی در حدود 2 هزار و 500 میلیارد ریال دارایی را تحت مدیریت خود دارد. از این میزان دارایی تقریبا 97 درصد به بازار سهام و 3 درصد به سپرده بانکی و گواهی سپرده طلا اختصاص دارد. در مورد صنایع حاضر در پرتفوی انار، بیشترین سهم با 14 درصد مربوط به هلدینگ‌های بزرگی چون شستا و وغدیر است. بعد از آن صنعت فلزات اساسی با 12 درصد، صنعت خودرویی 9 درصد، بانک‌ها با 9 درصد و مواد و صنایع دارویی با 6 درصد قرار دارند.

اگر بخواهیم روی سهم‌های خاص در پرتفوی انار متمرکز شویم با بانک اقتصاد نوین، شستا، وکغدیر، فولاد مبارکه، ایران‌خودرو و سایپا روبه‌رو خواهیم شد. از آن‌جایی که وضعیت بازار سهام ایران تقریبا یک‌دست است، ما هم در صندوق انار روی بنگاه خاصی بیش از حد تمرکز نکردیم تا بتوانیم از رشدهای بالقوه سایر بخش‌ها هم به خوبی بهره‌مند شویم.

در زمینه مدیریت ریسک صندوق انار، چه اقداماتی صورت می‌گیرد؟

مدیریت ریسک تا حد زیادی به نقدشوندگی دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری روی سهم‌هایی با ارزش بازار بالا وابسته است. همین الگو در صندوق انار هم رعایت شده است. همین مسئله بتای نزدیک به بازار یا همان بتای نزدیک به یک را برای صندوق انار ایجاد کرده است که در عین ریسک پایین، امکان بازده بالاتر از بازار را برای ما فراهم می‌کند.

سرمایه‌گذاران از چه طریقی می‌توانند روی صندوق سهامی انار سرمایه‌گذاری کنند؟

صندوق سهامی انار از نوع قابل معامله یا همان ETF است و هر سرمایه‌گذار می‌تواند مانند هر سهمی، واحدهای صندوق انار را هم با نماد «انار» خریداری کند. قیمت معامله این واحدها بسیار نزدیک به NAV آن‌هاست و محدودیتی در خرید و نقدشوندگی آن وجود ندارد.