به گزارش اکوایران، براساس آمار منتشر شده از بانک مرکزی، حجم صادرات روزانه نفت از پاییز سال ۹۶ به دلیل بازگشت تحریم‌های نفتی ایالات متحده آمریکا به طور قابل توجهی کاهش یافته است. درآمد روزانه نفت نیز از پاییز سال ۹۶ تا پاییز سال ۱۳۹۸ به دلیل کاهش حجم صادرات و در پاییز سال ۱۳۹۹ به دلیل پاندمی کرونا و کاهش قیمت جهانی نفت ، کاهش پیدا کرد.

از پاییز سال ۱۴۰۰ قیمت هر بشکه نفت صادراتی جهش می‌کند به طوریکه علی‌رقم ثبات حجم صادرات، درآمد روزانه نفت در سال ۱۴۰۰ و سال ۱۴۰۱ افزایش چشمگیری می‌یابد. با این حال جهش قیمت نفت جهانی، نمی‌تواند باعث شود تا درآمد روزانه نفت در پاییز ۱۴۰۱ به سطح  ۶ سال قبل خود یعنی پاییز ۹۵ برسد.

نصف شدن صادرات نفتی کشور با بازگشت تحریم‌ها

طبق نماگرهای اقتصادی سه ماهه سوم سال 1401 در آمار بانک مرکزی از صادرات نفتی، روند فروش نفت در فصول سوم هفت سال اخیر کاهشی بوده است. از سال ۱۳۹۵ تا سال ۱۴۰۱ تعداد بشکه نفت صادراتی از حدود ۳ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه نفت در پاییز سال ۱۳۹۵ به حدود ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در پاییز سال ۱۴۰۱ رسیده است. این آمار از تقسیم دلاری درآمدهای نفتی بر قیمت هر بشک نفت به دست تخصیص داده شده باشد. بنابراین این رقم می تواند تقریبی از سطح واقعی فروش باشد و مهم تراز رقم روند این شاخص اهمیت دارد.

در همین خصوص در سال‌های ۹۵ و ۹۶ میزان صادرات روزانه نفت تقریبا دو برابر میانگین سال‌های بعد خود بوده است. به عبارت دیگر به دلیل خروج ایالات متحده آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های نفتی ایران، میزان صادرات نفت در سال ۹۷ ریزش کرد و اکنون تقریبا در همان سطح باقی ماند. طی هفت سال گذشته تعداد بشکه‌های صادراتی نفت ۵۰ درصد کاهش یافته است.

نفت

فراز و فرود درآمد نفتی در هفت سال گذشته

بررسی‌ها نشان می‌دهد،‌ درآمد روزانه نفت در این دوره شاهد یک کاهش و سپس افزایش بوده ولی به سطح قبلی نرسیده است. به بیان دیگر درآمد روزانه نفت کشور از سال ۹۶ تا ۹۹ شاهد کاهش چشمگیری بوده که ریزش این درآمد تا سال ۹۸ به دلیل کاهش حجم صادرات روزانه نفت بوده و در سال ۹۹ به دلیل پاندمی کرونا و کاهش قیمت جهانی نفت درآمد روزانه نفتی دلاری کشور کاهش پیدا کرده است. درآمد روزانه نفتی از ۱۶۷ میلیون دلار در پاییز سال ۹۶، به ۸۱ میلیون دلار در پاییز سال ۹۹ رسیده است که تقریبا شاهد کاهش ۵۰ درصدی بوده است. پس از وقوع پاندمی کرونا، قیمت نفت در پاییز سال ۹۹ به بشکه‌ای حدود ۴۵ دلار رسید که این کاهش در قیمت نفت جهانی باعث شد تا درآمد روزانه نفت ۱۷ درصد کاهش یابد و به ۶۷ میلیون دلار در روز در پاییز سال ۹۹ رسید.

بر طبق بررسی‌ها، درآمد روزانه نفت در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ افزایش پیدا کرد که این افزایش به دلیل رشد قیمت نفت جهانی بوده است. قیمت نفت روزانه در سال ۱۴۰۰ با جهش ۷۰ درصدی به بشکه‌ای ۷۷ دلار رسید که باعث جهش درآمد روزانه نفتی کشور در آن سال شد. درآمد روزانه نفتی در پاییز سال ۱۴۰۰ به ۱۰۲ میلیون دلار رسید که تقریبا ۵۳ درصد رشد داشته است. روند افزایش قیمت نفت در سال ۱۴۰۱ نیز ادامه یافت و قیمت هر بشکه نفت به ۸۸ دلار در پاییز سال ۱۴۰۱ رسید. این افزایش باعث شد علی‌رغم ثابت بودن حجم صادرات روزانه نفت ، درآمد روزانه نفتی افزایش یابد و به ۱۴۳ میلیون دلار برسد. اما همچنان درآمد روزانه نفت در پاییز سال ۱۴۰۱ از زمان مشابه خود در سال ۹۵ ، ۱۴ درصد پایین‌تر بوده است.