گوشت و مسکن؛ پیشتازان تورم فقرا در تیر

به گزارش اکوایران، نرخ تورم ماهانه کل کشور در تیر 1402 به 2 درصد رسیده است. این نرخ برای اقلام خوراکی معادل 1.2 درصد و برای اقلام غیرخوراکی برابر با 2.4 درصد برآورد شده است. از میان دهک‌های هزینه‌ای، تورم ماهانه دهک اول که نماینده فقیرترین خانوارهای کشور است به 1.68 درصد رسیده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که «انواع گوشت و فرآورده‌های آن» بیش‌ترین اثر را در افزایش تورم اقلام خوراکی این دهک داشته‌اند. در مقابل، «میوه و خشکبار» به عنوان موثرترین کالاها در کاهش تورم خوراکی دهک اول شناسایی شده‌اند. همچنین، در گروه اقلام غیرخوراکی و خدمات، اثرگذارترین کالا در بالا رفتن تورم غیرخوراکی این دهک، «مسکن، انرژی و سوخت» بوده است.

یکه‌تازی «گوشت» در تورم ماهانه خوراکی دهک اولی‌ها

گزارش مرکز آمار از شاخص قیمت تیر 1402 نشان می‌دهد که تورم ماهانه سبد مصرفی خانوارهای  دهک اول که نماینده فقیرترین خانوارهای کشور است به 1.68 درصد رسیده است. به عبارت دیگر، قیمت یک سبد یکسان از کالا و خدمات برای این دهک در تیر امسال به طور میانگین 1.68 درصد گران‌تر از قیمت این اقلام در خرداد شده است.

برای بررسی این که هر کدام از اقلام خوراکی چقدر روی نرخ تورم ماهانه اقلام «خوراکی، آشامیدنی و دخانیات» تاثیر داشته‌اند باید به سهم این گروه‌ها از تورم ماهانه رجوع کرد. سهم اقلام خوراکی از تورم ماهانه 1.68درصدی دهک اول، 0.47 درصد بوده است. به عبارت دیگر، اگر قیمت اقلام خوراکی در تیر نسبت به خرداد افزایش نمی‌یافت، تورم ماهانه دهک اول 0.47 درصد کم‌تر از رقم فعلی برآورد می‌شد.

آمارها نشان می‌دهد که، «گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آن» سهم 0.51 درصدی از تورم ماهانه خوراکی دهک اول داشته‌اند. به عبارت دیگر، اگر تورم گوشت صفر می‌شد، تورم ماهانه اقلام خوراکی دهک اول 0.51 درصد کمتر از رقم فعلی برآورد می‌شد. این کالا بیش‌ترین سهم را در تورم اقلام خوراکی دهک اول رقم زده است.

«میوه» و «سبزی»، سرعت‌گیر تورم خوراکی دهک اول

در مقابل، تورم دو گروه کالایی «میوه و خشکبار» و «سبزیجات و حبوبات» در سبد خوراکی دهک اول منفی شده است. به عبارت دیگر، قیمت این دو قلم کالایی در تیر امسال نسبت به خرداد ماه کاهش یافته است. سهم «میوه و خشکبار» از تورم 1.68 درصدی اقلام خوراکی دهک اول برابر با منفی 0.34 درصد است. در واقع، این گروه کالایی تورم ماهانه اقلام خوراکی دهک اول را 0.34 درصد کاهش داده است. این رقم برای «سبزیجات و حبوبات» معادل منفی 0.22 درصد شناسایی شده است.

«مسکن» چه نقشی در تورم غیرخوراکی دهک اول دارد؟

سهم اقلام «غیرخوراکی و خدمات» در تورم ماهانه هم در کل کشور و هم در دهک‌های هزینه‌ای بیش‌تر از سهم اقلام «خوراکی، آشامیدنی و دخانیات» است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سهم کالاهای غیرخوراکی و خدمات از تورم ماهانه دهک اول در تیر امسال 1.21 درصد است. به عبارت دیگر، اگر قیمت اقلام غیرخوراکی و خدمات در تیر نسبت به خرداد افزایش نمی‌یافت، تورم ماهانه دهک اول 1.21 درصد کم‌تر از رقم فعلی برآورد می‌شد و به جای 1.68 درصد به 0.47 درصد می‌رسید.

«مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت‌ها» با ثبت عدد 0.68 درصد، بالاترین سهم را در تورم ماهانه فقیرترین خانوارهای کشور رقم زده‌ است. بر این اساس، متهم ردیف اول افزایش تورم اقلام غیرخوراکی دهک اولی‌ها، مسکن است. پس از آن، «بهداشت و درمان» به میزان 0.17 درصد در افزایش تورم ماهانه این دهک نقش داشته است.

در مقابل، خدمت «آموزش» هیچ اثری در افزایش یا کاهش تورم ماهانه بی‌بضاعت‌ترین گروه جامعه نداشته است.

 می‌توان گفت که دو دلیل برای این رویداد قابل تصور است؛ اول آن که خانوارهای دهک اول کمترین سطح درآمدی را در کل کشور دارند و از این رو برای بهره‌مندی از آموزش تنها از مدارس دولتی ،که نرخ آن در تیر نسبت به خرداد ثابت مانده، استفاده می‌کنند. حتی می توان گفت در بخشی از این خانوارها کودکان اصلا از کالای آموزشی استفاده نمی‌کنند و به جای آن وارد بازار کار می‌شوند.