وضعیت چک در ابتدای تابستان؛ افت مبادلات، اوج گیری برگشتی‌ها

به گزارش اکوایران، تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از آمار چک‌های مبادله‌ای نشان می‌دهد این شاخص در تیر امسال نسبت به خرداد از منظر تعداد و مبلغ کاهش یافته است. این رفتار در چک های وصول شده نیز قابل مشاهده است. این در حالی است که در سمت دیگر، تعداد و مبلغ چک‌های برگشتی در اولین ماه از تابستان 1402 نسبت به خرداد روندی افزایشی را در پیش گرفته است. 

کاهش تعداد و ارزش چک‌های مبادله‌ای و وصولی

در تیر 1402، در کل کشور 7 میلیون و 780 هزار چک مبادله شده که ارزش آن به 482 هزار میلیارد تومان می‌رسد. داده های بانک مرکزی نشان می دهد  تعداد چک‌های مبادله‌ای در ابتدای تابستان 1.6 درصد و مبلغ این چک‌ها 4.1 درصد نسبت به خرداد با کاهش مواجه شده است.

چک‌های وصولی نیز از روندی مشابه چک‌های مبادله‌ای پیروی کرده‌اند؛ به طوری که در تیر 1402 تعداد 7 میلیون و 99 هزار چک وصول شده که ارزش آن‌ها به 421 هزار میلیارد تومان می‌رسد. تعداد چک‌های وصولی در تیر ماه 2.1 درصد کمتر از خرداد برآورد شده است. همچنین، مبلغ این چک‌ها کاهشی 5.3 درصدی را نسبت به آخرین ماه بهاری نشان می‌دهد.

با وجود آن که تعداد و مبلغ چک‌های مبادله‌ای و وصولی در ابتدای تابستان امسال نسبت به انتهای بهار نزولی شده اما این شاخص‌ها در چک‌های برگشتی افزایش یافته اند.

به بیان دقیق‌تر، در تیر 1402، در کل کشور 680.9 هزار فقره چک به ارزش 61 هزار میلیارد تومان برگشت خورده است. تعداد چک‌های برگشتی در تیر ماه و مجموع ارزش آن‌ها به ترتیب 3.4 و 4.5 درصد بالاتر از سطح خرداد ماه ثبت شده است. 

گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که در کل کشور، 97.2 درصد از کل‌ چک‌های برگشتی به دلیل کسری یا فقدان موجودی حساب ایجاد شده است.

رکوردشکنی نرخ چک‌های برگشتی در تیر 1402

نرخ برگشتی چک‌ها از حیث تعداد و مبلغ در تیر امسال نسبت به خرداد 1402 افزایش یافته است. این نرخ نشانگر نسبت چک‌های برگشت خورده به مبادله‌ای است و به درصد بیان می‌شود. نرخ چک‌های برگشتی هم بر اساس تعداد و هم بر اساس مبلغ محاسبه می‌شود.

بر این اساس، نسبت تعداد چک‌های برگشتی در تیر امسال به 8.8 درصد رسیده است. به عبارت دیگر، در تیر امسال از هر 1000 چک مبادله‌ای، 88 چک برگشت خورده است. این رقم نسبت به خرداد افزایش و نسبت به تیر سال گذشته کاهش یافته است.

همچنین، نسبت ارزش چک‌های برگشتی در اولین ماه از تابستان امسال به 12.7 درصد رسیده است. این نرخ در خرداد 11.6 و در تیر سال گذشته 10.4 درصد بوده است. بررسی ها نشان می دهد این رقم از مهر 1400 تاکنون بی سابقه بوده و اکنون در بالاترین سطح قرار داشته است. به نوعی نرخ چک های برگشتی ار حیث مبلغ در ابتدای تابستان امسال رکورد 21 ماهه خود را شکسته است.