به گزارش اکوایران، کارشناسان به نیوزویک گفته‌اند در حالی که در اواخر این ماه دونالد ترامپ «غیرقابل پیش‌بینی» به عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده زمام امور را به دست خواهد گرفت، چین در سال جدید به تشدید اقدامات علیه تایوان ادامه خواهد داد.

به نوشته رایان چان در نیوزویک برای اظهار نظر از طریق ایمیل با وزارت امور خارجۀ ایالات متحده، تیم انتقالی ترامپ، سفارت چین و دفتر نمایندگی اقتصادی و فرهنگی تایپه در واشنگتن دی‌سی تماس گرفته است.

اهمیت موضوع

چین مدت‌هاست که تایوان، یک جزیرۀ خودمختار و شریک امنیتی ایالات متحده، را بخشی از قلمرو خود می‌داند، با وجود این که هرگز بر آن حکومتی نداشته است، و از استفاده نکردن از زور علیه آن خودداری کرده است. در ماه‌های مه، اکتبر و دسامبر سال گذشته، ارتش چین سه رزمایش بزرگ در اطراف تایوان برگزار کرد و فشار نظامی بر این جزیره را افزایش داده است.

در حالی که قانون ایالات متحده این کشور را موظف می‌کند توانایی مقابله با هر گونه تلاشی برای حل اختلافات تنگۀ تایوان از طریق غیرمسالمت‌آمیز را حفظ کند، ترامپ که خود را در برابر چین سخت‌گیر نشان داده، اشاره کرده است که ممکن است از تایوان در برابر چین دفاع نکند.

پس از انتخاب مجدد ترامپ در نوامبر گذشته، پکن به او هشدار داد که مسائل مربوط به تایوان را با احتیاط مدیریت کند. در همین حال، یک نظرسنجی تایوانی نشان داد که اعتماد عمومی به مداخلۀ نظامی آمریکا برای دفاع از این جزیره پس از پیروزی ترامپ به شدت کاهش یافته است.

پنتاگون در گزارش اخیر خود دربارۀ قدرت نظامی چین، اعلام کرد که چین در هر گونه کارزار احتمالی علیه تایوان، تلاش خواهد کرد ایالات متحده را از مداخله بازدارد و ممکن است برای پایان دادن به یک درگیری طولانی، اقدامات خود را در فضای سایبری، فضایی یا حتی هسته‌ای افزایش دهد.

تایوان چین مانور ارتش چین

نکات کلیدی

کیتش لیائو، معاون مدیر مرکز جهانی چین شورای آتلانتیک، گفت مسئله بر سر این نیست که آیا حمله‌ای رخ خواهد داد یا خیر، بلکه این است که با توجه به تحولات در تایوان، ایالات متحده و اوکراین، چین چه نوع فشاری را برای تصرف تایوان افزایش خواهد داد.

لیائو گفت «پکن، همانند تایوان و سایر نقاط جهان، درک روشنی از تصمیم ترامپ برای هر گونه بحران در تنگه تایوان ندارد»  و افزود که رهبری ایالات متحده و تایوان می‌توانند از این عدم قطعیت علیه چین بهره‌برداری کنند.

برایان هارت، معاون مدیر و پژوهشگر مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی پروژه قدرت چین، گفت: «از آنجا که ترامپ اغلب غیرقابل پیش‌بینی است، پیش‌بینی نحوۀ پیشرفت امور دشوار است.» او افزود: «سؤال این است که آیا و چگونه پکن رویکرد خود {در مورد تایوان} را تغییر خواهد داد.»

هارت اشاره کرد برخی از کارشناسان چینی بر این باورند که انتخاب مجدد ترامپ، که رویکردی معامله‌محور دارد، فرصت‌هایی را برای دستیابی به توافق بر سر تایوان با ایالات متحده فراهم می‌کند. با این حال، اگر چین فشار بر تایوان را افزایش دهد، احتمال بروز بحران و درگیری بیشتر می‌شود.

دکتر لیانگ‌ـ‌چی اوانس چن، پژوهشگر موسسۀ تحقیقات دفاع ملی و امنیت تایوان، گفت که موضوع به واکنش چین نسبت به سیاست دولت ترامپ بستگی دارد که به نظر او همچنان رویکرد سخت‌گیرانه‌ای علیه پکن خواهد داشت.

این امر دشواری‌هایی برای شی جین‌پینگ، رهبر چین، در بررسی جنگ با تایوان ایجاد خواهد کرد، چرا که ممکن است او برای حمله به این جزیره «کمی آهسته‌تر تعمل کند» اما به طور کامل از این تصمیم منصرف نشود. چن توضیح داد که خطر درگیری نظامی یا حتی برخورد مسلحانه «قطعاً در حال افزایش است.»

وو سه‌ـ‌چیه، مدیر اندیشکدۀ تایوانی مرکز پژوهش چین، گفت تصمیم تایوان دربارۀ حمله کردن یا نکردن به تایوان تحت تأثیر ملاحظات مهم داخلی و خارجی خواهد بود.

به گفتۀ وو، شی شاید بخواهد با افزایش تنش‌ها علیه تایوان فشار داخلیِ حاصل از چالش‌های اقتصادی و اجتماعی را منحرف کند. با توجه به تهدید ترامپ برای وضع تعرفه‌های اضافی بر چین، این کشور ایالات متحده را به استفادۀ سلاح‌گونه از تجارت متهم کرده است.

در عرصۀ خارجی، جاه‌طلبی چین برای گسترش نظامی و تلاش برای نفوذ در استراتژی زنجیره جزایر آمریکا در اقیانوس آرام، میل این کشور به مدرن‌سازی نظامی تا سال ۲۰۲۷ را تقویت می‌کند. این استراتژی از قلمروهای متحد یا دوستانه برای مهار ارتش چین بهره می‌برد.

اظهارات مردم

یک سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده به نیوزویک گفت: «اولویت ما همچنان صلح و امنیت در تنگۀ تایوان است. ما با هر گونه تغییر یک‌جانبۀ وضعیت موجود از سوی هر دو طرف مخالفیم.»

لیو پنگیو، سخنگوی سفارت چین در واشنگتن دی‌سی، به نیوزویک گفت: «سیاست ما روشن و ثابت است، و آن ادامۀ تلاش برای چشم‌انداز اتحاد صلح‌آمیز با نهایت صداقت است ... برخی از افراد در ایالات متحده تلاش می‌کنند دربارۀ تنش در تنگۀ تایوان بزرگنمایی کرده و تقابل ایجاد کنند و ما قاطعانه با این موضوع مخالفیم.»

تایوان چین

برایان هارت: «مهم است به یاد داشته باشیم که تایوان تنها یکی از موضوعات موجود در روابط گسترده‌تر ایالات متحده و چین است. اگر تنش‌ها در سایر حوزه‌های این رابطه، مانند تجارت، افزایش یابد، این امر می‌تواند به سوء‌تفاهم‌ها و کاهش اعتماد دو طرف منجر شود که به نوبۀ خود می‌تواند به تنش‌ها در مورد تایوان سرایت کند.»

کیتش لیائو: «برای دورۀ دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، محاسبۀ اساسی چین در مورد تایوان تغییر نخواهد کرد. پکن به تشدید اقدامات خود ادامه خواهد داد و همچنان تایوان و ایالات متحده را با آزمودن واکنش‌هایشان نسبت به کمپین خاکستری رو به گسترش چین {فعالیت‌های غیرنظامی و شبه‌نظامی که زیر آستانۀ درگیری مسلحانه قرار می‌گیرند} تحت فشار قرار خواهد داد.»

دکتر لیانگ‌ـ‌چی اوانس چن: «کاهش اعتماد تایوانی‌ها به مداخلۀ نظامی ایالات متحده پس از انتخاب مجدد ترامپ می‌تواند به طور قابل توجهی ناشی از برداشت آنها از شخصیت ترامپ به عنوان یک تاجر و سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های {غیرقابل پیش‌بینی} او باشد.»

وو سه‌ـ‌چی: «اگر چین علیه تایوان از زور استفاده کند، با فشار تحریم‌های بین‌المللی و خطراتی برای رهبری شی جین‌پینگ مواجه خواهد شد. این محاسبۀ پیچیده هزینه و فایده، حمله نظامی را به هیچ وجه ساده نمی‌کند.»

چشم‌انداز آینده

هنوز مشخص نیست که آیا دولت دوم ترامپ وضعیت نظامی ایالات متحده در اقیانوس آرام غربی، جایی که تایوان بخشی از زنجیره اول جزایر است، را تنظیم خواهد کرد یا خیر. در طرف چینی، به نظر می‌رسد پکن به مانورهای نظامی خود در اطراف تایوان ادامه خواهد داد و عزم خود را برای مقابله با مداخلۀ ایالات متحده نشان خواهد داد.