به گزارش اکوایران، یکی از افراد نزدیک به مقامات عالی ایران چهارشنبه گذشته به شبکه تلویزیونی الجزیره گفت که ایران توانایی تولید سلاح‌های هسته‌ای را دارد و در صورتی که در معرض تهدید وجودی قرار گیرد، چاره‌ای جز تغییر دکترین فعلی نخواهد داشت. کمال خرازی، دیپلمات باسابقه و وزیر امور خارجه سابق که سال‌هاست در مسائل کلیدی سیاست خارجی به مقامات مشاوره می‌دهد، گفت: «اگر رژیم صهیونیستی جرأت کند به تأسیسات هسته‌ای ایران آسیب برساند، بازدارندگی ما متفاوت خواهد بود».

احتمال تجدیدنظر تهران در دکترین هسته‌ای

به نوشته المانیتور، سخنان خرازی به عنوان نسخه به روز شده و یک انحراف از مصاحبه قبلی او در سال 2022 ظاهر شد. او در آن مصاحبه گفته بود در حالی که ایران این توانایی را دارد، اما قصدی برای ساخت بمب ندارد.

بررسی اظهارات دیگر مقامات ایرانی نیز نشان می‌دهد که اظهارات این دیپلمات کهنه کار به تنهایی بیان نشده است. این در الگوی جدیدی قرار می‌گیرد که در آن به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران کم‌تر نسبت به برنامه هسته‌ای خود محتاط است -مسئله‌ای که برای دو دهه هسته اصلی تقابلش با دشمنان غربی بوده است. و البته پیام پنهانی برای دشمنان؛ که زمان آن فرا رسیده که آن‌ها حقیقت تلخی را که مدت ها از آن می ترسیدند، بپذیرند و تهران را به عنوان یک دولت آستانه هسته‌ای بپذیرند.

کمال خرازی

دکترین هسته‌ای جدید تهران؛ نقشه ژاپنی در دستور کار ایران؟

این چرخش مشخص در اوایل آوریل در سخنرانی سرلشکر احمد حق طلب، فرمانده تیپ حفاظت از تاسیسات هسته‌ای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منعکس شد. او در خصوص حمله احتمالی اسرائیل به ایران با هدف کاهش سرعت برنامه هسته‌ای کشور گفت: «برای ما قابل تصور است که در سیاست و دکترین هسته‌ای تجدید نظر کنیم و تعهدات و محدودیت‌های قبلی را زیر پا بگذاریم».

صحبت‌های این فرمانده در مورد حمله احتمالی اسرائیل در حالی مطرح شد که جهان نظاره‌گر تشدید بی‌سابقه تنش میان ایران و اسرائیل تا آستانه یک جنگ تمام عیار بود. این قسمت پرتنش با حمله ایران در 13 آوریل که بیش از 300 پهپاد جنگی و موشک بالستیک به سمت اسرائیل شلیک شد، به اوج خود رسید. با پایان یافتن حدس و گمان‌ها پس از اقدام محدود اسرائیل در 19 آوریل در پایگاه هوایی در شهر اصفهان، اشاره‌ها به تسلیحات هسته‌ای آشکارتر شد.

جواد کریمی قدوسی، نماینده تندرو مجلس گفت:  در صورت صدور اذن تا انجام اولین آزمایش یک هفته فاصله می‌باشد. در رسانه‌ها عموما این جمله به معنای آزمایش هسته‌ای تعبیر شد. این اظهار کوتاه در شبکه اجتماعی ایکس رگباری از نظرات بسیاری از ایرانیان را به همراه داشت که استدلال می‌کردند که این تنها نگرانی‌های غرب پیرامون برنامه هسته‌ای ایران را تائید می‌کند.

نیازی نیست به آژانس بگوییم

به نوشته خبرآنلاین، احمد بخشایشی اردستانی، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق، نماینده دوره‌های نهم و دوازدهم مجلس و عضو سابق کمیسیون امنیت ملی، در این رابطه گفت: «فارغ از تحلیل جناب آقای خرازی، احساس می‌کنم زمانی که ایران مواضع امریکا در عراق را تهدید و با ۱۹ موشک مورد حمله قرار داد و زمانی که ایران ۳۰۰ موشک به سمت اسرائیل روانه کرد، معمولا در فرهنگ سیاسی اینطور برداشت می‌شود حتما در محاسبات خودش از یک قدرتی برخوردار است». او افزود: «به نظر می‌رسد ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کرده که توانسته با این اطمینان اسرائیل را مورد تهاجم قرار دهد و قبل از آن هم پایگاه آمریکا در عین‌الاسد را مورد تهاجم قرار دهد.»

این نماینده مجلس افزود: «به نظرم ما به سلاح هسته‌ای رسیده‌ایم، اما اعلام نمی‌کنیم. یعنی سیاست اعمالی ما داشتن بمب هسته‌ای است، اما سیاست اعلامی ما فعلا حرکت در چارچوب سیاست‌های برجام است. به این دلیل چرا که زمانی که کشورها می‌خواهند مقابله کنند باید هماورد باشند، هماورد ایران با آمریکا و اسرائیل مفهومش این است که ایران باید هسته‌ای داشته باشد.»

رافائل گروسی حسین امیرعبداللهیان

به نظر می‌رسد اظهارات تند و فزاینده اخیر ضد اسراییلی، عمدتاً ناشی از اعتماد به نفسی است که ایران در جریان «پیروزی حماسی» حمله آوریل به دست آورد. همچنین به دلیل عدم تمایل روزافزون دولت آمریکا به حمایت از اسرائیل در جنگ با غزه، به ویژه پس از هشدار جو بایدن در روز پنجشنبه در مورد توقف احتمالی برخی از کمک‌های نظامی به اسرائیل در صورت ادامه دادن به تهاجم رفح، این موضوع بیشتر تقویت شده است.

روز سه‌شنبه، رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تهران بازگشت و به خبرنگاران گفت که هیچ توافقی در مورد نظارت آینده بر برخی سایت‌های هسته‌ای ایران حاصل نشده است. این سفر ظاهراً بیهوده پس از آن انجام شد که او در ماه مارس به شورای حکام ناظر سازمان ملل گفت که بازرسان رد غنی‌سازی‌های هسته‌ای بیشتر تهران را گم کرده‌اند و نگرانی‌های خود را در مورد پیشرفت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ابراز کرد.

در چنین شرایطی، روزنامه کیهان که عموما به عنوان رسانه تندرو نزدیک به جریان حاکم شناخته می‌شود روز یک‌شنبه نوشت: «اکنون به جرأت می‌توان گفت که جمهوری اسلامی ایران به عنوان کمترین اقدام ضروری باید اجرای تمامی قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل، از جمله قطعنامه‌های این سازمان درباره پرونده هسته‌ای کشورمان را متوقف کرده و در اولین گام، بازرسان آژانس را از کشور اخراج کند».

بر اساس روایت رسمی که بارها توسط مذاکره کنندگان هسته‌ای ایران در طول بیش از دو دهه گفتگوهای متناوب با همتایان غربی ارائه شده است، فعالیت‌های هسته‌ای تهران صرفاً برای اهداف صلح آمیز است. دیپلمات‌های ایرانی برای تقویت و نهادینه کردن استدلال خود قاطعانه به فتوای سال 2003 رهبری در مورد منع سلاح‌های کشتار جمعی، از جمله بمب‌های هسته‌ای، استناد کرده‌اند. با این حال، به ادعای المانیتور، «پویایی» و «انعطاف پذیری» که از مفاهیم کلیدی و محوری فقه شیعه هستند که جمهوری اسلامی پرچم‌دار آن است، ممکن است روزگاری این تغییر رویه را تایید کند.