به گزارش اکوایران، طرح «قطب‌نمای استراتژیک»، اتحادیه اروپا به دنبال آن است که تا سال ۲۰۲۵ میلادی نیروی نظامی واکنش سریع با حضور حداکثر پنج هزار نیرو تشکیل دهد تا بدون اتکا به ایالات متحده در بحران‌های بین‌المللی مداخله کند.

تشکیل نیروی واکنش سریع اروپایی

خبرگزاری رویترز از دسترسی به یک سند محرمانه بیست‌وهشت صفحه‌ای خبر داده که بر اساس آن مشخص می‌شود که اتحادیه اروپا قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ یک نیروی پنج هزار نفره واکنش سریع ایجاد کند که بدون کمک آمریکا عمل خواهد کرد. این نیرو دارای بخش‌های زمینی، دریایی و هوایی است و متناسب با بحران‌ها و ماموریت‌های مشخصی طراحی شده است. نیروهای این مجموعه متشکل از کشورهای عضو اتحادیه و به صورت نوبتی گزینش خواهند شد.

بر اساس این گزارش، وزرای خارجه و دفاع کشورهای عضو اتحادیه اروپا در جلسه مشترکی در شهر بروکسل از روز  دوشنبه 17 نوامبر پیرامون تشکیل نیروی موسوم به واکنش سریع اتحادیه اروپا مذاکرات را آغاز کرده و احتمالا متن توافق درباره نحوه تشکیل و عملکرد این نیرو در مارس آینده نهایی می‌شود.

حمایت فرانسه و ایتالیا؛ تردید در موضع آلمان

این گزارش تصریح کرده دولت‌های فرانسه و ایتالیا که دو قدرت نظامی بزرگ اتحادیه اروپا محسوب می‌شوند، از این پیش‌نویس استقبال کرده‌اند. با این حال گمانه‌‌زنی‌ها مبنی بر این است که دولت آینده آلمان رویکردی انتقادی به این مسئله داشته باشند.

0

به گفته فلورنس پارلی، وزیر دفاع فرانسه طی نشستی مطبوعاتی: «این پیش نویس دارای اهداف بلندپروازانه و درعین حال طرح‌های عملی و بسیار مشخص و در مجموع متعادل است». لورنزو جرینی، وزیر دفاع ایتالیا نیز گفته این نیرو مکمل نیروهای ناتو به شمار می‌آید و باعث تقویت همکاری‌ها با آمریکا می‌شود.

قطب‌نمای استراتژیک، تداعی‌گر ایده ناتو

دو دهه پیش از این رهبران اتحادیه اروپا برای نخستین بار در مورد تشکیل یک نیروی پنجاه تا شصت هزار نفری به توافق رسیدند، ولی در نهایت اجرای آن ناکام ماند. تفاوت نگاه کشورهای عضو اتحادیه در مورد تشکیل یک نیروی مشترک از مهم‌ترین دلایل این ناکامی بود.

1

به نوشته رویترز، پیش‌نویس طرح موسوم به «قطب‌نمای استراتژیک» توسط جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی و امور دفاعی اتحادیه اروپا تنظیم شده است. این طرح که شامل دکترین نظامی و دفاعی اتحادیه اروپاست، در صورت عملیاتی شدن، اولین اقدام عملی برای تشکیل یک نیروی مستقل اروپایی بدون تکیه به ایالات متحده خواهد بود.عنوان «قطب‌نمای استراتژیک» یادآور دکترین پیمان ناتو با عنوان «ایده استراتژیک» است که اهداف این پیمان نظامی را روشن می‌کند.

اگر چه همگی کشورهای عضو اتحادیه به حضور در این نیرو ملزم نمی‌شوند، اما این طرح باید به تائید تمام بیست‌وهفت کشور عضو برسد. در این سند از همه کشورهای عضو درخواست شده «امکانات استراتژیک لازم» را در اختیار این طرح قرار دهند. این به معنای توسعه یک شبکه لجستیکی و ترابری برای مسافت‌های دور و امکانات و زیرساخت‌های فرماندهی نظیر ساختار ناتو است.

استقبال بایدن

اخیرا جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده از چنین طرحی استقبال و از متحدان اروپایی خود خواسته در نیروهای مستعد اعزام به نقاط دیگر سرمایه‌گذاری کنند. او چنین طرحی را مکمل ناتو دانسته است. این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا آن را توهین‌آمیز توصیف کرده بود.

2

اتحادیه اروپا از سال ۲۰۰۷ میلادی یک گروه واکنش سریع را که متشکل از هزار و پانصد نیروی نظامی است، تشکیل داده، ولی با وجود پیشنهاد برخی از کشورها هیچ‌گاه این نیرو به کانون درگیری‌های نظامی مثل لیبی و یا چاد اعزام نشده است.