اشتغال از دست رفته کشاورزی بر دوش بخش خدمات

به گزارش اکوایران، کل جمعیت 15 ساله و بیشتر که در سن کار قرار دارند در تابستان سال جاری 63 میلیون و 702 هزار نفر برآورد شده که از این تعداد 23 میلیون و 778 هزار نفر دارای شغل بوده اند. بر این اساس نسبت اشتغال در اقتصاد ایران 37.3 درصد بوده، به بیان ساده تر از هر سه نفری که در کشور در سن اشتغال قرار دارند، تنها حدود یک نفر دارای شغل است. بررسی ها نشان می دهد نسبت به اشتغال در کشور در تابستان سال جاری نسبت به تابستان سال گذشته به مقداری بسیار کمی افزایش داشته است. همچنین نرخ بیکاری در اقتصاد کشور از 9.6 درصد در تابستان سال گذشته به 8.9 درصد در تابستان امسال رسیده، این در حالیست که در همین بازه زمانی نرخ مشارکت اقتصادی نیز کاهش یافته است، از همین رو کاهش همزمان نرخ بیکاری و مشارکت اقتصادی تا حدی تحلیل بازار کار را دشوار کرده است. در بین بخش های اصلی اقتصادی سهم بخش کشاورزی از تعداد شاغلین کل کشور در تابستان امسال به شدت کاهش یافته و از آن سهم بخش خدمات از بازار کار ایران بالا رفته است. به نظر می رسد جای خالی بخش کشاورزی در اشتغال توسط خدمات جبران شده است.

خشکسالی و خزان ادامه‌دار بخش کشاورزی

کل تعداد شاغلین بخش کشاورزی در تابستان سال گذشته 406 هزار نفر بوده، اکنون این تعداد در تابستان سال جاری به 376 هزار نفر رسیده است. به عبارت بالغ بر 300 هزار نفر از تعداد شاغلین بخش کشاورزی در بازه یکسال گذشته کاسته شده، همین امر نیز موجب گشته تا سهم بخش کشاورزی از کل تعداد شاعلین از 17.4 درصد در تابستان سال گذشته به 15.8 درصد در تابستان 1401 برسد. بررسی ها نشان می دهد سهم این بخش حتی نسبت به بهار امسال نیز کاهش داشته، این در حالیست که تابستان ها اوج کار کشاورزی است و بر اساس روند سال گذشته در میان فصول سال بیشترین سهم به تابستان تعلق داشته است.

در دو سال گذشته شاهد رشد اقتصادی منفی بخش کشاورزی و ایجاد رکود در این بخش بوده ایم، به گونه که در بهار امسال نیز برای چندمین فصل متوالی رشد این بخش منفی به ثبت رسید. خشکسالی های اخیر از علل اصلی این رخداد است. با توجه به اینکه شغل اصلی روستاییان کشاورزی است، رکود این بخش علاوه بر اینکه سهم کشاورزی را از تعداد شاغلین کل کاهش داده، نرخ بیکاری مناطق روستایی کشور نیز در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته افزایش یافته، این در حالی رقم خورده که نرخ بیکاری کل در همین بازه زمانی کاهش یافته است.

خدمات جور کشاورزی را کشید

کل تعداد شاغلین بخش خدمات در تابستان امسال 11 میلیون و 976 هزار برآورد شده که نسبت به سال گذشته 546 هزار نفر افرایش داشته است. بر این اساس سهم بخش خدمات از تعداد شاغلین کل کشور در تابستان سال جاری 50.4 درصد بوده، این در حالیست که این سهم در فصل مشابه سال گذشته 48.8 درصد به ثبت رسیده است. بخش خدمات بزرگ ترین بخش اقتصاد ایران از نظر حجم اقتصادی محسوب می شود و با توجه به انیکه بیش از نیمی از ارزش افزوده اقتصاد کشور در این بخش تحقق میابد، طبیعی است که سهم خدمات از بازار کار نیز به 50 درصد برسد. رشد اقتصادی بخش خدمات پس از شوک اولیه کرونا در چند فصل گذشته مثبت بوده و همین امر باعث افزایش حجم این بخش و از سمتی نیز رکود بخش کشاورزی، باعث شده تا سهم کم شده کشاورزی از بازار کار توسط خدمات جبران شود.

کل تعداد شاغلین بخش صنعت نیز در تابستان سال جاری 8 میلیون و 29 هزار نفر برآورد شده، این در حالیست که در فصل مشابه سال گذشته این تعداد 7 میلیون و 907 هزار نفر بوده است، بنابراین تعداد شاغلین حاضر در بخش صنعت در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته حدود 121 هزار نفر افزایش داشته است. سهم بخش صنعت از کل تعداد شاغلین ایران نیز در تابستان 1401 حدود 33.5 درصد به ثبت رسیده است، با توجه به تغییرات کل تعداد شاغلین و تغییرات قابل ملاحظه تر در بخش خدمات و کشاورزی، سهم بخش صنعت از کل شاغلین و بازار کار در تابستان امسال نسبت به تابستان 1400 تغییری نکرده است.