تجارت افغانستان در دوران طالبان + جدول

به گزارش اکوایران؛‌  افغانستان در سال2022 حدود یک میلیارد و 574 میلیون دلار صادرات داشته است که حدود 95 درصد از صادرات افغانستان مربوط به 10 ردیف اصلی کالاهای صادراتی این کشور شامل میوه و آجیل خوراکی و سوخت های معدنی و روغن های معدنی سبزیجات، دانه های روغنی و میوه های روغنی،‌نساجی، فرش،میوه و آجیل و... بوده که مجموعا بیش از50 درصدی از صادرات این کشور را به خود اختصاص داده است.

اقلام وارداتی افغانستان

مهمترین اقلام صادراتی افغانستان در سال 2022 نیز بخشی از این گزارش را به خود تخصیص داده است. «محصولات صنعت آسیاب؛ نشاسته، اینولین، گلوتن گندم»، «چربی ها و روغن های حیوانی، گیاهی یا میکروبی و فرآورده های برش آنها چربی های خوراکی آماده؛...»، «غلات»، «محصولات دارویی»، «سوخت های معدنی، روغن های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها؛ مواد قیری؛ معدنی ...»، «ماشین آلات تجهیزات الکترونیک و قطعات آنها؛ ضبط و تولیدکننده صدا، تلویزیون...»، «سبزیجات خوراکی و ریشه ها و ...»، «قند و شکر و شیرینی»، «وسایل نقلیه غیر از آهن  یا تراموا و قطعات و لوازم جانبی آنها» و «لاستیک و مصنوعات آن» 10 کالای اول وارداتی افغانستان محسوب می شوند که در مجموع   66.5 درصد از کل سهم واردات این کشور را به خود اختصاص داده اند.  

اقلام صادراتی افغانستان

مهمترین اقلام صادراتی افغانستان در سال 2022 را «میوه و آجیل خوراکی، پوست مرکبات یا خربزه»، «سوخت های معدنی، روغن های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها؛ قیری؛ معدنی...»، «پنبه»، «سبزیجات خوراکی و ریشه ها و ...»، «لاک؛ صمغ ها، زرین ها و سایر شیره ها و عصاره های گیاهی»، «نمک، گوگرد؛ خاک و سنگ، مواد گچ کاری، آهک، سیمان»، «قهوه، چای، ماته و ادویه جات»، «فرش و سایر کفپوش های نساجی»، «دانه های روغنی و میوه های روغنی، غلات؛ دانه ها و میوه های مختلف، صنعتی یا دارویی» و «آهن و فولاد» تشکیل می دهند که این کالاها 94.7 درصد ارزش صادرات افغانستان در سال مذکور را به خود اختصاص داده اند.

شرکای تجاری افغانستان

  شرکای اصلی صادرات افغانستان شامل هند، پاکستان، چین ، ترکیه، امارات، ایران، عراق و آلمان است. همچنین شرکای اصلی واردات افغانستان شامل ایران، چین، پاکستان، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، هند، مالزی و ژاپن می شود.

از سوی دیگر بر اساس این گزارش 10 کشور اصلی صادرکننده به افغانستان در سال 2019 نیز معرفی شده اند. ایران نخستین کشور صادرکننده به افغانستان در این سال بوده که سهم 18.4 درصدی را به خود اختصاص داده است. جالب آنکه چین در رتبه دوم و بعد از ایران قرار گرفته و سهم 17.1 درصدی دارد. پاکستان با سهم 15.6 درصدی در رتبه بعدی، قزاقستان با  سهم 7.6 درصدی، ازبکستان با سهم 6.3 درصدی، ترکمنستان با  سهم 6.1 درصدی، هند با سهم 6.0 درصدی، مالزی با  سهم 4.7 درصدی، ژاپن با  سهم 3.0 درصدی و روسیه با سهم 2.4 درصدی در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. مجموع ارزش واردات این 10 کشور به افغانستان از کل واردات این کشور در سال 2019 معادل 87.1 درصد بوده است.

در عین حال 10 کشور اصلی واردکننده از افغانستان نیز در سال 2019 در این گزارش مور تحلیل قرار گرفته که ارزش صادرات افغانستان به این کشورها 97.4 درصد ارزش کل  صادرات افغانستان در این سال است. این کشورها به ترتیب شامل هند با سهم ارزشی 47.5 درصد، پاکستان با سهم ارزشی 34.5 درصد، چین با سهم ارزشی 3.6 درصد، ترکیه با سهم ارزشی 2.9 درصد، امارات با  سهم ارزشی 2.7 درصد، ایران با سهم ارزشی 1.7 درصد، عراق با سهم ارزشی 1.7 درصد، آلمان با سهم ارزشی 1.4 درصد، عربستان با سهم ارزشی 1.1 درصد و آمریکا با سهم ارزشی 0.3 درصد است.

روند تجارت ایران و افغانستان

براساس این گزارش گریزی به روند تجارت ایران و  افغانستان زده شده که نشان می دهد بیشترین ارزش صادراتی ایران به این کشور طی سال های 2003 تا 2018 به ارزش نزدیک به 3 میلیارد دلار بوده است. پس از سال 2018 در سال 2019 این روند کاهشی شده و در سال های 2020 و 2021 مجددا افزایش  یافته و به رقم یک میلیارد و 838 میلیون دلار در سال 2021 رسیده است.

مهمترین اقلام صادراتی ایران به افغانستان در سال 2021 «سوخت های معدنی، روغن های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها، مواد قیری، معدنی»، «آهن و فولاد»، «پلاستیک و مصنوعات از ان»، «میوه و آجیل خوراکی، پوست مرکبات یا خربزه»، «سبزیجات خوراکی و ریشه ها و ...»، «آماده سازی غلات، آرد،  نش استه یا شیر محصولات شیرینی پزی»، «محصولات لبنی؛ تخم پرندگان، عسل طبیعی، محصولات خوراکی با منشا حیوانی»؛ «فرش و سایر کفپوش های نساجی»، «مواد شیمیایی آلی» و «آماده سازی سبزیجات، میوه ها، آجیل ها یا سایر قسمت های گیاهان»  هستند. این 10 قلم کالا 75.1 درصد از کل صادرات ایران به افغانستان را تشکیل می دهند.

ارزش کل صادرات ایران به افغانستان در رشته های محصولات منتخب در سال 2020 ، معادل 758.2 میلیون دلار بوده که این رقم در سال 2021 به 1056 میلیون دلار افزایش یافته و در سال 2022 صفر شده است. صادرات مواد نسجی و مصنوعات از این مواد پوست خام، چرم... در سال 2021 کاملا متوقف شده است. همچنین رشد 1134 درصدی صادرات محصولات معدنی ایران به افغانستان در سال 2021 ثبت شده اما در سال 2022 به صفر رسیده است.

بخشی از این گزارش به تحلیل تجارت پاکستان و افغانستان اختصاص دارد. در بین رشته فعالیت های منتخب مورد بررسی صادراتی از پاکستان به افغانستان، محصولات صنایع شیمیایی، غذایی و معدنی به ترتیب ارزش صادراتی 122.3، 87.9 و 85.1 میلیون دلار در سال 2020 داشته اند.