بررسی هزینه مسکن در استان‌ها؛ رکوردزنی رشد اجاره‌بها در زنجان

به گزارش اکوایران، مرکز آمار ایران برای ارزیابی متوسط هزینه خوراکی و غیرخوراکی سالانه خانوارهای شهری، مخارج خانوار را به 49 بخش تقسیم می¬کند. در این گزارش به بررسی بخش هزینه های مسکن، آب، فاضلاب، سوخت و روشنایی پرداخته می شود.

بخش هزینه های مسکن، آب، فاضلاب، سوخت و روشنایی شامل کلیه هزینه های اجاره بهای واقعی و احتسابی مسکن، نگهداری و تعمیر واحد مسکونی، هزینه آب و فاضلات، روشنایی و سوخت می باشد که یک خانوار شهری به طور سالانه خرج می کند.

چه خرج و مخارجی بیشترین سهم را دارد؟

با بررسی در میان 49 بخشی که متوسط هزینه های خانوار شهری را تشکیل می دهد این نکته آشکار می شود که بخش هزینه های مسکن، آب، فاضلاب، سوخت و روشنایی تقریبا نیمی از هزینه های یک خانوار شهری را سالانه به خود اختصاص داده است.

در این میان، بیشترین هزینه به اجاره بهای مسکن اختصاص دارد. بدین گونه که بالاترین هزینه ای که یک خانوار شهری به طور سالیانه متحمل می شود درخصوص پرداخت اجاره بهای مسکن بوده است. داده های این بررسی بر اساس طبقه بندی COICOP انجام شده توسط مرکز آمار مورد ارزیابی قرار گرفته است. طبقه بنــدی مصــرف فــردی برحســب هــدف (COICOP)، یــک طبقه بنــدی مرجــع بــین المللــی بــرای هزینــه های خــانوار اســت. طبقه بنــدی مصــرف فــردی برحســب هــدف، چارچوبی را در مورد طبقه های همگـن کالاهـا و خـدمات ارائـه مـی کنـد کـه بـه عنـوان یـک کارکرد یا هدف برای هزینه مصرفی خانوار محسوب میشوند. در این مشاهدات، بخش مسکن شامل اجاره‌بهای واقعی مسکن، اجاره‌بهای احتسابی مسکن، نگهداری و تعمیر واحد مسکونی (اقامتگاه اول و بعدی)، هزینه آب و فاضلاب و سایر خدمات مربوط به واحد مسکونی، روشنایی و سوخت است. در بررسی اجاره در این گزارش از مجموع اجاره بهای واقعی و احتسابی استفاده شده است.

در همین رابطه داده های آماری نشان میدهد به عنوان مثال یک خانوار شهری استان تهران مجموعا در بخش های اجاره احتسابی و واقعی در سال 1400 به طور متوسط مبلغ 5 میلیون و 253 هزار تومان در هر ماه برداخت می کرده است. درحالی که این مبلغ در سال 1401 به مبلغ 8 میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. به عبارت دیگر میزان هزینه کرد خانوار بابت اجاره بها در استان تهران رشدی 52.48 درصدی را تجربه کرده است.

پرداخت اجاره بهایی کمتر در استان خراسان شمالی

بررسی های انجام شده نشان می دهداستان خراسان شمالی کمترین رشد را در مقایسه با سایر استان ها ثبت کرده و برابر با حدودا 26 درصد بوده است. در مقابل آن اما استان زنجان با رشد 92.63درصد قرار دارد. در این استان متوسط مجموع اجاره بها از ماهی 2 میلیون و 95 هزار تومان در سال 1400 به ماهی 3 میلیون و 362 هزار تومان در سال گذشته رسیده است.

افزایش ثبت شده در هزینه اجاره استان زنجان می تواند دلایل مختلف داشته باشد؛ نخست افزایش متراژ اجاره که البته به باور برخی رشد قابل توجه متراژ در یک سال کمی دور به نظر می رسد. دوم عقب بودن نرخ اجاره در این استان از استان های دیگر در سال 1400 که منجر به جهش جدی تر قیمت ها در سال 1401 شده و سوم تغییرات عرضه و تقاضا در این بازار.

رکوردزنی مخارج مسکن در زنجان

باتوجه به اطلاعات مرکز آمار ایران، مجموع بخش مسکن نشان می دهد، استان زنجان با رشد 86.87 درصد بیشترین و پس از آن استان آذربایجان شرقی با رشد 78.14 درصد در صدر جدول رشد هزینه 1401 در بخش هزینه های مسکن، آب، فاضلاب، سوخت و روشنایی نسبت به سال 1400 قرار دارند. 

در مقابل اما استان آذربایجان غربی با رشد 28.73 درصد و پیش از آن استان خراسان شمالی با رشد 31.04 درصد در انتهای جدول بخش هزینه های مسکن، آب، فاضلاب، سوخت و روشنایی قرار گرفته اند.  

جایگاه پایتخت کشور کجاست؟

در میان 31 استان، تهران با رشد 50.90 در جایگاه بیست و سوم در رشد هزینه بخش هزینه های مسکن، آب، فاضلاب، سوخت و روشنایی قرار گرفته است. بااینکه هزینه زندگی در یک کلانشهر نسبت به مابقی شهرها بالاتر است اما رشد هزینه مخارج مسکن در استان تهران کمتر از میانگین استان های کشور را در سال 1401 تجربه کرده است. 

به طورکلی براساس اطلاعات مرکز آمار ایران، میانگین رشد هزینه بخش هزینه های مسکن، آب، فاضلاب، سوخت و روشنایی عدد 59.61 درصد محاسبه شده است که در مجموع 12 استان کمتر و 19 استان بیشتر از این میانگین را ثبت کرده اند.