ورود دولت چهاردهم به گود اقتصادی/ دوئل سهامداران در مرز حساس

بازار ارز همانطور که در دیدبان پنج‌شنبه به آن اشاره شده بود تحت تأثیر رکود سنگین در ماه محرم، جو پساانتخابات ریاست جمهوری و آرامش خبری وارد کانال ۵۷ هزار تومانی شد.

 محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرده است که همه مبادلات میان ایران و روسیه بدون دلار انجام می‌شود.

برای بررسی اهمیت این خبر باید حجم تجارت دو کشور بررسی شود، چرا که در صورتی که حجم مبادلات تجاری کم باشد این اتفاق نمی‌تواند اثر مناسبی برای کنترل قیمت دلار داشته باشد ولی در صورتی که حجم مبادلات تجاری قابل‌توجه باشد از فشار تقاضای دلار در شرایط تحریمی کم می‌کند.

بر اساس آمار منتشر شده در این زمینه توسط ایبنا میزان تجارت ایران ‌و‌ روسیه در سال ۱۴۰۲ به ۵.۳ دلار میلیارد دلار رسیده است که نسبت به ابتدای دولت شهید رییسی بیش از چهار برابر شده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده تراز تجاری ایران و روسیه در سال ۱۴۰۲ بیش از یک میلیارد مثبت بوده و میزان صادرات ایران به اندازه بیش از یک میلیارد دلار بیشتر از واردات ایران بوده است.

بر اساس گزارش رویترز یک‌ نفت‌کش تحت اجاره شرکت آمریکایی شِورون که بیش از یکسال توسط ایران توقیف شده بود در روز پنجشنبه ۲۱ تیرماه به سوی آب‌های بین‌المللی حرکت کرده است.

 در دیدبان هفته قبل به اظهارات علی باقری سرپرست وزارت خارجه اشاره شده بود که بنابر اظهارات او مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا از طریق عمان در جریان است. جان‌کربی مقام ارشد شورای امنیت ملی آمریکا نیز اعلام کرده است که ایالات متحده مایل به مذاکره است، او با بیان اینکه در حال حاضر چنین راه دیپلماتیکی وجود ندارد، گفت: «در آینده نزدیک، مسیری برای رسیدن به مذاکره درباره توافق هسته‌ای نمی‌بینم.»

با وجودی که حافظه خبری در بازار ارز غالبا آزاد‌سازی کشتی‌ها و گروگان‌ها را تحت تأثیر مذاکرات می‌داند ولی جان کربی در میانه فعالیت‌های رقابت ریاست جمهوری آمریکا این ادعا را تایید نکرد.

چندی پیش بلومبرگ مصاحبه‌ای با سینا عضدی استاد دانشگاه جورج واشنگتن انجام داد که او معتقد بود هرگونه توافقی با ایران از جانب دولت بایدن تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا امکانپذیر نیست چرا که در رقابت‌های انتخاباتی توسط ترامپ بر علیه بایدن استفاده خواهد شد.

به نظر می‌رسد اخبار این چنینی در فضای رکودی کنونی بازار ارز در کاهش قیمت‌ها بی‌تاثیر نبوده است.

اظهار نظر ارزی دولت چهاردهم

علی طیب نیا اقتصاددان نزدیک به مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشور اعلام کرده است که باید به سمت تک‌نرخی شدن حرکت کنیم و ارز نیمایی حذف خواهد شد.

اقتصاد در جوامع امروزی طرفدار نرخ شناوری ارز و تک نرخی بودن آن است چرا که رانت را از بین می‌برد، رقابت‌پذیری را افزایش و توانمندی صادرکنندگان را در بازارهای بین‌المللی افزایش می‌دهد؛ و در نهایت موجب افزایش سود ناشی از صادرات می‌شود. ولی این تصمیم ممکن است تبعاتی هم داشته باید که اکوایران در این گزارش با توجه به استدلال دولت‌های قبلی آن را مطرح می‌کند.

اولین مساله آنست که باعث افزایش ارزش اسمی کالا و رشد تورم در ابتدای دولت خواهد شد. از طرفی چون دلار بازار آزاد روندی صعودی دارد با افزایش نرخ دلار در بازار آزاد، منطق سرمایه‌داری که به دنبال سود بیشتر است ایجاب می‌کند تا شرکت‌هایی که دلار دارند از عرضه آن برای فروش اجتناب کنند تا آن را در قیمت بالاتر و سود بیشتر به فروش برسانند.

به همین خاطر در روندهای صعودی ارز این مشکل می‌تواند جدی باشد. به عنوان مثال در ترکیه شرکت‌ها در روند صعودی ارز وقتی به اندازه کافی ارز خود را تبدیل نکردند بانک مرکزی برای حساب‌های ارزی شرکت‌ها سقف تعیین کرد تا اگر میزان ذخایر ارزی شرکتی از سطحی بالاتر رود نتواند از تسهیلات استفاده کند ولی مشکلی که به وجود آمد آن بود که شرکت‌ها ارز خود را در خارج از کشور ترکیه نگه داشتند.

همچنین اگر کالاهای اساسی به نرخ آزاد ارز وابسته شود در روندهای افزایشی ارز کار دولتمردان برای تامین کالا و جلب رضایت مردم سخت خواهد شد.

از طرفی چون تنش‌های ارزی ایران بیشتر ناشی از تکانه‌های سیاسی است که بر انتظارات اثر می‌گذارد برای چنین سیاستی در ابتدا لازم است که سیاست‌گذار اثر انتظارات ناشی از اتفاقات سیاسی را بر دلار خنثی کند تا این سیاست به خوبی عملیاتی شود.

رییس انجمن اقتصاد ایران در نامه‌ای از اقتصاددانان و انجمن اقتصاد ایران خواست تا گزینه‌های پیشنهادی خود را برای تیم اقتصادی دولت تا پایان روز جاری یعنی شنبه ۲۳ تیرماه معرفی کنند. یک تیم اقتصادی که توسط بازارها مقبول باشد می‌تواند منجر به کاهش کوتاه‌مدت نرخ ارز و بهبود بازار سرمایه شود.

مرز مهم بازار سرمایه

بازار سرمایه در روز جاری سرخپوش ماند و بر خلاف مدت مشابه هفته قبل با کاهش ارزش معاملات و قیمت‌ها مواجه شد. شاخص کل در مرز دو میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی متوقف ماند و باید دید بازار سرمایه در روز آتی می‌تواند این مرز مهم را حفظ کند؟ و نتیجه دوئل خریداران و فروشندگان در این سطح حمایتی مهم چه خواهد شد؟

بازار طلا به مناسبت ایام عزاداری امام حسین، در این هفته تعطیل است و بازار سرمایه هم به طور معمول نسبت به ماه محرم و صفر با انتظار رکودی رو به روست.

اگرچه بازار سرمایه همچنان منفی است ولی برخی از تحلیلگران اظهارات طیب‌نیا را برای بورس مفید‌ دانستند و گفتند که تک‌نرخی کردن ارز، چشم‌انداز سودآوری شرکت‌های صادراتی را بهبود می‌بخشد و باعث رونق شرکت‌های صادراتی خواهد شد.

بر اساس گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ارزش صادرات فولادی‌ها در سه ماهه بهار ۱۹ درصد کاهش یافت که خبر تک‌نرخی کردن ارز و حذف ارز نیما می‌تواند اثر خبر کاهش ارزش صادرات فولادی ها را خنثی کند، زیرا خبر تک نرخی کردن ارز، چشم انداز سود آوری را بهبود می‌بخشد.

دلار لیدر سقوط در بازار ارز

دلار تهران در سراشیبی است و بقیه بازار را هم با خود به پایین می‌کشد دلار تهران کانال ۵۸ هزار تومانی را هم از دست داده است ولی سرعت تتر در فرود به دلار نیست و همچنان بالای این مرز قیمتی است. حباب درهم نیز در محدوده ۶۵ تومان قرار دارد.

بررسی روند معاملات صندوق‌های طلا نشان می‌دهد که ارزش معاملات صندوق‌های طلا در سه روز گذشته روند نزولی داشته است و در روز جاری صندوق‌های طلا خروج پول حقیقی را ثبت کرده‌اند. بررسی روند خروج پول از صندوق‌های طلا پس از انتخابات نشان می‌دهد که این صندوق‌ها پس از انتخابات فقط دو روز ورود پول حقیقی داشته‌اند و در مابقی روزها با خروج پول حقیقی مواجه شده‌اند که نشان می‌دهد انتظارات معامله‌گران از بازار طلا و ارز صعودی نیست.